"Zeinu hizkuntzaren ofizialtasuna onartu gabe dago oraindik"
- Itzulpengintza eta Interpretazio ikasketak bukatuta, zeinu hizkuntza ikasteari ekin zion Maitane Falagan EIZIEko kideak eta zeinu hizkuntzako interpretazio zikloan izena eman. Berehala liluratu zuen gorren komunitateak, eta ahozko interpretaritza gustuko bazuen ere, zeinu hizkuntzako interprete lanetan aritzea erabaki zuen ber-bertan.
Zertan da zeinu hizkuntzako interpreteen lan panorama?
Zenbatgura lan dago gorren interprete aritzeko, baina behar genukeenaren laurdenera ere ez gara iristen. Izan ere, zeinu hizkuntzaren ofizialtasuna onartu gabe dago oraindik, eta polemika handia sortu da horren inguruan: ahozko hizkuntza bi dira ofizial Hego Euskal Herrian eta, antza, agintariek ez dute argi ahozkoak bi izanagatik ez dutela zeinu hizkuntzek ere zertan bi izan, ahozkoa eta zeinuzkoa zein bere aldetik garatzen baitira. Ofizialtasun ezak ikaragarri eragiten du gorren komunitatean, eta haiek dira kaltetu zuzenak, baina guk haien alde lanean jarraituko dugu.
Zer aukera dago zeinu hizkuntza ikasi eta interpretatze lanetan trebatzeko?
Zeinu Hizkuntzako Interpretazioa ikasteko Goi mailako Formakuntza zikloa egin behar da. Dena den, bada tranpa antzeko bat hor, ezen, nola liteke Itzulpengintza eta Interpretazioa lizentziatura izanik, Zeinu Hizkuntzako Interpretazioa bi urtetako ziklo batean egin ahal izatea? Are gehiago, Itzulpengintza eta Interpretazio ikasketetan izena emateko norberaren hizkuntza eta atzerriko hizkuntza bat (gutxienez) menderatzen dela ziurtatzeko azterketa gainditu behar da; ziklora sartzeko, ostera, ez du batek aurretiaz zeinu hizkuntza jakin beharrik. Gauzak hala dira momentuz, espero dugu baina, hemendik zenbait urtetara Zeinu Hizkuntzaren Interpretazio ikasketak unibertsitatean ematea, ez dago batere argi dena dela.
Itzulpengintza ikasketak egina zara eta zer alde dago ahozkoa edo zeinuzkoa interpretatzean?
Ez dute zerikusirik. Informazioa jaso eta botatzeko kanalak ez dira berak, ahozko interpretazioan entzumena eta ahotsa erabili behar dituzu, zeinu hizkuntzaren interpretazioa egitean, ostera, ikusmena, ahotsa, entzumena, eskuak, eta gorputz eta aurpegiko adierazpena. Aldea hain nabaria izanda, ez dago erkaketa egiterik.
Gorren interprete aritzeak asko du sozialetik, eta hori eguneroko jardunean igarriko duzue, ezta?
Bai, nahi ala ez gertatzen da. Gorren komunitatea txikia da eta gehienak ezagutzen dituzu, noizbait tokatu zaizulako batarekin eta bestearekin interpretazio zerbitzu bat egitea, dela medikuarenean, abokatuarenean, denda batean, ikastaro batean… Beraz, kongresu batean, esaterako, ahozko interpreteak ez du erabiltzaileekin harreman zuzenik, baina zeinu hizkuntzako interpreteak ezagutu egiten du askotan pertsona gorra, eta harremana estuagoa izaten da nahi ala ez.
Zeinu hizkuntzako interpreteok gizarte interpretazioa egiten dugu, gizartean kontzientzia falta dago. Eguneroko lanean, konturatu naiz, esaterako, orokorrean ez duela jendeak batere argi zein den gure lana: sarri gertatu izan zaigu entzuteko gai direnak espero izatea interpreteak pertsona gorrari ulertzen ez duena azaltzea. Askotan errepikatu behar izaten dugu nor garen eta zein den gure lana, interpreteak garen aldetik kode deontologikoa dugula, neutraltasuna, fideltasuna, konfidentzialtasunari men egiten diola.
Ez da erraza, erabiltzaileak pertsonalki ezagutzen zaituzte eta profesionalki ere zerbitzuak egin behar izaten dituzu haiekin. Interpreteok ondo dakigu bi paper horiek bereizten, eta baita gorren komunitateak ere; besteek, ordea, askotan konfiantza falta izaten dute.
Gure interpretazioa gizartearentzako zerbitzuen alorren barruan egonik, oso maiz gertatzen da zeinu hizkuntzako interpreteak boluntarioak direla uste izatea. Horrek gure irudi profesionala gutxiesten du.
Gorren ahots zaren aldetik, baduzu aldarrikapenik egiteko?
