Karbonokrazia

Iñaki Barcena
Iñaki BarcenaIñigo Azkona
Klima ari da berotzen. Eta kasu honetan ez gara planetaren eguratsean gertatzen ari diren aldaketaz soilik ari. Nazio Batuen Erakundearen (NBE) diplomaziak CO2 isurketak jaisteko martxan dituen negoziazioetan ere tenperatura igotzen ari da, eta munduko kaleetan ere giro sutsua nabaritzen da. Pasa den urtarrilean Belem do Parán bildu zen Mundu Gizarte Foroak Kopenhagerako (Abenduaren 7tik 18ra) deialdi berezi bat egin zuen, gizarte mugimenduen presioa egiteko karbonokraziaren aurrean, hots, gehien kutsatzen duten herrialde eta enpresen aurrean, Ama Lurrean bizi diren pertsonen arteko klima-justizia aldarrika dezagun.

Eta Kopenhagen, bikingoen hiriburuan, mundu guztiko aktibistak bilduko dira, duela 10 urte Seattle-ko batailan gertatu zen moduan, Mundu Merkataritzaren Erakundearen batzarrean, orain NBEk munduko gizarte zibilaren ahotsa entzun dezan. Asmoa ez da, Seattlen antzera, NBEren konferentziari boikota egin eta porrota eragitea, baizik eta ekintza globaleko egun bat antolatu gobernu nagusiak kezkatu eta arreta deitzeko.

Kopenhagen. Jutlandiako penintsulan karbonokrazia eta justizia klimatikaren arteko lehia antzeztuko da, modu gordinean. Alde batetik karbono isurketen komertzializazio eta merkatuaren bitartez “kutsatzeko eskubideak” (sic) mantendu nahi dituztenak eta bestetik teknologia kutsakorrak, inseguruak eta sostengatu ezinak kritikatzen dituztenak.

Klima aldaketaren politika eta agendan Kopenhageko konferentzia (COP-15 ingelesezko akronimoan) hitzordu garrantzitsua dugu, Kyoto eta gero, 2012. urtetik aurrera zer-nolako murrizketak eta zer-nolako herrien arteko kuotak negoziatzen ari dira-eta. Eta ematen du akordiorik gabe pasako dela, herrialde kutsakorrenek ez baitituzte euren negutegi efektuko gasen isurketak geldiarazi nahi. Txina edo India historikoki ez baitira arazoaren erantzule eta AEBek, Europako Batasunak, Japoniak, Australiak edota Kanadak hazkunde ekonomikoa karbonoaren erreketarekin guztiz lotuta ikusten baitute.

Murrizketak onartzen dira baina epe luzera, G-8ak L’Aquilan uztailean iragarri zuen gisan (%50a 2050rako) eta ez da hori zientzialariek (IPCC) gomendatzen dutena ezta gizarte mugimenduek urbi eta orbe exijitzen dutena ere. Eta Kopenhagen ez bada akordiorik lortzen? Petrolioaren eta gasaren gailurrera heltzeak ezinbesteko norabidea markatzen du, karbonorik gabeko eredura abiatzea, alegia. Mundu guztian ari dira, trantsizio hirietatik karbono-ondoko herrietako esperientzia berriak antolatzen. Hori da bidea.

Azkenak
2025-01-22 | Aiaraldea
Guardian enpresak Laudioko lantegia itxi eta 171 langile kaleratuko dituela iragarri du

Guardian multinazionalak adierazi die langileen ordezkariei Laudioko lantegian duen labea itxiko duela eta, ondorioz, behargin guztiak kaleratuko dituela. Dirudienez, uztailean etengo du behin betiko jarduera.


Greba zikloari ekin diote hezkuntza publikoan, Jaurlaritzaren gutun polemikoak giroa berotuta

Hezkuntza publikoko lehen bi greba egunei ekin diete EAEn. Asteazken eta ostegun honetan irakasleen txanda izango da, eta lehenengo egunerako Bilbon deitu dute manifestazioa. Mobilizazioen atarian Eusko Jaurlaritzak gurasoei email masiboa bidali izanak haserre ditu sindikatuak:... [+]


Euskara sustatzeko planaren oinarriak aurkeztu ditu Iruñeko Udalak

Urtea amaitu baino lehen gehiengo politikoaren oniritzia lortu nahi du udalak


Baztango aroztegiko zazpi auzipetuek dei egin dute otsailaren 1eko manifestaziora joateko

“Talde kriminal antolatu bat izatea eta derrigortze eta bortxa delitu larriak egin izana” egozten diete Espainiako fiskaltzak eta obraren enpresa arduradunak. Zehazki, 20 urteko kartzela zigorra eta 56.000 euro eskatu dituzte zazpi herritar horientzat.


2025-01-21 | Julene Flamarique
2024. urtean biolentziak “areagotu” direla ondorioztatu du Talaia Feministak

Lau ardatz nagusiren inguruan egin dute 2024ko azterketa: indarkeria matxista; lurraldea; gerra eta gatazka armatuak; eta eskuin muturra. Euskal Herrian “erresistentziak metatzea” funtsezkoa dela ondorioztatu du Talaia Feministak, eta analisiaren sozializazioaren... [+]


50 urte Potasaseko grebatik

Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]


Industria militarraren konbertsioa, behar etikoa

Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]


Oibarko ikastetxe publikoak D eredua izango du

Hezkuntza Departamentuak Oibarko ikastetxe publikoan D eredua ezarriko dutela iragarri du. Hilabeteetako protesten ondoren, euskarazko lerroa ezartzea lortu dute.


2025-01-21 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Joe Biden eta Marcus Garvey: barkamenak barkatzailea itsusten duenean

Bere agintaldiaren azken egunetan Joe Biden AEBetako presidenteak egikaritu duen barkamen-zaparrada historikoak zeresanik eman behar luke, halakoen onuradun ezagunenetako batzuen kasuan behintzat ezinbestez egin beharko litzatekeen irakurketagatik. Edo ez al da justiziaren... [+]


2025-01-21 | Hala Bedi
Ekaitz Samaniego (All In Da Haus): “Hemen irabazle bakarrak preso politikoak dira”

Joan dira All In Da Hauseko hiru final aurrekoak. Oñati, Gernika eta Hendaiako Gaztetxeetaraino iritsi da freestyle txapelketaren bederatzigarren edizioa. Orain arte egindako bide honen balorazio positiboa egiten dute antolatzaileek, "Euskal Herriko txoko hauetan,... [+]


Moriartitarrek ere badute Urrezko Danborra

Aitor Arregik, Jon Garañok, Jose Mari Goenagak, Asier Achak eta Xabier Berzosak osatzen dute ekoiztetxe donostiarra, eta euren lana aitortu nahi izan du Donostiako Udalak.


Eguneraketa berriak daude