Hartzeko pronto emateko tonto

Iñaki Zubeldia
Iñaki ZubeldiaDani Blanco
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Horixe da homo gorronis edo bizkarroi malapartatuaren oinarrizko esaldia edo printzipioa.

Hasteko, urte berrirako nire desiorik onenak denontzat. Eta horien artean espezie horretako pertsonarik ez dakizuela suertatu inguruan urte osoan.

Gabonetako solasaldi horietako batean geundela, batek azaldu zuen bere koadrilako urliak esan omen zuela: “Dirua gastatu zaidak eta ordainduko al didazue tragoren bat edo beste?”. “Kutxa ez zegok urruti eta atera ezak dirua handik”, erantzun omen zioten. “Bai, gero aterako diat”, haren erantzuna. Baina gero hori ez zen sekula iritsi, ez behintzat koadrila hori etxera erretiratu zen arte. Besteen kontura tragoak hartzen lasai ibili zela, alegia, bizkarroi mutur-handia. Baina, ez omen zen lehenengo aldia hori egiten zuena. Horrelakoak sarritan egiteko ohitura du gixaki ziztrin horrek nonbait. Mugikorra ere besteei eskatzen die, bereak saldorik ez daukala esanez. Edota dirua eskatzen du: “Dirurik gabe atera nauk. Hi, utzizkidak hogei euro, bihar emango dizkiat eta”. Gero, diru hori ez du inoiz itzultzen.

Elkarrizketan zehar horrelako kasu gehiago azaltzen joan ziren. Lagunekin zerbait jatera joan zen harena, adibidez. Besteekin batera mahaian eseri, lasai jan eta bukaeran esan: “Dirurik ez dut ekarri. Nirea ere ordainduko duzue, ezta?”. Eta hori behin baino gehiagotan egiten dute, lotsaren arrastorik gabe. Gero inoiz ez dira gogoratzen zorretan daudena. Ahal bada, berriro antzeko zerbait egiten saiatuko dira.

Bada jendea koadrilan joan eta ahal bada sekula erronda bat ordaintzen ez duena edota, berak ordaindu behar badu, edari merkea hartzen duena, baina, besteen kontura denean, konbinazio garestienak hartzen dituena. Berdin gertatzen da bazkari eta afarietan, bakarrik jaten duenean, justu-justuko janariak jango ditu, baina koadrilan denean eta denen artean ordaindu behar denean, genero garestienak eskatuko ditu.

Horrelako jendeak koadrilako giroa narrasten du, besteak borondate oneko pertsonak direlako eta halako mutur gogorrik ez dutelako. Behin eta berriz hori egiteko gai denak ez du lagun izenik merezi eta ez da koadrila normal batean ibiltzeko duina. Bizkarroi mutur-handi, lotsagabe galanta da espezie horretako jendea eta ez du inoren gupidarik merezi. Gizartean ere berdin jokatuko du bizkarroiak, besteen kontura onurak lortzen saiatuz, baina besteen alde ahalegin zipitzik egin gabe.

A gorronibus eta bizkarroinibus, libera nos domine.

Azkenak
2025-03-05 | Leire Artola Arin
Zaintza eskubidea aldarrikatuko dute sindikatuek ostegunean

Martxoaren 6an 11:00etan Bilbon eta Iruñean mobilizazioak egingo dituzte sindikatuek, patronalak eta Eusko Jaurlaritza zein Nafarroako Gobernua interpelatzeko, zaintza eskubide kolektiboari dagokionez.


Tutankamon eta gero, Tutmosis II.a

Luxorren, Erregeen Haranetik gertu, hilobi garrantzitsu baten sarrera eta pasabide nagusia aurkitu zituzten 2022an. Orain, alabastrozko objektu batean  Tutmosis II.aren kartutxoa topatu dute (irudian). Horrek esan nahi du hilobi hori XVIII. dinastiako faraoiarena... [+]


Trumpek miresten badu...

AEB, 1900eko azaroaren 6a. William McKinley (1843-1901) bigarrenez aukeratu zuten AEBetako presidente. Berriki, Donald Trump ere bigarrenez presidente aukeratu ondoren, McKinleyrekiko miresmen garbia agertu du.

