"Zeinu hizkuntzaren ofizialtasuna onartu gabe dago oraindik"
- Itzulpengintza eta Interpretazio ikasketak bukatuta, zeinu hizkuntza ikasteari ekin zion Maitane Falagan EIZIEko kideak eta zeinu hizkuntzako interpretazio zikloan izena eman. Berehala liluratu zuen gorren komunitateak, eta ahozko interpretaritza gustuko bazuen ere, zeinu hizkuntzako interprete lanetan aritzea erabaki zuen ber-bertan.
Zertan da zeinu hizkuntzako interpreteen lan panorama?
Zenbatgura lan dago gorren interprete aritzeko, baina behar genukeenaren laurdenera ere ez gara iristen. Izan ere, zeinu hizkuntzaren ofizialtasuna onartu gabe dago oraindik, eta polemika handia sortu da horren inguruan: ahozko hizkuntza bi dira ofizial Hego Euskal Herrian eta, antza, agintariek ez dute argi ahozkoak bi izanagatik ez dutela zeinu hizkuntzek ere zertan bi izan, ahozkoa eta zeinuzkoa zein bere aldetik garatzen baitira. Ofizialtasun ezak ikaragarri eragiten du gorren komunitatean, eta haiek dira kaltetu zuzenak, baina guk haien alde lanean jarraituko dugu.
Zer aukera dago zeinu hizkuntza ikasi eta interpretatze lanetan trebatzeko?
Zeinu Hizkuntzako Interpretazioa ikasteko Goi mailako Formakuntza zikloa egin behar da. Dena den, bada tranpa antzeko bat hor, ezen, nola liteke Itzulpengintza eta Interpretazioa lizentziatura izanik, Zeinu Hizkuntzako Interpretazioa bi urtetako ziklo batean egin ahal izatea? Are gehiago, Itzulpengintza eta Interpretazio ikasketetan izena emateko norberaren hizkuntza eta atzerriko hizkuntza bat (gutxienez) menderatzen dela ziurtatzeko azterketa gainditu behar da; ziklora sartzeko, ostera, ez du batek aurretiaz zeinu hizkuntza jakin beharrik. Gauzak hala dira momentuz, espero dugu baina, hemendik zenbait urtetara Zeinu Hizkuntzaren Interpretazio ikasketak unibertsitatean ematea, ez dago batere argi dena dela.
Itzulpengintza ikasketak egina zara eta zer alde dago ahozkoa edo zeinuzkoa interpretatzean?
Ez dute zerikusirik. Informazioa jaso eta botatzeko kanalak ez dira berak, ahozko interpretazioan entzumena eta ahotsa erabili behar dituzu, zeinu hizkuntzaren interpretazioa egitean, ostera, ikusmena, ahotsa, entzumena, eskuak, eta gorputz eta aurpegiko adierazpena. Aldea hain nabaria izanda, ez dago erkaketa egiterik.
Gorren interprete aritzeak asko du sozialetik, eta hori eguneroko jardunean igarriko duzue, ezta?
Bai, nahi ala ez gertatzen da. Gorren komunitatea txikia da eta gehienak ezagutzen dituzu, noizbait tokatu zaizulako batarekin eta bestearekin interpretazio zerbitzu bat egitea, dela medikuarenean, abokatuarenean, denda batean, ikastaro batean… Beraz, kongresu batean, esaterako, ahozko interpreteak ez du erabiltzaileekin harreman zuzenik, baina zeinu hizkuntzako interpreteak ezagutu egiten du askotan pertsona gorra, eta harremana estuagoa izaten da nahi ala ez.
Zeinu hizkuntzako interpreteok gizarte interpretazioa egiten dugu, gizartean kontzientzia falta dago. Eguneroko lanean, konturatu naiz, esaterako, orokorrean ez duela jendeak batere argi zein den gure lana: sarri gertatu izan zaigu entzuteko gai direnak espero izatea interpreteak pertsona gorrari ulertzen ez duena azaltzea. Askotan errepikatu behar izaten dugu nor garen eta zein den gure lana, interpreteak garen aldetik kode deontologikoa dugula, neutraltasuna, fideltasuna, konfidentzialtasunari men egiten diola.
