Tobin tasa

Mikel Zurbano
Mikel ZurbanoDani Blanco
Oso apal bada ere, krisiari aurre egiteko neurrien multzoan begiratu dute, eta sakonera handiko neurriren bat ere aipatzen –eta eztabaidatzen– hasiak dira. Gordon Brown britainiar mandatariak G-20 taldeko Pittsburghgo gailurrean aurkeztutako proposamen batek bazterrak astindu ditu: finantza elkartrukeen gaineko zerga edo tasa ezartzea. Zailtasun teknikoez harago proposamenaren bideragarritasuna ez da erraza izango, batez ere AEBek erakutsi duten aurkako jarrera dela eta. Nolanahi ere, gai honen inguruko eztabaidak bulkada indartsua paratu du gailur horren bueltan.

Proposamen honen interesa hain da bizia ezen ATTAC erakundearen sorrera eragin zuen. Izan ere, erakunde honek aldarrikatzen duen Tobin tasa eta aipatutako proposamena oso hurbilekoak dira. Tobin Nobeldun ekonomialariak 1972an plazaratu zuen ideia hau izan zen: moneta trukatzen zen bakoitzeko tasa bat ezartzea, moneta espekulazioak sortutako eragin kaltegarriak saiheste aldera. Zerga honek oso eragin txikia izango luke nazioarteko merkataritza edo epe luzeko inbertsioa egiten duenarentzat, baina oztopo izan liteke txanponen arteko epe laburreko salerosketak egiten duen espekulatzailearentzat.

Aurrera egin ez zuen ideia honetan oinarritu da Brownen proposamena. Baina azken hau Tobin tasa baina harago doa, tasa finantza elkartruke guztiei ezartzea proposatzen baitu Brownek eta ez soilik atzerriko dibisen erabilera eragiten dutenei. Epe luzeko inbertsioak ez lituzke bereziki kaltetuko tasa honek eta, aldiz, finantza merkatuetako epe laburreko salerosketa espekulatzaile ugariren galga litzateke. Eta finantzaren gehiegizko jarduera ez da inolaz ere produktiboa, azken urtetako esperientziak argi asko erakusten duen gisa. Tasaren onura gehigarria diru iturri garrantzitsua izatea da, hots, sarrerak handitzea ahalbidetuko luke eta defizit publikoak murriztu edota garapen bideko herrialdeen laguntza lerroak handitu litzake.

Horrelako tasa bat indarrean jartzeak izan ditzakeen arazo teknikoez harago, neurri honek finantza –eta ekonomiaren– egoera kritikoak saihesteko izan ditzakeen ahalmenean kokatzen da eztabaida. Aurkakoek diote oraingo krisiaren kontestuan tasa hau ez zela berez nahikoa izango mailegu pozoidunen sorrera eta inbertsiogileen erosketa toxikoa ekiditeko. Honen aurrean Krugmanek ohartarazten du inbertsio txar hauen kalapita sistemak epe laburreko diruarekiko duen dependentzia izan zela. Eta hori oztopatzeko elkartrukeen gaineko tasa eraginkorra litzateke. Noski, hau ez da nahikoa puztutako finantza ekonomia argaltzeko, baina bai norabide onean emandako urratsa. Nolanahi ere, Tobin tasaren sugarra piztuta mantendu duen mugimendu alterglobalista ahuleziak jota dagoen unean Wall Streeten ezezkoa gainditzea ez dirudi lan erraza.

Azkenak
Ernairen ekitaldia zelatatuko du Auzitegi Nazionalak

UPNk jarritako salaketa bati erantzunez hartu du erabakia auzitegiak. Apirilaren 17an gazte topagunearen baitan Berriozarren antolatutako "Kurdistan eta Euskal Herriko preso politikoen" aldeko ekitaldia da UPNk bertan behera utzi nahi izan duena "terrorismoaren... [+]


Europar Batasuna eta Errusia
‘Ostpolitik’, oihartzun fin hura

Gerra Hotza bultzatu zuten politiken alboan egon ziren ere bakearen aldeko ildoak. Ez zuten Ekialdea eta Mendebaldea batzeko moduko berregituraketa politiko berririk ekarri, baina errealitate berriak josi zituzten Europako Mendebaldea eta Ekialdearen artean. Horietako... [+]


