Xanpainaren aparra
Zenbat jende atera ginen karrikara joan den maiatzaren 15ean Nafarroako Gobernuaren hizkuntza politika salatzera? Ezin zehatz jakin. Hango jendetzak handikeria bat botatzeko aukera ematen zuen. Kopuru eder eta borobil bat, biharamunean auzo edo lankide erdaltzalearen muturrera misil baten gisara jaurtitzeko modukoa. Antolatzaileek, ordea, ohi ez bezala, ez dute ibilaldi jendetsuaren baloraziorik batere egin. Parte-hartzaile kopuruaren zenbatespenik ere ez zuten eskaini. Diario de Navarrak egin du gure ordez: 15.000 lagun, itxuraz. Egia izatera, Iruñeak aspaldi ikusi duen kale-agerraldirik handiena izanen zen. Gu apaletsi nahian ari zen, alabaina, nabarristen egunkaria. Gehiago izan ginen, hagitzez gehiago. Halako bi, gutienez; halako hiru, zenbaiten aburuz.
Ekitaldia burututa, besta giroa nagusi zen Alde Zaharreko ostatu eta karrikaburuetan. “Bazen garaia!”, hemen. “Bazen tenore!”, han. Hurrengo egunetan ere, aspaldiko partez, burua tente ibili da nafar euskaltzalea. “Ederra lehengo egunekoa, ezta?”. “Bai jauna, hori jendeketa!”. Geroztik etorri diren ospakizun eta elkarretaratzeetan –Sortzenena, konparaziorako, hilaren 23an– nabari izan da goraldi hori, jendez eta giroz, urteetako beheraldiaren ondoan. UPN ere ohartu da, ez zaio batere gustatu. Miguel Sanzek bere politika amiñi bat ere ez duela aldatuko jakinarazi digu jadanik. Ikusiko. Aspaldiko partez, motibatua eta mobilizatua dabil hemen euskara zokoraturik ikusi nahi ez duen jendea. Gogo berritu hori adierazteko biderik batere izanen ote dugu, ordea? Ez da gauza segurua.
Manifestazioak bere korapiloak izan ditu. Lehenbizi, premia sumatu behar zen. Ez zen, nonbait, hain begi-bistakoa. Ez da erraza izan xede eta leloetan adostasuna lortzea. Aspaldi olioztatu gabeko makineria abiarazten, lanak. Urrats horietan guztietan erre da denbora, luzearen luzez lagun bat baino gehiago amorrarazterainokoa. Ahalegin handia egin da, beraz. Eta ahalegina hain handia izanik, logikak nahi zuen horren pareko izatea errentagarritasuna ere. Eguna inportantea baitzen, baina hura bezain inportantea, biharamuna.
Harrigarriki, pankarta tolestearekin ahitu zaizkigu indarrak. Inor ez da gelditu arrakasta kudeatzera. Ez zegoen, nonbait, aurreikusia. Beharbada gehiegizko kalaka ez zen komeni, jendea nazkatzeko beldurrez-edo. Izan den isiltasuna, ordea, ez da normala ez parte onekoa. Errana da, antolatzaileak balorazio triste bat ere eskaini gabe itzuli ziren katakunbetara. Alderdi politikoen usadioa da bazterrik bazter ibiltzea etekin politiko bila; orain, berriz, doi-doi egin dute adierazpenik. Iduriz, badute aski lan beren proiektuak salbatzen eta elkarren kontra aritzen. Batarekin eta bertzearekin, ez da hedabideetan islatu –are gutiago biderkatu– hemengo euskaltzaleak bere baitan sentitu duen poza. Hainbertze ohitu gara mutu egotera, ez baitakigu gure alegrantziak adierazten ere.
Arrakasta erdia baizik ez da kukurrukuka ibiltzeko balio ez duen arrakasta. Gauzak behin ongi eginen, eta xanpainaren aparrari bezala gertatu zaigu oraingoan ere. Zalaparta eta espantuen ondoan, hutsa. Ez dugu biharamunaz pentsatzen duen jenderik. n
Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 60ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]
Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.
