Ametsen ituna

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Ederrak dira bai, Ixiar, Yeats poetaren hitzak edo pasartea: “Zure oinen azpian zabaldu ditut nire ametsak, goxo ibili beraz, nire ametsen gainean baitzabiltza”. Esanahi asko bilbatzen dituena, edota egoera askotan aplikatu daitekeena. Niri neuri, ekainaren 11n Lehendakaritzan egindako Euskara Aholku Batzordearen bilera datorkit gogora. Urtebete luzez, hau da, gobernu aldaketaren ostetik, bildu gabe ginen eta Itun berri baterantz izeneko Euskara 21 egitasmoarekin bukatu genuenez aurreko legealdia, behingoz, alderdi guztien oniritzia lortutako dokumentuarekin, bada, jakin-mina genuen euskara aholku batzordekideok harako dokumentuaren ibilbidea zein izango ote den ezagutzeko, gobernu berria egindako lanaz eta lortutako kontsentsuaz baliatuko ote den jakiteko, eta, jakin-mina baita, aurrerantzean Euskararen Aholku Batzordearen egitasmoak eta lan-lerroak zeintzuk izango diren jakitera emateko.

Lopez lehendakari jaunak egin zion bilerari sarrera, Urgell andreak Gobernuaren lerro ideologiko nagusiak aipatu zituen kulturari eta euskarari dagokionean eta Auzmendi andreak azaldu zituen, ondotik, Euskara Aholku Batzordearen zereginak datozen urteotarako.

Hiru ideia geratu zitzaizkidan: bata, Urgell andreak, euskara ez dagoela galtzeko zorian baieztatu zuela. Euskara dakiten hiritarren kopurua igoz doala aipatu zuen, euskararen egoeraren gainean egin izan diren etorkizuneko irakurketak alarmistatzat joz. Bestea, Auzmendi andreak Euskara Biziberritzeko Plana  berrikusi eta Euskara 21 garatzea izango direla aipatu zuela Euskara Aholku Batzordearen lan-ardatzak. Baina lehenbizi, Euskara Biziberritzeko Plan Nagusiari (EBPN delakoa) izena egokitzetik hasi beharko dugula, bere hitzak erabiliz, “euskarak ez baitu biziberritzeko planik behar, bizirik dagoenez gero”. Eta hirugarrenik, Gobernuak politikoki oso markatuak dauzkan ildoak marraztu dituela, oso bide zuzena baina estua erakusten dutenak.

Eta hiru ideia hauekin, Yeats poetak bere esalditxo horretan aipatzen duena bezalaxe sentitu ginela esan nezake gehientsuenok: “...goxo ibili beraz, nire ametsen gainean baitzabiltza”.

Han ginen, bai, José Luis, betiko nasan, zutik, ordu hartan ordu hartakoak, baina berriro objektu arantzadun baten aurrean paratu ginen susmoa daukat. Euskara eta horren inguruan pizten diren gogoeta, bizipen, esperientzia eta sentimendu ororen aitzinean. Eta politikari dagokio arantzadunak diren objektu konplexu guztiekin gertatu ohi den bezala, objektu horiei arantzak kentzen saiatzea edota arantzadunak diren larruei buelta ematen jakitea.

Behingoz, Euskara 21 itunarekin lortu zelakoan geunden: denon ametsak arrautza otarra berean jarri genituelakoan; eta goxo genbiltzalakoan, bai baikenekien, guztien ametsen gainean genbiltzala.

Hauxe beraz eskatuko nioke nik orain gobernu berriari eta legealdi berrian lan egingo duen Euskara Aholku Batzordeari: ez ditzagula, animaliek egin ohi duten bezala – bizirauten jarraitzeko makinatzen dituzten tranpetatik ihes egiten– gure lan indarrak xahutu, eta ekin diezaiogula ehuntzeari; hau da, aurreko lanen hondakinetatik sortutako humusa profitatzeari, guztion ametsen oinarria baita, eta arantza askotatik, jada, nahiko askea.

Azkenak
Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]


2024-11-25 | ARGIA
A-25: mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]


Udazkena agurtzen negua besarkatzeko

Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]


2024-11-25 | Iñaki Sanz-Azkue
Sugandila bat “ezer ez dagoen lekuan”

Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]


2024-11-25 | Jakoba Errekondo
Birigarroak zirinetan heriotza

Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.


2024-11-25 | Garazi Zabaleta
Gaztaina feria basaburuan
Gaztainadiak eta gaztainaren kultura protagonista

Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]


Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


Eguneraketa berriak daude