Ehun urteko abstrakzioa

Lehen akuarela abstraktua
'Lehen akuarela abstraktua' (1910) lanaren bidez, Wassilly Kandinskyk pintura garaikidearen bide nagusietakoa zabaldu zuen.www.cv.uoc.edu
Munich, 1910. Wassily Kandinsky (Mosku, 1866-Neuilly-sur-Seine, 1944) margolariak Lehen akuarela abstraktua burutu zuen, inolako erreferentzia figuratiborik ez zuen lehenengo artelana, alegia.

Musika, folklorea eta etnografia zituen gustuko Kandinsky errusiar gazteak, baina zuzenbide eta ekonomia ikasketak egin zituen. 1889an Parisera bidaia egin eta Rembrandten koadroen erakusketa bat ikusi zuen; orduan piztu zitzaion pinturarekiko grina. Handik urte batzuetara, 1895ean, frantziar inpresionisten lanez osatutako erakusketa bisitatu zuen eta, karrera juridikoa baztertuta, pinturan jardutea erabaki zuen.

Hurrengo urtean Munichera joan zen lanbide berria ikasteko. Hainbat urtetan beste herrialde eta hiri batzuetan, bereziki Parisen, egonaldi luzeak egin eta gero, 1907an Alemaniako hirian finkatu zen. Hantxe nahiz Murnauko udako etxean abiatu zuen hiru urte geroago abstrakzioraino eramango zuen bidea. Paisaiak egin zituen batez ere. Kolore puruak, biziak erabiltzen zituen paisaia horietan, gero lan abstraktuetan bezala. Formak desegiten joan ziren, eta elementuak gero eta sakabanatuagoak zeuden errusiarraren obretan.

1910ean burutu zuen errealitatearen disoluzio prozesu hori, historiako lehen artelan abstraktua egin zuenean. Artelan iraultzailea izanagatik, euskarri apala eman zion Kandinskyk. Bigarren mailakotzat jotzen zen teknika erabili zuen, akuarela, eta, beraz, paperaren gainean egin zuen. Neurriz ere ez da artelan handia: 50 x 65 zentimetro neurtzen du, gutxi gorabehera.

Finean, esperimentua zen. Lehenago beste abangoardia batzuk hasi ziren artearen autonomia osoa lortzeko ahaleginean. Fauvismoak eta espresionismoak kolorea askatu zuten; kubismoak, aldiz, ohiko formak eta konposizioak hautsi zituen. Baina zuzenbidean lizentziatutako errusiarra izan zen azkenean osagai horiek nahastu eta abstrakzioaren formula aurkitu zuena.

Azkenak
2025-02-03 | ARGIA
AEBen muga-zerga berriei erantzuten hasi dira Txina, Kanada eta Mexiko

Donald Trumpek agindutako muga-zergak indarrean sartu dira: Kanadak eta Mexikok %25ekoak izango dituzte eta Txinak %10ekoa. Kanadak zifra bereko arantzelekin erantzungo du. Mexikok arbuiatu du AEBko Gobernuak esan izana organizazio kriminalekin loturak dituela herrialde horrek... [+]


Nafarroako zubiak betetzera deitu du Sorionekuak mugimenduak maiatzaren 10erako, euskararen alde

"Etorkizuneko zubiak" eraikiz, azpimarratu dute "garai nahasi hauetan" euskararen aldeko aldarriak ozen entzun behar direla aurrerantzean: "Bada garaia euskarari dagokion tratamendua, lekua, emateko".


2025-02-03 | ARGIA
160.000 pertsona baino gehiago irten dira kalera Berlinen, eskuin muturrari “suhesia” jartzea aldarrikatzeko

Larunbatean hamarnaka milaka herritar manifestatu dira Berlinen eta Alemania osoan. Otsailaren 23ko hauteskunde orokorren atarian, gainontzeko alderdiei eta bereziki CDU alderdi kontserbadoreari exijitu diete AfD eskuin muturreko alderdiarekin harreman oro eteteko.


