Txirrindulariak... eta euskara ikasleak

  • Bi gurpilen gainean, oinez mendiz mendi edota baserrietan. Udan ikasgeletatik kanpo euskara praktikatzeko hiru aukera hemen: AEK-k antolaturiko bi barnetegi ibiltariak eta Topaguneak eta EHNE Nekazarien Elkarteak antolaturiko mintzapraktika baserrietan.
AEK-k utzia
Opor egunei ahalik eta zuku gehien ateratzea ohikoa izaten da. Zentzu honetan euskara eta atseden egunak lotzeko eskaintza egin du aurten ere AEK-k. Ikasturte osoan euskaltegian ikasitakoa praktikan jartzeaz gain, mendian eta bizikletan ibiltzea gustuko duenak behintzat, bi gauzak batera egiteko parada izango du udan.

Aurten, lehen aldiz, oinezko barnetegi ibiltaria egiteko aukera eskaini du AEK-k. Uztailaren 3tik 18ra bitartean, Euskal Herria mendiz mendi zeharkatuko dute barnetegi ibiltari honetan. Urduñan emango diote hasiera ibilbideari eta 16 egun ibiliko dira tontorretik tontorrera –Gorbeia, Anboto, Aizkorri, Aralar, Saioa, Otxogorrigane eta abar–. Bestalde, Urduña, Otxandio, Leintz Gatzaga, Araia, Lekunberri, Urepele, Garralda eta Izaba herriak ere ezagutuko dituzte. Aisialdian euskara praktikatzeaz gain, Euskal Herria ezagutzeko aukera ere izango dute ikasleek; paisaiak, euskalkiak... Ibilbidean zehar bestelako ekintzak ere izango dituzte; esaterako, Otxandioko berbalagun taldearekin elkartuko dira euskaraz mintzatzeko, hitzaldi batean parte hartuko dute eta eurekin afalduko dute gero.

Joseba Irazabal egitasmoko arduradunak azaldu digunez, berehala osatu zen oinezko barnetegi ibiltarirako taldea. Guztira, 22 dira taldean. Euskara maila ezberdinetako ikasleak badira ere, gehienek nahiko maila ona daukatela jakinarazi digu Irazabalek. Barnetegi honen helburua da norberak gustuko dituen ekintzak edota zaletasunak euskararen praktikarekin lotzea; aisialdia euskaraz bizitzeko aukera eskaintzea. Barnetegi hauetan ez dago eskolarik, euskaraz hitz egitea da kontua eta parte hartzaileei eskatzen zaien konpromiso bakarra da berau. 

Hamar uda bizikletaz

2001eko udan antolatu zuten bizikletaz egiteko lehen barnetegi ibiltaria. Hamargarrena uztailaren 17tik 31ra egingo dute. Besteak beste, Otxandio, Opakua, Etxarri, Larraintzar, Lakabe, Irunberri, Izaba, Garralda, Urepele, Arantza eta Lekunberri herriak zeharkatuko dituzte. Hamar urtez geroztik ikasleen aldetik erantzun ona jaso izan dutela jakinarazi digu Joseba Irazabalek. Barnetegian jendea ezagutu eta lagunak egiteko aukera ere izaten da, eta aurreko urteetako ikasle batzuk elkarrekin joaten omen dira harrezkero oporretara. Hala, ikasle batzuen hizkuntza ohiturak aldatzea lortu da. Ikasteko sistema hau eraginkorra da hizkuntza barneratzeko eta ikasteko; lagungarria da zaletasun bereko jendearekin elkartu eta euskaraz hitz egin ahal izatea, Irazabalen aburuz.

Orain dela bi urte parte hartu zuen Maite Palaciosek bizikletazko barnetegi ibiltarian. Bost urte daramatza Iruñeko IKA euskaltegian ikasten. Aurten, oinezko barnetegi ibiltarian eman du izena, barnetegia hasi baino egun batzuk lehenago hitz egin genuen berarekin. “Asko gustatzen zait mendian ibiltzea, eta  euskara ikasten ari naizenez, aukera ona da barnetegia niretzat. Orain dela lau urte barnetegi arrunt batean egon nintzen. Oso ongi pasa nuen, baina hamabost egunetan goizero klaseak izan genituen eta arratsaldean hainbat ekitaldi, tailer eta abar. Denbora libre gutxi genuen. Barnetegi ibiltarian parte hartu nuen orain bi urte, eta oso esperientzia ona izan zen. Alde batetik, barnetegira joango naiz, baina, beste aldetik, nire oporrak ere badira! Beraz, konbinazio oso ona da niretzat bi gauzak batera egin ahal izatea.” 

