Munduko presidenterik onena zelakoan hil zen. Agintetik kendu, epaitu eta fusilatu, azkar egin zuten guztia, urteetan geldi zirudiena bat-batean zurrunbilo eroan sartuta.

Nicolae Ceaucescuk ez zuen egoera hura ulertzen, Errumaniaren alde horrenbeste egin eta gero, bere burua hain gutxietsia ikustea. Errumaniarrak ote ziren galdetu zien epaileei. Nola zitekeen herrikideak izanda bere kontra halako gauzak esatea? Gertatzen zena ulertu gabe eman zituen azkenengo orduak, hura guztia egia ezin eta ames-gaiztoren bat zela sinetsita. Edo, bestela, mundua zoratu zela zeharo.

Ipuineko erregearen moduan, Ceaucescu biluzik zegoen, baina ordura arte inor ez zen aurpegiratzen ausartu. Bukatu zen Errumania birtuala, bere begiek bakarrik ikusten zutena, komunismoaren paradisua lurrean. Edonora bisitan joanda, berdin unibertsitatera edo meategietara, kartoizko mundua prestatzen zioten. Baina egun batean bukatu ziren txaloak, desagertu lausengari koadrila, eta orduan, Ceaucescuk ez zuen ezer ulertu.

Munduaren beste puntan, Ugandan, Idi Amin presidenteak ere, bere agintaldia hain txarra eta gaiztoa izan zela uste gabe joan zen ihesi. Ez zuen menpean zituenen astakeria askoren berri izan azkenera arte. Sarri gertatzen da hori, gorengoen esanetara dauden zuritzaileek azken muturreraino eramaten dituztela gauzak. Oposiziokoak atxilotzeko agindu, eta Aminen poliziak torturatu eta hil, eskatutakoa baino gehiago, badaezpada ere. Ederki azaltzen da hori Eskoziako azken erregea pelikulan.

Ceaucescuk eta Idi Aminek, beste agintari askok bezala, arazo berdina izan zuten: inor ez inguruan egiak aurpegiratzeko. Demokrata zein diktadore, eskuindar edo ezkertiar, koipe emailez babesturik egoten dira boteredunak, kaletik baino zerutik hurbilago. Denok beharko genuke egia esaleren bat, Argiarako idatzitako artikuluok txarrak direla esateko, adibidez. Agintarien kasuan behar-beharrezkoa litzateke hori, premiazkoa, egia esale profesionalak kontratatu beharko lituzkete.

Harrokeria uxatu eta oinak lurrean edukitzeko modu bat litzateke, kafeak 0,80 zentimo balio duela esanez lotsagarri ez gelditzeko bada ere.

Gurera etorriz, Euskal Herriaren izenean berba egiten duten kaputxadun pistoladunei egia aurpegiratu diete, behingoz, orain arte amen esan dietenek. Horixe dirudi behintzat. Egia adierazteak libre egingo ditu. Hala espero, guztion onerako.