Getariako etxebizitza batean egin dio eraso. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.
Hussam Abu Safiya medikua askatzeko eskatu du Osasunaren Mundu Erakundeak, eta bere aldeko kanpaina ere abiatu dute sareetan. Abu Safiya medikua ez da edonor; nazioartean erreferente bihurtu da, berak zuzentzen zuen ospitalearen aurka egindako erasoak kontatzen zituelako.
Garai aproposa izaten da urteburua iraganeko lorpenak goraipatzeko eta, are gehiago, etorkizuneko asmo-usteak aldarrikatzeko. Eta halatsu da Txinan ere, alafede. Bide batez, ez da harrigarria abenduko azken orduetan, aurreikusitako planari aurrea hartuz, Xinjiangeko Urumqi-Yuli... [+]
Urtezahar gauean petardo, bengala, traka, suziri eta bestelako gailu piroteknikoekin jolasean arituko dira asko eta asko aurten ere, horietako ez gutxi adin txikikoak. Eta errepikatuko dira istripuak, suhiltzaileen esku-hartzeak, eta burrunba gordin sufritzen duten ume, adineko... [+]
Bizilagunekin plataformak gogor kritikatu du Donostia 2030eko munduko futbol txapelketaren egoitzetako bat izatea, Marokok, Portugalek eta Espainiak antolatuko duten edizioan. “Hiria munduko mapan kokatzea” eta “lehen mailako kirol ikuskizuna herritarrei... [+]
Nazioarteko ordainpeko streaming plataformetan, Amazon Prime Video eta Netflix izan ziren lehenak euskarazko edukiak eskaintzen, eta orain Max gehitu zaie (2024 arte HBO edo HBO Max izan dena). Pantailak Euskaraz-ek azpidatziak moldatu ditu, eta EITBk bikoizketak eskaini, eta... [+]
Suhiltzaileek beste sute bat itzali behar izan zuten abenduaren 27an Zubietako erraustegian.
Euskadiko Euskal Pilota Federazioa eskubide osoko kide izatea onartu du Nazioarteko Pilota Federazioak, larunbatean Iruñean egindako batzarrean. Ofizialtasuna lortzeko bidean urrats handia da, "lorpen historikoa", Euskadiko Federazioak adierazi duenez, baina... [+]
Dozenaka lagun batu dira igandean Laudioko Herriko plazan, Ez zara fisioa, erasotzailea zara lelopean.
Abenduaren 26an, aireko eraso batean, Israelgo armadak bost kazetari palestinar hil zituen. Haiekin 130 kazetari palestinar hil zituzten. Albiste horrek gauza pare bat gogorarazi dizkit, lehenengoa, benetako kazetariek jasaten duten jazarpena munduko edozein lekutan, adibidez,... [+]
Azken hilabete hauetan hainbat institututan lan egitea egokitu zait eta, uneren batean edo bestean, ikasleekin lan merkatuak eskaintzen dituen aukerez hitz egin behar izan dut. Ikasleen tipologia askotarikoa da eta hiri berean asko aldatzen da auzo batetik aldamenekora,... [+]
Historikotzat nekez har daitekeen argazkiaren erdian agertzen den neskatoa idazten ari da, zer eta izenorde zerrenda bat: ni, zu, hura, gu, zuek, haiek. Beherantz begira egonik, neskatoaren begirada nolakoa den antzeman ezinik gelditu naiz ni.
Argazkilariaren lanari soraio,... [+]
Larunbatean Irala auzoko koarteleko ekintzarekin, #BotaKuartelak koartela eta armada guztiak desagertzea eskatu du. Gune horiek “benetako mehatxuetatik” babestuko dituen auzorako proiektuetara bideratzeko proposatu dute beste behin ere, hala nola desberdintasunetik,... [+]