Euskara XXL

Euskaldunok martxan jartzen ditugun ia prozesu guztietan herritarren babesa eta laguntza eskuratu behar direla aldarrikatzen dugu, aurrera egin ahal dezaten besteek jartzen dizkiguten oztopoen gainetik. Prozesuen etorkizunak elkarrizketa eskatzen duela deiadarkatzen dugu, denen arteko elkarrizketa dinamika bat. Prozesuek oinarri sendoak eta printzipio argiak dituztela, irekiak izan behar dutela, lehia politikotik babestuak egon, inolako bazterketarik gabe, akordio zabala lortzea dutela helburu, ikuspuntu eta sentsibilitate anitzak bilduko dituen akordioa.

Denen Adostasuna ahalbidetu behar dugula proklamatzen dugu. Orain, ez dakit nik bene-benetan ba ote dakigun garbi Adostasun horrek zer esan nahi duen. Iruditzen zait euskaldunok euskaldunen artean ados jartzen badakigula, halako ohitura bai baitugu gauza guztiak oso demokratikoa den jarreraz adosteko, baina kontrako bidean, hau da, gauzak adostasunaren alde adosteko partez, ados jartzen garela gauza horiek guztiak ahalik eta desadostasun handienaz adosteko. Behar bada ez da erabat gure kulpa, eta gure izaerak berak behartzen gaitu adostasun handiz desadostasunarekin harro pozik elkar bizitzera. Iritsi dira aurtengo sanpelaioak, eta egiaz Euskal Herriaren historia eta aniztasun politiko eta instituzionala bikain erakusten duen prozesuaz disfrutatzen egon naiz Zarautzen: “elkarlanean” antolatutako festen egitarauan adostutako hiru egitarau ezberdin egon dira, Inurritzako Egitaraua, Gurekin Jai Festa Batzordearen Egitaraua eta Udalaren Egitaraua. Hala hobe.

Gipuzkoako Foru Aldundian ere adostu dute Real Sociedad futbol taldearen babesle publizitario bakarra izatea. “Gipuzkoa euskararekin bat” izango omen da elastikoetan agertuko den publizitatea. Hitzarmenaren arabera, euskararen aldeko mezuaren truke, Foru Aldundiak 1,2 milioi euro inguru ordainduko dizkio “Errealari” hurrengo denboraldian. Euskaldunak maitagarriak baikara ados jartzen garenean, eta saiatu egiten gara munduko beste gizakiak bezain zitalak ez izaten: horregatik hori bezalako diru-laguntza publikoa futbol talde bati ematea behar-beharrezkoa dela konprenitzen dugu, ados gaude, eta itsusi zaigu penagarria edota iraingarria dela pentsatzea, nola pentsatuko dugu ba halako gauzarik egiten duguna euskararen alde egiten badugu; horregatik, elkarrekin ados jartzen dakigulako, ametitzen dugu Eusko Jaurlaritzako lehendakariak edota Eusko Legebiltzarreko presidenteak euskaraz ez jakitea, eta itsusi zaigu penagarria edota iraingarria dela esatea, nola esango dugu ba halako gauzarik egiten duguna Euskal Herriko pluraltasunaren interesen defentsarik eraginkorrenaren alde egiten badugu; maitagarriak garelako, horregatik da, sinistazue, euskaldunak ados gaude beste hizkuntza ofizial guztiak maite ditugula, beti maiteko ditugula, eta alarmismo hutsa dela, ez da maitasuna, ez da kultur zaletasuna ere, alarmismo hutsa besterik ez dela Euskal Herrian gero eta euskara gutxiago eta narratsagoa hitz egiten, idazten eta irakurtzen dela baieztatzea, nola baieztatuko dugu ba halako gauzarik euskaraz dakiten herritarren kopurua igoz doan, inoiz baino euskaldun gehiago dagoen honetan.

Behin, euskaldunen arteko akordioen aldeko formulak landu eta adostu egin beharko zirela oihukatzen zuen euskaldun bat ezagutu nuen, baina euskaldun jendeak, ahots batez, guztien adostasunez, tipo berezi eta kontserbadoretzat hartu genuen.

Azkenak
2024-10-02 | Leire Ibar
Emakumeenganako diskriminazio sexista %18,5 igo da azken bi urteetan

Honakoa dio Arartekoak argitaratu duen ikerlanak. Jarrera matxisten inguruko azterketak Euskadiko nerabe eta gazteetan jarri du fokua. Diskriminazio gehien gertatzen diren espazioak kalea eta sare sozialak dira.

