Martxoaren 15EAN bukatuko da Aralarrek NaBai-ko beste alderdiei emandako epea. Egun horretarako EAk, EAJk eta Batzarrek erantzun beharko diote Aralarri honek koalizioaren egitasmoei buruz egindako proposamenari buruz. Gainerako alderdiek protagonismoa leporatu diote Aralarri, bereziki EAk. Aralarrek, ostera, NaBai-ren programa politikoa orain arte baliagarria izan dela, baina aurrerantzean zehaztu egin behar dela dio, batez ere ezkerreko zutoinak finkatuz, bestela koalizioa edukiz ustuta geratuko dela.

Aralarreko Nafarroako koordinatzaile Txentxo Jimenezek argi aipatu zuen iragan igandean Diario de Noticias-en egindako elkarrizketa batean: “Erabakia hartu gabe dago, baina gaur gaurkoz ez dago 2007koaren gisako konpromisoa sinatzeko baldintzarik, koalizioko beste alderdiek ez dute horretarako aldarterik. Gerta liteke, beraz, NaBai ez egotea hauteskundeetan”.
Beste alderdiek adierazi dutenez, dagoeneko erantzun diote Aralarren proposamenari. Jimenezek, aldiz, agiri gisa ez dutela ezer jaso zehazten du aipatu elkarrizketan, salbu eta EAJren aldetik.
 
Zer gertatuko da, hortaz, martxoaren 15aren biharamunean? Aralarrek nekez bete ahal du bere mehatxua, inork ez luke ulertuko eta gainera Jimenezek elkarrizketa horretan argi adierazi du ez duela hala egingo, nahiz eta tituluak eta barruko lerroen arteko informazioak ez duen argi uzten noiz argituko den: tituluak dio “udarako oporren aurretik” eta barruko lerroek “oporretarako jakingo dela”, eta martxoaren  15eko ondorengo oporrak Aste Santukoak dira, apirilaren hasieran.

NaBai-ren ohiko barne egoerak ez du laguntzen oraingo egoera txukun gainditzen, baina Batasunaren egoera berriak ere eragin zuzena du NaBairen krisi honetan.

EAk zein Aralarrek NaBai-n sartzeko gonbitea egin diote Batasunari, baina Batzarrek eta EAJk adierazi dute jada haiek ez leudekeela hor, une honetan ez dagoelako horretarako baldintzarik. Batasunak ere molde askotan eta sarri adierazi du NaBai-ren proiektuarekiko arbuioa.
                                                                                                                          
Orduan zer? Ezkerreko ikuspegia modu zabalean hartuta eta perfil abertzalea uztartuta, badirudi logikoagoa litzatekeela Batasuna, Aralar eta EAk koalizioa osatzea. Hau da, 1999ko EH, baina EArekin eta Batzarrerik gabe, honek halakorik ez duelako nahi. Maiatzeko greba orokorra eta beste ekimen batzuetan ere –Bilboko urte bukaerako presoen eskubideen aldeko manifestazioa, adibidez,– hiru indar politiko horiek aritu izan dira jada elkarrekin.

Baina, bestetik, Batasuna eta Aralarren arteko harremanak tarte gutxi uzten du halako aukera baterako. Bien iraganean baino, herritarren nahietan oinarrituko balira beste kontu bat litzateke, baina ez da politikariei eska dakiekeen gauza errazenetakoa.
Alderdien sigla eta ika-mikez gain, badira bestelako ardatz nagusiak balizko koalizioen eraketari begira. Bi erpin berehala ageri dira: bat, ezker abertzale historikoaren estrategiak Hegoalde osoa hartuko du edo onartuko du behingoz EAEk egin dezakeela bere bidea eta Nafarroak berea? Hau da, posible litzateke ezker abertzaleak eta EAk EAEn fomula bat aurkeztea eta Nafarroan bestelakoa bideratzea?

Bi, zertarako koalizioa? Zein helburu politiko nagusirekin? 2007koa argia izan zen, UPN Nafarroako Gobernutik ateratzea eta beste alternatiba bat eratzea. Eta horrekin, abertzaleak oinarri ziren koalizio batek Nafarroan inoiz lortutako emaitzarik onena eskuratu zuen NaBaik, ia 78.000 boto eta 12 eserleku Nafarroako Legebiltzarrean.

Abertzaleek, beraz, argitu beharko dute ea orain ere UPN kanporatzea izan behar duen lehentasun nagusia edo indar metaketa soberanistaren nazio helburuei lehentasuna eman behar zaien. Eta, gainera, hori erabaki UPNren eta PPren zatiketak UPNren hautagaitza inoiz baino ahulago uzten duenean.

Edozein modutan, hipotesi hauek guztiak ezker abertzale historikoa hauteskundeetan egoteko aukerarekin eginak dira. Inork ez daki zer gertatuko den azkenean, baina denbora gutxi geratzen dela bai, eta ez dirudi PP eta PSOE bide hori erraztekotan direnik. Aitzitik, hori galarazteko PP prestatzen ari da jada Alderdien Legearen erreforma. PSEri eta PPri egungo Jaurlaritzako operazioa diputazioetan errepikatzeko balio badie zertarako aldatu ezer?