Ez da erraza, erabiltzaileak pertsonalki ezagutzen zaituzte eta profesionalki ere zerbitzuak egin behar izaten dituzu haiekin. Interpreteok ondo dakigu bi paper horiek bereizten, eta baita gorren komunitateak ere; besteek, ordea, askotan konfiantza falta izaten dute.
Gure interpretazioa gizartearentzako zerbitzuen alorren barruan egonik, oso maiz gertatzen da zeinu hizkuntzako interpreteak boluntarioak direla uste izatea. Horrek gure irudi profesionala gutxiesten du.
Gorren ahots zaren aldetik, baduzu aldarrikapenik egiteko?
Gaur egun, oraindik, gorren komunitateak ez ditu hizkuntza eskubideak bermatuta. Espainiako Estatuan zeinu hizkuntza ofiziala egin badute ere, oraindik EAEn ez dute ofiziala egin. Atzean geratu gara, gorren komunitatea ez da berdintasun egoeran bizi. Zeinu hizkuntza talde txiki baten hizkuntza bada ere, ezin ditugu gure artean bizi diren hainbat pertsonen hizkuntza eskubideak urratu. Etorkinei, berbarako, aldibereko telefono bidezko interpretazio zerbitzua ematen diete erakundeek, eta ederto deritzot, baina gor bat medikuarengana baldin badoa, osasun zerbitzuek ez dute zeinu hizkuntzako interpretea ipintzen. Bidegabekeria galanta da.
Azken aldian, asteburuetan, Internet ez dabil ondo. Hasieran, zaila zen webguneei ezarritako blokeoen zergatia ulertzea; orain, badakigu Espainiako La Ligak agindu zituela, futbola modu ilegalean emititzea saihesteko. La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien... [+]
Bilbon eginiko aurkezpenean iragarri dute ekitaldia, euskarari "arnas berri bat emateko eta behar duen indarraldia gorpuzten hasteko" lehen urratsa izango dela nabarmenduta. Euskaltzale guztiei, baina, oro har, "justizia sozialean eta gizarte kohesioan aurre... [+]
Aljeriatik datoz Mohamed eta Said [izenak asmatuak dira], herri beretik. “Txiki-txikitatik ezagutzen dugu elkar, eskolatik”. Ibilbide ezberdinak egin arren, egun, elkarrekin bizi dira Donostian, kale egoeran. Manteoko etxoletan bizi ziren, joan den astean Poliziak... [+]
Olatz Salvador
Noiz: martxoaren 15ean.
Non: Deustuko jaietan.
------------------------------------------------
Martxoak beti du deustuarrontzat kolore berezia; urtero ospatzen ditugu jaiak, San Jose egunaren bueltan. Bi asteburu bete festa, eta urtetik urtera Deustuko... [+]
Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]
Pazienteek Donostiara joan behar dute arreta jasotzeko. Osasun Bidasoa plataforma herritarrak salatu du itxierak “are gehiago hondatuko” duela eskualdeko osasun publikoa.
EH Bilduk galdera sorta bat erregistratu zuen Eusko Legebiltzarrean Donostiako Metroaren igarobideko lanen gainkostua argitzeko. Informazio hori atzo jakinarazi zuen Susana Garcia Chueca Mugikortasun sailburu sozialistak.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Seaska Sarean inklusio egoeran dauden 165 ikasleei laguntza bermatzeko hasi dute kanpaina, antolaketa propioa eratuta. Frantziako Hezkuntza Ministerioaren jarrera salatu dute kanpaina aurkezteko prentsaurrekoan, behar bereziak dituzten haurren inklusiorako baliabide... [+]
Martxoaren 19an amaitu zen proiektua aurkezteko epea, baina Errioxako PSOEk adierazi du Forestalia enpresak "interesa baztertu" duela. Enpresak bi parke eoliko eraiki nahi zituen Aragoiko lurretan, baina oraindik ez ditu lortu baimenak eta hori dute egitasmoa... [+]
Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez.
%90eko jarraipen "ia erabatekoa" izan du grebak, sindikatuen arabera. Gasteizko parkeak, lorategiak eta eraztun berdea mantentzen dituzte Enviser azpikontratako 90 langileek.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]