 

 


Montse Borda. Pinturaren artisaua kobazuloan
“25 urtez astebururo fabrikan ari naiz, baina horrek astegunetan tailerrean egotea ahalbidetzen dit”

Iruñeko Arrosadia auzotik pasatzen naizen aldiro sartzen dut burua Santa Marta kaleko tailerrean. Hor da Montse normalean: potetxoan pintzela sartu, trapu batean ia pintura dena kendu eta pintzela mihisean igurzten, begiztan. Bere espazio-denboran sartu naiz gaur eta... [+]


2024-10-02 | Julene Flamarique
Lan-baldintza “miserableak” salatu zituzten langileak kaleratu ditu The Champions Burgerrek

Iruñerriko Laneko Autodefentsa Sareak The Champions Burger jardunaldian langileek pairatzen dituzten lan-baldintza kaxkarrak salatu zituen aurreko astean The Champions Bugerrek langileak esplotatzen ditu lelopean.


2024-10-02 | Inma Errea Cleix
Ez da sexua

Aldarri eta kanpaina, lege, arau, plan eta aurrekontu, babes-mekanismo eta zigor-makinaria oro gorabehera, etenik gabe jarraitzen dute kasu gogorrek eta jokabide zitalek betetzen albistegiak, tantaka zein zaparradan, eta gizon-desmasiak salatzeko protesta-ekintzek,... [+]


2024-10-02 | Itxaro Borda
Tupperware

Ikasi berri dugu Earl Tupper jaunak Floridako Orlandon, 1947an, sortu zuen mila koloretako ontzi enpresa peko errekara doala, desagertzeko zorian dela, preseski. Badirudi plastikoak konkurrente larriak dituela, adibidez, linean egiten diren salerosketena edo erabilpen bakarreko... [+]


2024-10-02 | Hiruki Larroxa
Gizonen anaidia akabatzeko premia

Gisèle Pélicot-en kasuak bortxaketetatik haratago dagoen arazo bat erakusten du: gizonezkoon konplizitatea indarkeria matxistaren aurrean. Kezkagarria ez da soilik erasoa, baizik eta, gertatutakoa jakinda, egoera ez salatzea erabaki zuten gizonen isiltasuna... [+]


2024-10-02 | Cira Crespo
Euskaldunen eraztuna

Gaur egun, gure munduan eraiki diren hierarkia guztiak mundu mailako kolonizazio prozesu baten emaitza dira. Menderatze-hierarkia global horiek elkarren artean txirikordaturiko beste hierarkia zehatzagoek osatzen dituzte, hau da, klasekoek, etnikoek, estetikoek, eta baita... [+]


2024-10-02 | Jesús Rodríguez
Amerika Kopa eta elefantea gela erdian

Directa-ren ikerketa batetik abiatuta ezagutu dugu iruzurra. Bartzelonan egiten ari den belako Amerika Koparen antolatzaileek argitaratutako audientzia eta bisitari kopuruak faltsuak dira. Gaia garrantzi sozial eta politiko nabarmena izaten ari da, faltsututako datu horiek izan... [+]


Enarak beti itzultzen dira

Maule, 1892. Zaraitzu ibarreko zortzi emakume espartingile Zuberoako hiriburutik etxera abiatu ziren, baina bidean, Larrainen, elurteak harrapatuta, hotzak hil omen zituen denak. Zortzietatik zazpiren izenak iritsi zaizkigu: Felicia Juanko, Felipce Landa, Dolores Arbe, Justa... [+]


Gorputz hotsak
“Lehen, itsuak etxean gorderik zituzten”

Sortzez Hazparnekoak (Lapurdi) ez badira ere, berrogei urte baino gehiago daramatzate Étienne Arburua haltsuarrak eta Cathy Arrotcarena hoztarrak Hazparnen bizitzen, eta urteak dira elkar ezagutzen dutela. Itsuak dira biak, eta larunbatero Angelura (Lapurdi) joaten dira... [+]


Eta klimaren konponbidea baso eta paduretan ere balego?

Urriaren amaieran Calin (Kolonbia) egingo den Biodibertsitateari buruzko COP16 biltzarra mugarri izan daiteke, lehen aldiz ekosistemen galera jarri nahi delako CO2 isurien eta berotze globalaren arazoen mailan. Baina noiz utzi zion horrela izateari?


2024-10-02 | Moon of Alabama
Gerra hurrengo fasera iritsi da

Irailaren 17ko astean, Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk erabaki zuen Hezbollah-rekin Libanon zuen misil trukea beste maila batera eskalatzea, eta erabateko gerra hastea.


2024-10-02 | Jonathan Cook
Israelgo tortura zentroak ez dira berriak, urriaren 7ko indarkeria eragin zutenak dira

Ez bazara gai ikusteko palestinarren belaunaldi ugariri Israelek egindako gehiegikerien eta Hamasen krimenen arteko lotura kausala, ez duzu arrastorik ere giza izaerari buruz.


Eguneraketa berriak daude