Amelia Earharten hegoak

Amelia Earhart
Amelia Earhart
Ozeano Barea, 1937ko uztailaren 2a. Electra hegazkinak azken mezua bidali zuen 19:30ean: “Erregaia agortzen ari da”. Bi astez bila ibili arren, hegazkinaren eta Amelia Earhart (1897-1937) Kansaseko pilotuaren arrastorik ez zuten topatu.

1920an hegazkin erakustaldia ikusi zuen Long Beachen; handik gutxira, hamar minutuko hegaldia egin zuen Los Angelesen, bidaiari gisa, eta hegan ikasiko zuela erabaki zuen. 1928an emakumezko pilotu batek ekarriko zizkion etekinez jabetuta, gerora senar izango zuen George Palmer Putnam editoreak Atlantikoa zeharkatzeko proposamena egin zion Earharti. Baina hegaldiko komandantea izendatu zuten arren, ez zekien motor anitzeko hegazkinak gidatzen eta, praktikan, bidaiari hutsa izan zen. Etxe Zurian heroi gisa hartu zutenean, meritu guztia hegaldi kideena zela esan zien kazetariei, baina zera erantsi zuen: “Ez dut uste emakumeei Atlantikoa bakarrik zeharkatzeko adorerik falta zaienik, baina instrumentu bidez gidatzen diren hegazkinak pilotatzen ikasi behar dute”.
Amelia Earhart fenomeno mediatiko bihurtu zen, baina hura ez zen beraren ametsa. Hegazkin berrienak gidatzen ikasi eta errekorrak hausteari ekin zion. Besteak beste, Ozeano Atlantikoa eta Barea bakarka zeharkatu, eta Air Force Distinguished Flying Cross bereizgarria lortu zuen lehen emakumea izan zen.

1937an, bere balentriarik handiena lortzeko, Oaklandetik abiatu zen: munduari bira osoa emango zion. Zenbait gizonezkok lortua zuten ordurako planeta alderik alde hegan zeharkatzea, baina inork ez zuen sekula bira Ekuatoretik hain gertu eman. Munduko bira osoena izango zen berea. Ordura arte, Ameliaren errekor guztiek “lehen emakumea” zuten abizena. Baina asmo hura lortzen zuen “lehen gizakia” izango zatekeen, bere hegazkina ozeanoan desagertu izan ez balitz.

Desagertu zenean, AEBetako emakumerik ezagunenetakoa mito bihurtu zen. Eta asteotan mitoa berritu egin da, zinema aretoetara Mira Nair zuzendari eta Hilary Swank protagonista dituen Amelia filma iritsi baita.

1937ko uztaileko arrats hartan Electra hegazkina erregairik gabe geratu zen, baina Amelia Earhartek erregaia soberan zuen oraindik. Senarrari zera idatzi zion bidaian zehar bidalitako gutun batean: “Arriskuez jabetzen naiz. Baina nahi dudalako egiten ari naiz. Emakumezkoek gauzak egiten saiatu behar dute, gizonezkoek bezala. Eta porrot egiten dutenean, porrotak erronka izan behar du beste emakume batzuentzat”.

Azkenak
Ezezkoa eman dio Eskoriatza eta Aramaio arteko parke eolikoari Espainiako Gobernuak

Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demokratikorako Ministerioak atzera bota du Statkraf multinazionalak Araba eta Gipuzkoa artean eraiki nahi zuen Itsaraz parke eolikoari.


Bizkaiko Foru Aldundiko langileen eta euskararen alde elkarretaratzea egin dute Bilbon

Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bizkaiko Foru Aldundiko langileak elkarretaratzea egin dute langileen egonkortzearen eta euskalduntzearen alde.


2025-01-16 | Euskal Irratiak
Laborantzari buruzko ikuspegi desberdinak agerian, Departamenduko Laborantza Ganbararako bozetan

Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.


Montanako (AEB) Auzitegi Nagusiko epaile anderea... euskaraz

Irulegi irratiak elkarrizketatu du AEBetako Montana estatuko Auzitegi Nagusiko epaile Katherine Bidegaray. Gurasoak behe nafartarrak zituen, aita Mendibekoa eta ama Ahatsakoa.


2025-01-16 | Leire Ibar
Osakidetzako zuzendari ohi Mikel Sánchezek Mutualiarekin fitxatu du

Sánchez, 2019tik 2024ra Plangintza, Antolamendu eta Ebaluazio Sanitarioko zuzendaria izan zena, azaroan hasi zen Mutualia enpresako mediku-zuzendari gisa. 2024ko udan kargua utzi eta hiru hilabete eskasera egin zuen jauzia enpresa pribatura, Jaurlaritzaren oniritziarekin.


Gazarako su-etena adostu arren, akordioaren bozketa gibelatu du Israelek

Adosturiko puntu batzuk aldatzen saiatzea leporatu dio Benjamin Netanyahuk Hamasi, baina azken honek informazioa gezurtatu egin du berehala. Urtarrilaren 15eko arratsaldean adostutakoaren arabera, hiru fase lituzke meniak eta igandean abiatzekoa dute. Bizkitartean, erasoekin... [+]


Militantzia politikoaren debekurik ez!

Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]


Adingabeak babesteko Foru Legea behingoz praktikara eramatea eskatu diote Nafarroako Gobernuari NUPeko ikertzaileek

Sandra Siria Mendaza eta Hodei Sarasa Camacho Nafarroako Unibertsitate Publikoko Gizarte Laneko irakasleek haien ikerlanen ondorioak azaldu dituzte Nafarroako Legebiltzarrean. 2022Ko legean “komunitateko tutore” figura berria sortzea eskatu dute, harrera baliabidetan... [+]


“More with less”

Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]


Smartphonea: gure fetitxe erregea

Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]


2025-01-16 | Leire Ibar
Haurrak generoaren arabera banatzen dituzten ikastetxeak desagertuko dira Gipuzkoan datorren ikasturtean

2025eko irailarekin hasiko den ikasturtean ez da izango sexu bereizketarik Gipuzkoako ikastetxeetan, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak asteazken honetan jakinarazi duenez. Eskibel eta Erain ikastetxe kontzertatuak dira gaur egun ikasleak sexuaren arabera banatzen dituzten bi... [+]


2025-01-16 | Hala Bedi
Larrabetzuko Hori Bai gaztetxeko bi kide
“Boterean dagoen klasearen interes nagusia beti izango da gazteen antolakuntza oztopatzea”

Larrabetzuko Hori Bai Gaztetxeak 60 urte bete ditu. Euskal Herriko Gaztetxe zaharrena da Larrabetzukoa.


2025-01-16 | El Salto
Amazonek bat egin du olatu ultrarekin, eta pertsona LGBTQ eta beltzen eskubideak babesteko politikak apaldu ditu

Hainbat enpresak aniztasun eta inklusio politikak aldatu dituzte Donald Trumpen gobernu berriari ongietorria egiteko.


Eguneraketa berriak daude