Euskaraz baserri giroan

Euskaraz hitz egiteko ohitura duten pertsonak halako ohiturarik ez dutenekin elkartzea da finean mintzapraktika programa. Euskaltegietako ikasleez gain, euskaraz hitz egiteko ohiturarik ez duten euskaldun zaharrak, euren ingurunean euskaraz hitz egiteko aukerarik ez duten pertsonak eta abar dira Topagunea Euskara Elkarteen Federazioak eta EHNE Euskal Herriko Nekazarien Elkarteak antolaturiko egitasmoaren hartzaileak.

Aisialdia eta euskara uztartu asmoz, lehen aldiz antolatu dute bi elkarteek mintzapraktika egitasmoa. EHNEk badu proiektu bat baserritarrei aisialdirako aukerak eskaintzera bideratua. Horrela, baserritarrek udan aisialdirako tarte gehiago izan dezaten, boluntario gisa baserrian lan egiteko pertsonak bilatzea aukera ona dela pentsatu zuten. Topaguneak baserri giroa ezagutzeko prest dauden boluntarioak topatzeko ardura hartu du. Horiek, baserriko egunerokotasuna ezagutzeko eta bertan lan egitearen truke, euskaraz bizi diren baserritarrekin euskara praktikatzeko aukera daukate. Topagunearentzat euskararen erabilerari begira, proiektu pilotua da. 

Uda honetan euskara praktikatu nahi dutenek, Bizkaian (Busturialdean eta Mungialdean) dauden hamazazpi baserritan izango dute horretarako aukera. Programa uztaila, abuztua eta irailean jarriko da abian. Baserritarrek euskaraz bizitzeko aukera eskainiko diote ikasleari, baserriko lanetan laguntzearen truke. Baserrietan lanean hasi aurretik, EHNEk formazio saio xumea eskaini zien parte hartzaileei uztailaren 8an, baserriko lanaren oinarri-oinarrizko tekniken berri izan dezaten. Ondoren, parte hartzaile bakoitza baserriko kideekin harremanetan jarriko da elkar ezagutzeko. 

Topaguneko kideek jakinarazi digutenez, proiektuak interesa piztu du. 50 pertsona baino gehiagok eman du izena egitasmoan. Ezingo dute denek parte hartu, ordea, hamazazpi baserri dituztela aintzat hartuz. Aurrera begira landu daitekeen ildoa dela iruditzen zaio Topaguneari. Egitasmoaren metodologia hitz egitea da, besterik ez. Euskara praktikatzeko beharra duenarentzat aberasgarria da hitz egitea, hizkuntzarekin gero eta erosoago sentitzeko. 

Egitasmoaren iraupena eta parte hartzea norberaren aukeren araberakoa da: aldi bateko egonaldian, egun zehatzetan, ordukako egutegian, goizez edo arratsaldez baino ez... Antolatzaileek programan parte hartu nahi duten guztiek horretarako aukera izatea nahi dute, eta hori dela eta proposamena ahalik eta malguena egin nahi izan dute.

Azkenak
Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Euskal Irratiak
Mikel Epaltza
“Nire etxea utzi nuen ETAk nazioarteko begiraleen esku armak utz zitzan”

Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.


Ertzaintza handitu eta 8.000 polizia nahi ditu Jaurlaritzak 2030erako

Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]


Iñaki Bakero (Erriberan Euskaraz)
“Batzuek ez gaituzte hemen nahi, baina bagaude”

Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta


Aguraingo Udalak atzera bota du 50.000 plaka fotovoltaiko instalatzeko proiektua

EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]


2025-04-16 | Sustatu
Bi hilabete igaro dira eta berdin gaude: IP blokeoak dozenaka euskal webguneren kontra futbola dagoenean

Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.


2025-04-16 | Jon Alonso
Zozo zuriak

Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]


Eguneraketa berriak daude