Gaur egun, oraindik, gorren komunitateak ez ditu hizkuntza eskubideak bermatuta. Espainiako Estatuan zeinu hizkuntza ofiziala egin badute ere, oraindik EAEn ez dute ofiziala egin. Atzean geratu gara, gorren komunitatea ez da berdintasun egoeran bizi. Zeinu hizkuntza talde txiki baten hizkuntza bada ere, ezin ditugu gure artean bizi diren hainbat pertsonen hizkuntza eskubideak urratu. Etorkinei, berbarako, aldibereko telefono bidezko interpretazio zerbitzua ematen diete erakundeek, eta ederto deritzot, baina gor bat medikuarengana baldin badoa, osasun zerbitzuek ez dute zeinu hizkuntzako interpretea ipintzen. Bidegabekeria galanta da.
Ba al dakizue frantses batzuk harritu egiten direla mugaren alde honetan ere euskaldunak bagaudela jakitean? Ba bai, harrigarria bada ere, behin, Donostian, frantses batzuei entzun nien sinetsi ezinik beren buruari galdetzen: “Saint-Sébastien est au Pays... [+]
22 talde gehiago iragarri dituzte Lakuntzan uztailean izanen den HatortxuRockerako: Bad Sound, Dupla, Su Ta Gar, Chuleria Joder!, Brigade Loco, Leihotikan, Burutik, Tribade, Maskak, Les Testarudes, Non Servium, Añube, Dj Plan B, Gatibu, DJ Trapella, La Jodedera, Süne,... [+]
Prentsaurrekoa eskaini dute ostegun honetan Marc Aillet Baionako apezpikuak, elizbarrutiko hezkuntza katolikoko zuzendari Vincent Destaisek eta Betharramgo biktimen entzuteko egiturako partaideetarikoa den Laurent Bacho apaizak. Hitza hartzera zihoazela, momentua moztu die... [+]
Maite Nosti diputatuak kargua utzi du alderdiarekin izandako desadostasunengatik, eta horrek kide bakar batekin utzi du alderdi faxista, talde mistoan sartzera behartuz.
Bidarteko gasnategian bahiketa burutu duen gizona, militar ohia zen. Asteazken arratseko 7.30tan Erretegia izeneko gasnategian bertako kudeatzailea bahitu eta poliziaren kontra tiro egin duen gizonak 54 urte zituen.
PPrekin eta EH Bildurekin negoziazioetan porrot egin ondoren etorri da Ahal Dugurekin adostutako akordioa. Indar politiko honek aitortu duenez, maximalismoak atzean utzi eta errealitateari heldu diote, errenta baxueneko herritarren aldeko akordioa lortuta.
“Posta publikoa eta kalitatezkoa. Eskubideen aldeko Hitzarmen eta Akordio baten alde” aldarrikapenarekin, LAB, ESK eta ELA sindikatuek lan-baldintzak eta posta-zerbitzu publikoaren kalitatea defendatzeko mobilizazioa egin zuten atzo, hilak 12, Bilboko Eliptika Plazan.
Herriko EH Bilduko zinegotzi eta legebiltzarkide den Ander Goikoetxeak egindako galdera parlamentario bati Jaurlaritzak emandako erantzunaren bidez jaso informazioa hau. Bi haize sorgailu ezartzeko asmoa dago eta Cluster Hernani izeneko proiektu zabalago baten barruan kokatzen... [+]
Hezkuntza bi arazo handik zeharkatzen dutela adierazi dute IAk: "ideia erreakzionarioen" gorakadak eta "ikasleen egoeraren okertzeak". Mobilizazioaren deialdia hedatzeko, goizean errepide mozketak egin dituzte Donostian, Iruñean eta Gasteizen. Bilbon, Euskal... [+]
Atapuercako aztarnategian hominido zahar baten aurpegi-hezur zatiak aurkitu dituzte. Homo affinis erectus bezala sailkatu dute giza-espezieen artean, eta gure arbasoek Afrikatik kanpora egindako lehen migrazioei buruzko teoriak irauli ditzake, adituen arabera.
Gasteizko 1 zenbakiko Auzitegi Kontentzioso-Administratiboak emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Lan poltsan parte hartzeko euskara maila altuenaren baliokide diren 3. eta 4. eskakizunak indargabetu zituen Gasteizko Auzitegiak.
Hainbat eragilek deituta, NATOren aurkako elkarretaratzea egin da Iruñeko Udaletxearen aurrean. Izan ere, gaur, martxoak 12, 39 urte bete dira Hego Euskal Herriak, Espainiar Estatua NATOn sartzeko erreferendumari ezezkoa eman ziola. Askapenako kide batek adierazi du, gaurko... [+]
Azkar! Azkar! Adi egon, ez daukat astirik eta! Ohartarazi behar zaitut, denborak agian ez baitit uzt… Pipipipi-pipipipi! Pipipipi-pipipipi!
Goiz jaiki, eguneratuta egoteko irratia piztu, dutxa hartu, ilea lehortu, orraztu, bizarra kendu edota makillatu, kafea egiten den... [+]
Europako Batzordeak 26.000 milioi euroren inportazioak zergapetuko ditu apirilaren 1etik aurrera, Donald Trumpek altzairuari eta aluminioari ezarritako muga-zergei erantzunez. Enbido-komertzialek jarraitzen badute, Euskal Herrian lehen sektoreak nozituko du gehien norgehiagoka... [+]