Sare berdea Bilbo Handiaren bihotzean

  • Hemeretzi parkek, sei lorategik eta hamasei biribilgunek osatzen dute Leioako sare naturala. Biztanleen eta bisitarien gozamenerako ez ezik, sare berde honek herriaren berezitasunak nahiz historia ezagutarazteko atea ere izan nahi du.
Álvaro Hilario Pérez de San Román
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Bilbotik hamar kilometrora, Txorierritik Ibaizabaleko itsasadarrera hedatzen da Leioa. Erraz helduko gara, herria ondo komunikatuta baitago, metroz, autobusez, errepidez. Unibertsitatearen eta Udalaren kultur eskaintza hiriaren egungo ikur nagusiak badira ere, industriak eta baserriek han diraute, haiek ere Leioako nortasunaren osagaiak direna inork ez dezan ahaztu. Atzokoak eta gaurkoak bat egiten dute Leioan eta bertako sare naturalak horren lekuko izan nahi du. Horrela, Udalak berebiziko garrantzia ematen dio ondasun naturala zaintzeari. Hogei bat dira, Mikel Ibarrondoren zuzendaritzapean, altxor hori zaintzeko, handitzeko eta jendearengana gerturatzeko ardura duten udal lorazainak, Leioako berezitasunak nabarmentzea ahaztu barik. Horren harira, ondasun horiek ezagutarazteko bizikletaz, oinez zein kotxez egiteko ibilbideak prestatzen ari dira gaur egun. Lorategiak, parkeak eta biribilguneak zer estilotakoak diren (frantziarra, japoniarra, erromantikoa), eta zer islatu gura duten dira, besteak beste, eskura izango ditugun argibideak.

Parkeak

Arestian esan dugunez, hemeretzi parke ditugu Leioan, mota askotakoak. Artatza eta Pinosolo familia boteretsuen garaietakoak dira. Gizakiak sortutako parkeak dira, diseinu berezikoak. Pinosolok, esaterako, mota askotako zuhaitzak eta zuhaixkak ez ezik, beste hainbat bitxikeria ditu: arrosondoak, urmaelak... Bilbo eta Uribe Kosta lotzen dituen Avanzada errepidetik oso metro gutxira dauden arren, isiltasunaz gozatzeko leku aproposak dira. Horiek biak eta Euskal Herriko Unibertsitateko Arboretum Leioako parke handienak dira. Azken horrek 130 motako 1.700 zuhaitz ditu, hemeretzi hektareatan. Hiru gunetan banatzen dira: batean, Euskal Herriko berezko zuhaitzak ditugu; bigarrengoan, gurea bezalako klima duten Asiako eskualdeetatik datozenak; eta erabilera produktiboa dutenek osatzen dute hirugarren eremua. Arboretum-en heliosziametroaren plaza, anfiteatroa eta erakustaldietarako gunea ere aurkituko ditugu.


Mendibile eta Sarriena parke berriak dira, auzoetakoak. Lehenengoa, egun Txakolinaren Museoa gordetzen duen eta parkeari izena ematen dion jauregiaren ondoan dugu. Mendibile fruta-arbolez osaturikoa da, hala nola mizpirondoak, gereziondoak, gaztainondoak edo sagarrondoak. Sarrienako futbol zelaiaren inguruan dago eta 7.000 metro koadro ditu, berriz, Horoskopo parkeak. Han diren 21 motako 81 zuhaitzek bat egiten dute horoskopo zeltarekin. Zuhaitz mota bakoitzaren ondoan bada informazioa ematen digun plaka bana: zuhaitzaren izena latinez, euskaraz eta gaztelaniaz; dagozkion jaiotze-datak, eta data berean jaiotakoen izaera eta joerak. Parke honek badauka bisitariek aurkitu beharreko sekretua, bizitzarekin zerikusia duena. Baietz aurkitu!

Sagarrabarrena, Negurigane, San Bartolome, Ugarteondo, Kurkudi, Tuñón de Lara, Elexalde, Aldapa, Ondiz eta Burdione sare berdean dauden beste auzo-parkeak ditugu.

Biribilguneak

Beste hainbat lekutan trafikoa arintzeko baino balio ez duten biribilguneak, arte bihurtu dituzte Leioako lorazainek, kolorez tindaturiko diseinuari segituz. Aurrerago esan dugun lez, lorazainen lanak Leioako berezitasunak, nortasuna, dituzte oinarri. Biribilgune batek golf zaharra gogoraziko digu; beste batean, adibidez, Leioako ereserkia aurkituko dugu, partitura eta guzti. Ikusgarria, Leioako udal lorazainek herritarren begiak alaitzeko eta bizitzari mamia emateko egiten duten lana.

ASTEKARIA
2010ko ekainaren 06a
Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Azkenak
Kontzertuak, hitzaldiak, antzerkiak, dantzak, bertso-saioak... M8ko ekitaldi kulturalen bilduma

Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]


2025-03-07 | Uriola.eus
Iker Egiraun, Etxebarrieta Memoria Elkartea
“Bizi dugun testuingurua urteetan emandako borroken ondorioa dela sinbolizatu nahi dugu”

Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.


2025-03-07 | Aiaraldea
Ferosca I zentral eolikoaren kontrako alegazioak zabaldu ditu Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak

Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.


2025-03-07 | Euskal Irratiak
Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak bere 90 urteak ospatuko ditu

"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]


“Topaketa antiinperialistak” egingo ditu Askapenak martxoaren 15 eta 16an Bilbon

Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]


Legebiltzarrak 1936ko biktimen legea aldatu du, Erorien Monumentua birmoldatzeko

33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]


Bi eskumen berri bere gain hartu ditu Jaurlaritzak: atzerritarren lan-baimena eta meteorologia-zerbitzua

2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten. 


Duplak egin du aurtengo Herri Urratseko abestia

Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen. 


2025-03-06 | Haizea Isasa
Kasu, ez gitxu lo!

“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.

Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]


Eskuin muturrarekin lotura duen alemaniar batek egin zuen Manheim hiriko auto harrapaketa, ez etorkin batek

Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]


2025-03-06 | Mara Altuna Díaz
Mary Kim Laragan-Uranga, AEB-etako euskalduna eta AEK-ko ikaslea
“Euskara ikasten dut AEBetara emigratu zuten nire aitona-amonen ahalegina eta sustraiak ohoratzeko”

“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]


Feminismo antimilitarista: ezinbesteko borroka Martxoaren 8an eta beti

Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]


Manu Ayerdiren kontrako auzia behin betiko artxibatu dute, instrukzioa epez kanpo luzatu zelako

Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]


Feminista sindikalista ala sindikalista feminista

Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.


Bilgune Feministak Iratxe Sorzabal babestu du
“Indarkeria matxistaren beste adierazpen bat da tortura, urtez luzez estatuek babestua”

Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]


Eguneraketa berriak daude