Horregatik, AEBetako mendirik altuenari ofizialki berriro... [+]


Ura erein daiteke, eta inkek bazekiten nola

Andeetako Altiplanoan, qocha deituriko aintzirak sortzen hasi dira inken antzinako teknikak erabilita, aldaketa klimatikoari eta sikateei aurre egiteko. Ura “erein eta uztatzea” esaten diote: ura lurrean infiltratzen da eta horrek bizia ekartzen dio inguruari. Peruko... [+]


2024an Euskal Herrian estreinatutako 900 filmetatik bi baino ez dira euskaraz izan

Pantailak Euskarazek eta Hizkuntz Eskubideen Behatokiak aurkeztu dituzte datu "kezkagarriak". Euskaraz eskaini diren estreinaldi kopurua ez dela %1,6ra iritsi ondorioztatu dute. Erakunde publikoei eskatu diete "herritar guztien hizkuntza eskubideak" zinemetan ere... [+]


“Herri Mugimendua saretu eta eraginkortzeko tresnak eskaini nahi ditu BAMek”

Euskal Herriko bi muturretatik datoz Itziar (Bilbo, 1982) eta Ekaitz (Erriberri, 2002), sortzen ari den Burujabetzaren Aldeko Mugimenduaren berri ematera. Euskal Herrian diren burujabetza prozesu ugariak arloz arlo bultzatu eta indartu nahi ditu BAMek. Lan horretan hasteko,... [+]


2025-03-05 | Gorka Menendez
Ordezkapen Handia

Aurrekoan, ustezko ezkertiar bati entzun nion esaten Euskal Herrian dagoeneko populazioaren %20 atzerritarra zela. Eta horrek euskal nortasuna, hizkuntza eta kultura arriskuan jartzen zituela. Azpimarratzen zuen migrazio masifikatua zela arazoa, masifikazioak zailtzen baitu... [+]


2025-03-05 | Itxaro Borda
Espantuka

Ez dut beti ulertzen nola aritzen ahal diren lur planeta honetako zati okitu, zuri, gizakoi eta kapitalistako aho zabal mediatikoak, beraiena, hots, gurea, zibilizazioa dela espantuka. Berriak irakurtzen baldin baditugu, alta, aise ohartuko gara, jendetasuna baino, barbaria dela... [+]


C2ko ikasleei eskerrak

Administrazioko hainbat gai, LGTBI+ kolektiboko kideen beharrizanak, segurtasun subjektiboa, klima aldaketa, gentrifikazioa, ikus-entzunezkoak erabiltzeko modu berriak, audientzia-datuak jasotzeko moduak, dislexia, ikuspegi pedagogiko aktibo eta irisgarriak, literatur... [+]


Elebitasunaren tranpa

Auzitan jar ez daitekeen baieztapen orokor eta eztabaidaezinaren gisan saldu digute hizkuntzak jakitea printzipioz ona dela, baina baditu bere "ñabardurak", edo esanahi ezkutuagokoak. Hemengo ustezko elebitasun kontzeptuaren azpian dagoen baina kamuflatzen den... [+]


2025-03-05 | Karmelo Landa
Gure esku dagoena

Otzandu egin gara, katalanak eta euskaldunok, ekaitzaren ondoren. Saiatu ginen, bai; sendo ekin genion, eta gogor kolpatu gaituzte; ezin izan genien gure helburu zuzen, ezinbesteko, sakratuei eutsi. Eta porrotaren mingostasuna dastatu dugu, eta bigundu egin gara irabazleen... [+]


1936ko Gerrako Haurrak
Bidaia itxi gabea

1936ko Gerran milaka haurrek Euskal Herria utzi behar izan zuten faxisten bonbetatik ihes egiteko. Frantzia, Katalunia, Belgika, Erresuma Batua, Sobietar Batasuna eta Amerikako herrialdeetara joandako horien historia jasotzeko zeregin erraldoiari ekin dio Intxorta 1937... [+]


Eguneraketa berriak daude