Lau izen, zeresana franko
- Beñat Sarasola, Imanol Murua, Baleike eta Argia. Joan den larunbatean, hilak 3, banatu zituzten aurtengo Rikardo Arregi Kazetaritza Sariak. Literatur kritika, kazetaritza politikoa, herri-prentsa eta 90 urteko ibilbidea saritu zituen epaimahaiak.
Lau izen: Beñat Sarasola, Imanol Murua, Baleike eta Argia. Saria jasotzean, denek zeukaten zeresana. Sarasola izan da oholtzara igotzen aurrena. Berria egunkarian publikatutako literatur kritikengatik jaso du Kazetari Berria saria eta, adierazi du, kazetari peto sentitu ez arren, prentsarako egin dituen lanetan literatura oso baliagarria suertatu zaiola. Sarasolaren hitzak editore ezagun baten alboan eserita aditu ditu kronika honen egileak; eta editoreak, zera nabarmendu dio: berak dakiela, lehenengo aldiz irabazi duela gure kazetari-sarietako bat literatur kritikari batek. Generoa izaten ari den garapenaren erakusgarri ere bada, beraz, aurtengo Kazetari Berria saria.
Imanol Muruaren txanda etorri da ondoren. Aipamen Berezia egin dio epaimahaiak kazetari –kronikagilearen zalantza: ofizioa ez al du hemen letra larriz idatzi behar?– zarauztarrari. Arrazoia: Loiolako Hegiak, jakina. 2006ko bake-elkarrizketen sekuentzia osatu du Muruak liburu horretan, ñabardura ugari azaleratuz, lanbropean zeuden gertakariak argituz. Hitza hartu duelarik, ordea, bere liburua kritikatu du Muruak, bukaera “txar” eta “prebisiblea” daukalako. Eta prentsak gure Arazoan –hemen zalantza gutxiago ditu kronikagileak letra larria jartzeko– bete beharko lukeen rolaz hausnartu du. Kazetaritzak ezin omen ditu gatazkak konpondu, baina konponbidea ez oztopatzen, gutxienez, saiatu beharko luke. Hartzeko moduko oharra, aurrerantzean zer gerta ere.
Zumaiako Baleike aldizkariak irabazi du aurtengo Sari Nagusia. Bizi-bizi dabiltza nola paperean, hala sarean. Saria jaso, eta jende aurrean paratuta, herri prentsaren estatusa aldarrikatu du Gorka Zabaleta zuzendariak: “Herritarrei gehien axola zaiena gertuko informazioa da”. Gertukoa, hilabetekarian; gertukoa, egunero Interneten: albisteak, blog komunitatea, multimedia... Aurrerantzean ere, emango du zeresana Zumaiako komunikazio proiektuak.
Eta, last but not least, Argia. Ohorezko Aipamena jaso du euskal prentsaren dekanoak, 90 urteko ibilbidearen sari modura. Xabier Letona zuzendariak hitz egin du Argiako lan talde osoaren izenean, eta euskarazko proiektu komunikatiboek egun bizi duen egoeraz hausnartu du. Letonaren esanetan, garrantzitsua da ondare historikoa zaintzea, baina bizirik dauden proiektuak, orain eta hemen diharduten horiek dira inportanteenak. Horregatik, krisi ekonomikoaren mehatxupean, sektoreak eta instituzioek elkar hartu behar dutela adierazi du.
Sari banaketaren bideoa
Oso desberdina da komunikabide bat itxi eta, beraz, hil, edo berau akituta hiltzea. Baina hiztun komunitatearentzat ondorioa bera da: ez du gehiago komunikabide hori eta kito.
Ez dakit krisi sasoi honetan euskal prentsaren egoera zein den, baina panorama ezagututa, pentsatzen dut alarma guztiak piztuta izango direla, gorri-gorri. (...) Egoera tamalgarria da prentsaren eremuan eta ni erabat harrituta nago euskal prentsan nola ez datozen itxierak bata bestearen atzetik.
Askotan konplexua sortzeraino entzun behar izan dugu, kultura eta hizkuntza subentzionatuarena, artifizialki bizitzearena eta gisakoak. Eta orain zer eta gobernuek bankuak salbatzen dituzte. Eta milioika euro bideratzen dira autoen lantegietara, altzarien salmentara, eliteko kirola bultzatzera, azpiegitura erraldoietara… Eta gu ginen diru-laguntza publikoetatik bizi ginenak. (...) Honekin bakarrik azpimarratu nahi dut zerbait sendo bultzatu nahi denean, suspertu eta aurrera atera nahi denean, gure instituzioak gogotik inplikatzen direla horretan, ahaleginean eta dirutan. Eta logikoa da gainera.
