Tobin tasa

Mikel Zurbano
Mikel ZurbanoDani Blanco
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Oso apal bada ere, krisiari aurre egiteko neurrien multzoan begiratu dute, eta sakonera handiko neurriren bat ere aipatzen –eta eztabaidatzen– hasiak dira. Gordon Brown britainiar mandatariak G-20 taldeko Pittsburghgo gailurrean aurkeztutako proposamen batek bazterrak astindu ditu: finantza elkartrukeen gaineko zerga edo tasa ezartzea. Zailtasun teknikoez harago proposamenaren bideragarritasuna ez da erraza izango, batez ere AEBek erakutsi duten aurkako jarrera dela eta. Nolanahi ere, gai honen inguruko eztabaidak bulkada indartsua paratu du gailur horren bueltan.

Proposamen honen interesa hain da bizia ezen ATTAC erakundearen sorrera eragin zuen. Izan ere, erakunde honek aldarrikatzen duen Tobin tasa eta aipatutako proposamena oso hurbilekoak dira. Tobin Nobeldun ekonomialariak 1972an plazaratu zuen ideia hau izan zen: moneta trukatzen zen bakoitzeko tasa bat ezartzea, moneta espekulazioak sortutako eragin kaltegarriak saiheste aldera. Zerga honek oso eragin txikia izango luke nazioarteko merkataritza edo epe luzeko inbertsioa egiten duenarentzat, baina oztopo izan liteke txanponen arteko epe laburreko salerosketak egiten duen espekulatzailearentzat.

Aurrera egin ez zuen ideia honetan oinarritu da Brownen proposamena. Baina azken hau Tobin tasa baina harago doa, tasa finantza elkartruke guztiei ezartzea proposatzen baitu Brownek eta ez soilik atzerriko dibisen erabilera eragiten dutenei. Epe luzeko inbertsioak ez lituzke bereziki kaltetuko tasa honek eta, aldiz, finantza merkatuetako epe laburreko salerosketa espekulatzaile ugariren galga litzateke. Eta finantzaren gehiegizko jarduera ez da inolaz ere produktiboa, azken urtetako esperientziak argi asko erakusten duen gisa. Tasaren onura gehigarria diru iturri garrantzitsua izatea da, hots, sarrerak handitzea ahalbidetuko luke eta defizit publikoak murriztu edota garapen bideko herrialdeen laguntza lerroak handitu litzake.

Horrelako tasa bat indarrean jartzeak izan ditzakeen arazo teknikoez harago, neurri honek finantza –eta ekonomiaren– egoera kritikoak saihesteko izan ditzakeen ahalmenean kokatzen da eztabaida. Aurkakoek diote oraingo krisiaren kontestuan tasa hau ez zela berez nahikoa izango mailegu pozoidunen sorrera eta inbertsiogileen erosketa toxikoa ekiditeko. Honen aurrean Krugmanek ohartarazten du inbertsio txar hauen kalapita sistemak epe laburreko diruarekiko duen dependentzia izan zela. Eta hori oztopatzeko elkartrukeen gaineko tasa eraginkorra litzateke. Noski, hau ez da nahikoa puztutako finantza ekonomia argaltzeko, baina bai norabide onean emandako urratsa. Nolanahi ere, Tobin tasaren sugarra piztuta mantendu duen mugimendu alterglobalista ahuleziak jota dagoen unean Wall Streeten ezezkoa gainditzea ez dirudi lan erraza.

Azkenak
2025-03-05 | Leire Artola Arin
Zaintza eskubidea aldarrikatuko dute sindikatuek ostegunean

Martxoaren 6an 11:00etan Bilbon eta Iruñean mobilizazioak egingo dituzte sindikatuek, patronalak eta Eusko Jaurlaritza zein Nafarroako Gobernua interpelatzeko, zaintza eskubide kolektiboari dagokionez.


Tutankamon eta gero, Tutmosis II.a

Luxorren, Erregeen Haranetik gertu, hilobi garrantzitsu baten sarrera eta pasabide nagusia aurkitu zituzten 2022an. Orain, alabastrozko objektu batean  Tutmosis II.aren kartutxoa topatu dute (irudian). Horrek esan nahi du hilobi hori XVIII. dinastiako faraoiarena... [+]


Trumpek miresten badu...