Sarkozy eta Le Pen eskandalizatuta, zuzenbide estatuak hitz egin duelako

Bere burua 2027ko Frantziako Estatuko presidentzialetako garaile gisa irudikatzen duena –Marine Le Pen– gogorki zigortu du Parisko Auzitegi Korrekzionalak, lau urteko kartzela-zigorra, 100.000 euroko isuna eta batez ere, bost urtez aurkezteko debekua bideratuta. Tonu... [+]


Gorputz hotsak
“Niretzat klabea izan da familiak eta inguruak ez tratatzea gaixo moduan”

Indartsua, irribarretsua eta oso langilea. Helburu pila bat ditu esku artean, eta ideia bat okurritzen zaionean buru-belarri aritzen da horretan. Horiek dira Ainhoa Jungitu (Urduña, Bizkaia, 1998) deskribatzen duten zenbait ezaugarri. 2023an esklerosi anizkoitza... [+]


Eugene Pottier
‘Kanta iraultzaileak’: inoiz galduko ez den kantuaren gauza

Ereserkiek, kanta-modalitate zehatz, eder eta arriskutsu horiek, komunitate bati zuzentzea izan ohi dute helburu. “Ene aberri eta sasoiko lagunok”, hasten da Sarrionandiaren poema ezaguna. Ereserki bat da, jakina: horra nori zuzentzen zaion tonu solemnean, handitxo... [+]


Saturazioa

Bekatu bat aitortu behar dut hemen. Duela lau urte, ohitura berri bat sarrarazi nuen nire bizian: igande gauetan, kaka kanoi baten antzera "informazio" jarraikia hedatzen duen CNews telebista kate ultraeskuindarra begiratzen hasi nintzen. Hasieran ordu erdi bat astero... [+]


Itziar

Kointzidentzia harrigarriak daude bizitzan. Izan ere, zenbat ikusle elkartu litezke Arriaga antzokian? Zenbat komun ote daude solairu bakoitzean? Zein probabilitate dago Gipuzkoako emakume bik sartu-irtenean leku eta istant berean kointziditzeko, 35 urtean elkar ikusi barik egon... [+]


2025-04-09 | Hiruki Larroxa
Zer dugu bisexualitatearekin?

Transfeminismoak argia eta konplexutasuna ekarri ditu gorputz, genero eta desirei buruzko eztabaidetara. Hala ere, itzalak ere sortu ditu. Ustezko koherentzia politiko erradikal baten izenean –askotan hegemonia oso zehatz bati lotua–, diskurtso transfeminista batzuek... [+]


2.361

Garai kuriosoak bizi ditugu eta bizi gaituzte, zinez. Hezkuntza krisian dela dioten garaiak dira eta, gutxien-gutxienean, aliritzira, ba aizue, 2.361 urte ditu gaurgero boladatxoak.

Ez zen ba debalde joan Aristoteles bere maisu maite Platonen akademiatik lizeo bat muntatzeko... [+]


Ukrainako gerraren beste irakurketa bat

Ukrainako gerrar hasierako zergatiak ez dira azaldu zizkigutenak bakarrik, beste arrazoi batzuk ere badaudelako. Errusiak zioen Ukrainako errusiar hiztunen defentsarako urrats bat eman behar zuela; Ukrainako Gobernuak, aldiz, Errusiaren armadari aurre egin behar zitzaiola,... [+]


Errusiarekiko gerra hauspotzen

Ukrainaren ondoren Polonia?
Europar Batasunak Ukrainako gerra hauspotu du Kiev armaz hornituta, eta menia oraindik airean delarik, gerraren zikloan murgilduta dago bete-betean. Hori bai, bere diskurtsoa modulatzen ari da, eta gero eta gehiago hitz egiten du balizko su-etenaz... [+]


Ukrainako gerra bukatzear
“Europarrok, gerrarako prest!”

Orain Errusiak inbaditu behar ei du Europa eta horren aurrean berrarmatze basatia bultzatu behar dute Europar Batasuneko herrialdeek. Lehen Sobietar Batasunak egin behar zion eraso, eta Gerra Hotzak ia mundua irentsi zuen. Gezurra zen ordukoa, eta gezurra da gaur egungoa, baina... [+]


Eguneraketa berriak daude