2025-02-03 | Estitxu Eizagirre
Ezkeltzun ez dutela eolikorik jarriko jakinarazi dio enpresak Zizurkilgo Udalari

Green Capital enpresak ahoz jakinarazi dio Zizurkilgo Udalari Ezkeltzuko proiektua "behin betiko bertan behera uzteko erabakia". Udalak positibotzat jo du erabakia, "zalantza handiak sortzen baitzituen ingurumenari, paisaiari eta ondareari eragingo lizkiokeen... [+]


LGBTIQ+ komunitateak Argentinako kaleak bete ditu Mileiren aurka

Manifestazio jendetsuak egin dituztean larunbatean Argentinako hainbat hiritan. Javier Milei presidenteak "pedofilo" deitu ditu LGBTIQ+ pertsonak Davoseko Munduko Ekonomia Foroan.


Greenpeace-k Guggenheim museoan Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu du

Igande arratsaldean Greenpeace-ko 30 kide inguruk Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu dute Bilboko Guggenheim museoan. Hamar landare eta animalia-espezie errepresentatu dituzte.


2025-02-03 | Nicolas Goñi
Jendez hustutako landa eremuetara basabizitza ez da uste bezala itzultzen

Munduko landa eremu periferikoetan 4 milioi kilometro koadro laborantza lur abandonatu dira azken 75 urteotan. Orain arte arrazoi ekonomikoengatik uzten baldin baziren nagusiki, gerora, klima aldaketak ere horretara bideratuko ditu geroz eta gehiago. Bioaniztasuna babesteko xede... [+]


2025-02-03 | Ahotsa.info
Arrotxapeak aurre egin dio ultraeskuinaren probokazioari

Vox alderdi faxistak Iruñeko Arrotxapea auzoan "informazio-mahai" bat jartzeko asmoa iragarri zuen, eta "kaleetan faxistarik nahi ez duen" langile-auzo anitz baten gaitzespenarekin egin dute topo. Berriozarren ere izan dira VOXekoak, eta bertan ere... [+]


2025-02-03 | Euskal Irratiak
Antton Luku
“Egiazko urtats da inauterien momentua”

Duela hemeretzi urte berpiztu zen libertimenduen usadioa Donibane Garazin. Antton Lukuk abiatu zuen mugimendu hori, eta bi hamarkadetan, Ipar Euskal Herriko herri desberdinetara ez ezik, Hegoaldera ere hedatu da.


2025-02-03 | Gedar
Azaroan Astrabuduan desalojatutako etxea, berreskuratua

70 urteko emakume bat eta bere biloba bota zituzten euren etxetik, baina hura bereganatu dute berriz. Etxea defendatzeko konpromisoa azaldu du Uribe Kostako Etxebizitza Sindikatu Sozialistak.


2.000 lagun baino gehiago mobilizatu dira Laudion Guardianen itxiera aurka

Guardianeko enpresa batzordeak eta SOS Aiaraldea plataformak deituta, mobilizazio jendetsua egin dute Laudion, Laudioko lantegiaren itxiera salatzeko. 2.000 herritar baino gehiagok giza-katea egin dute lantegia inguratuz.


2025-02-03 | Axier Lopez
Zergatik utzi ditu ARGIAk Twitter eta Facebook?

Gorrotoa sustatzen duten algoritmoak, mendekotasuna sortzeko diseinatutako aplikazioak, pertsonak beharrean publizitate-hartzaileak ikusten dituzten plataformak, merkantzia gisa tratatzen gaituzten sare sozialak… Badirudi azken aldian herritarrek sare sozial nagusietatik... [+]


Osakidetzan egiturazko eta egiazko konponbideak eskatu dituzte Gasteiz, Bilbo eta Donostian

Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.


Eguneraketa berriak daude