AEB, 1900eko azaroaren 6a. William McKinley (1843-1901) bigarrenez aukeratu zuten AEBetako presidente. Berriki, Donald Trump ere bigarrenez presidente aukeratu ondoren, McKinleyrekiko miresmen garbia agertu du.

Horregatik, AEBetako mendirik altuenari ofizialki berriro... [+]


Ura erein daiteke, eta inkek bazekiten nola

Andeetako Altiplanoan, qocha deituriko aintzirak sortzen hasi dira inken antzinako teknikak erabilita, aldaketa klimatikoari eta sikateei aurre egiteko. Ura “erein eta uztatzea” esaten diote: ura lurrean infiltratzen da eta horrek bizia ekartzen dio inguruari. Peruko... [+]


2024an Euskal Herrian estreinatutako 900 filmetatik bi baino ez dira euskaraz izan

Pantailak Euskarazek eta Hizkuntz Eskubideen Behatokiak aurkeztu dituzte datu "kezkagarriak". Euskaraz eskaini diren estreinaldi kopurua ez dela %1,6ra iritsi ondorioztatu dute. Erakunde publikoei eskatu diete "herritar guztien hizkuntza eskubideak" zinemetan ere... [+]


“Herri Mugimendua saretu eta eraginkortzeko tresnak eskaini nahi ditu BAMek”

Euskal Herriko bi muturretatik datoz Itziar (Bilbo, 1982) eta Ekaitz (Erriberri, 2002), sortzen ari den Burujabetzaren Aldeko Mugimenduaren berri ematera. Euskal Herrian diren burujabetza prozesu ugariak arloz arlo bultzatu eta indartu nahi ditu BAMek. Lan horretan hasteko,... [+]


2025-03-05 | Gorka Menendez
Ordezkapen Handia

Aurrekoan, ustezko ezkertiar bati entzun nion esaten Euskal Herrian dagoeneko populazioaren %20 atzerritarra zela. Eta horrek euskal nortasuna, hizkuntza eta kultura arriskuan jartzen zituela. Azpimarratzen zuen migrazio masifikatua zela arazoa, masifikazioak zailtzen baitu... [+]


2025-03-05 | Itxaro Borda
Espantuka

Ez dut beti ulertzen nola aritzen ahal diren lur planeta honetako zati okitu, zuri, gizakoi eta kapitalistako aho zabal mediatikoak, beraiena, hots, gurea, zibilizazioa dela espantuka. Berriak irakurtzen baldin baditugu, alta, aise ohartuko gara, jendetasuna baino, barbaria dela... [+]


C2ko ikasleei eskerrak

Administrazioko hainbat gai, LGTBI+ kolektiboko kideen beharrizanak, segurtasun subjektiboa, klima aldaketa, gentrifikazioa, ikus-entzunezkoak erabiltzeko modu berriak, audientzia-datuak jasotzeko moduak, dislexia, ikuspegi pedagogiko aktibo eta irisgarriak, literatur... [+]


Elebitasunaren tranpa

Auzitan jar ez daitekeen baieztapen orokor eta eztabaidaezinaren gisan saldu digute hizkuntzak jakitea printzipioz ona dela, baina baditu bere "ñabardurak", edo esanahi ezkutuagokoak. Hemengo ustezko elebitasun kontzeptuaren azpian dagoen baina kamuflatzen den... [+]


2025-03-05 | Karmelo Landa
Gure esku dagoena

Otzandu egin gara, katalanak eta euskaldunok, ekaitzaren ondoren. Saiatu ginen, bai; sendo ekin genion, eta gogor kolpatu gaituzte; ezin izan genien gure helburu zuzen, ezinbesteko, sakratuei eutsi. Eta porrotaren mingostasuna dastatu dugu, eta bigundu egin gara irabazleen... [+]


1936ko Gerrako Haurrak
Bidaia itxi gabea

1936ko Gerran milaka haurrek Euskal Herria utzi behar izan zuten faxisten bonbetatik ihes egiteko. Frantzia, Katalunia, Belgika, Erresuma Batua, Sobietar Batasuna eta Amerikako herrialdeetara joandako horien historia jasotzeko zeregin erraldoiari ekin dio Intxorta 1937... [+]


Eguneraketa berriak daude