Baina ez da hori euskal prentsaren kasua. Ez dugu halako sostengurik sumatzen, inondik inora. (...) Ez nuke nahi hau salaketa gisa hartzea. Hausnarketa da hau. Instituzioei arduratsu jokatzeko dei bat izan nahi du honek, dei zintzoa. (...) 90 urteko ibilbidea saritu da hemen eta zalantzarik ez, ondare historikoa garrantzitsua da, baina garrantzitsuena oraina da, oraindik bizi diren proiektuak, garrantzitsua etorkizuna da. Ez, ez dugu autoen gurpilak edo sukaldeko garbigailuak baino gutxiago izan nahi. Eta hala sentitzen gara. Euskal prentsan urte luzez ari gara bakoitza berean, itota eta elkarlanari bide eman ezinean. Ea lozorro horretatik esnatzeko indarrak topatzen ditugun. Behar dugu.
Bukatzeko, bi pertsona aipatu nahi nituzke, azken 30 urteko Argiarentzat oso garrantzitsuak. 1980an beraiek egin zuten posible Zeruko Argiatik Argiarako jauzia: Joxemi Zumalabe zena eta Joxemari Ostolaza. Argiako lan talde osoaren izenean, mila esker eta zorionak 90 urte hauek posible egin dituzuen guztioi.
Zer nolako harremana dugu heriotzarekin? Zer nolakoa helduek, zer nolakoa haurrek? Adinean gora egin ahala nola aldatzen da heriotzarekiko dugun begirada? Eta nola hitz egin heriotzaz haurrekin?
Bai, gai tabua bada ere, hitz egin dezagun heriotzaz. Hirugarren saio honetan... [+]
Azken aste eta hilabeteetan, mota guztietako erakunde politiko eta ekonomiko eta enpresarialek etengabe altxatu dituzte gerra-hotsak. Baina zarata burrunbatsu horren asmoa argi pentsatzen ez uztea eta beldurrak gure analisia nahastea balitz? Saia gaitezen errealitate hori... [+]
Armadak egindako genero krimenen gero eta froga gehiago dauden arren, Israelgo emakumeen kolektiboek ez dute aintzat hartu edo ukatu egin dute, neurri handi batean, NBEren gaitzespen txosten berria.
Sasoitsu, osasuntsu eta bizipozez gainezka egotea dut helburu. Jaten dudanak, egiten dudanak eta pentsatzen dudanak eragina du oreka eta malgutasuna lortzeko eta tentsioa saihesteko.
Anbotoko Mari ezagutzen dugu askok, Aralarko dama, Aketegiko dama eta beste izen ugariz ere ezaguna dena. Amalur izaki gorputza hartua da Mari, gure jainkosa, euskaldunon artean ezaguna. Soineko apainez jantzitako andere bezala aurkezten da herri askotan. Baina nor ote da Mari... [+]
Egurra diamanteak baino arraroagoa, bakanagoa da. Bai, unibertsoan errazagoa da diamanteak topatzea egurra baino.
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]
Kabia gune okupatuaren 19. urteurrena ospatzeko jarduerak egingo dituzte gaurtik domekara bitartean, apirilaren 24tik 26ra. Bi hamarkada betetzear dagoen gune autogestionatu honek hainbat gorabehera izan ditu bere ibilbidean, eta, Udala bultzatzen ari den Hiria Antolatzeko Plan... [+]
24 talde berri iragarri ditu Hatortxu Rock elkartasun jaialdiak. 63 talde iragarri dituzte dagoeneko eta guztira, 100 talde izango dira jaialdiko bost eszenatokietan.
Izaki Gardenak
Noiz: apirilaren 20an.
Non: Iruñeko Gazteluko Plazan.
-----------------------------------------------
Ordu erdia baino ez da falta Iruñeko Gazteluko Plazan kontzertua hasteko; baina erdi hutsik da oraindik, euria ari baitu. Porlanezkoa nahiz ez den,... [+]
Zelenskiri Ukrainako gerra amaitu behar duen bake akordioa "arriskuan" jartzea leporatu ostean, Putini egin dio errieta Trumpek bere sare sozial Truth Socialen. Sergei Lavrov Atzerri Ministroak adierazi du bake akordioa adosteko prest dagoela Errusia. Kievek jakinarazi... [+]
Bizkaian eguneko zentro publikorik ez duen eskualde bakarra da. Elkarretaratzea eginen dute apirilaren 27an, 12:00etan, Sopelako (Bizkaia) Udaletxeko plazan.
2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]