Hitzokei, sareko hiztegi eroa

  • Hiztegiak kontsultatzera ohitu gara, inor gutxi aritzen da hiztegigintzan. Bada, sarean, edonor izan daiteke hiztegi elikatzaile baldin eta umorea eta sormena baditu. Pixagura ez baita pixagura, ezta mudantza mudantza ere.
Hitzak mozorrotzeko eta biluzteko parada eskaintzen du Hitzokei jolasak. Irudimenaren gurpilari eragin eta hitzak eta hauen definizio laburrak asmatzea da kontua. Hitzen ahoskera eta grafia aldatuz, adiera xelebreez osaturiko hiztegi eroa sortu dute Twitterren. Esate baterako, Damasko hitzak hauxe esan nahi du: Munduan neskatila gehien bizi den hiria, Sirian kokatua. Markos Gimenok ekimen kolektibo izateko asmoz sareratu zuen proposamena, eta bertan egin du aurrera jokoak auzolanaren bitartez.

Sarean harrapatuta daudenei, behintzat, ezaguna egingo zaie Twitter. Mikroblog sistema bat da berau, mezu laburrak (140 karaktere, gehienez) bidaltzea eta jasotzea ahalbidetzen duen erabilpen errazeko zerbitzua. Zertan ari zara? galderari erantzuteko aukera ematen zaie bertako erabiltzaileei. Sare soziala bihurtu da Twitter, antzerako zaletasunak dituzten pertsonak harremanetan jartzeko bidea eskaintzen duelako, besteak beste.

Hitzokei jolasa plazaratzeko tresna aproposa iruditu zitzaion Twitter Markos Gimenori, jolasean edonork parte hartzeko eta ekarpenak egiteko bide egokiena. Hala, Hitzokei bat-bateko jolas freskoa bihurtu da. Hitz-jokoen inguruko Verbalia.com webguneko foro batzuetan parte hartu eta gero etorri zitzaion jolasa sortzeko ideia. Dena den, jolas honen aurrekari gisa, honako hauek aipatu zizkigun, besteak beste: Napartheid aldizkarian egiten zuten Hizteria atala eta Jose Luis Coll umorista eta idazleak bere garaian sortutako umorezko hiztegia.

Twitterren #hitzokei etiketa jarrita, erabiltzaile ugari ari dira eurek asmatutako hitzak idazten. Egunetik egunera hitzokeien zakua gizentzen ari da, jolasa bizi-bizi dagoen seinale. Ekarpenak egin nahi dituen orok aski du ondoko formatua erabiltzea: hitza letra larriz jarri, bi puntu eta definizioa. Sarean txioka (tweet hitzak txioka aritzea esan nahi du) ibiltzeko ohiturarik ez dutenen ekarpenak jasotzeko, berriz, Sustatu.com webguneko Letrak Sare Kantoitik atalean postontzi bat zabaldu du jolasaren bultzatzaileak, hitzak jasotzeko: hitzokei@sustatu.com. Hemen jasotzen dituen hitzokeiak ere sareratu egiten ditu.

Hitzokei ekimena egiaz ekimen kolektibo bihurtu dela adierazi digu Markos Gimenok, auzolanean eraikitzen ari den egitasmoa baita. Twitter bidez hitzokeiak asmatzeaz gain, erabiltzaileek egitasmoa hobetzeko ekarpenak eta proposamenak egin dituzte. Esaterako, oraingoz Twitterren bilatzaileak zenbait egunetako ekarpenak gordetzen ez dituenez, Mikel Iturbe blogariak wiki bat sortu zuen Hitzokei hiztegia biltzeko. Orain dela pare bat aste, berriz, Julen Ruiz Aizpuru software askean ibiltzen den programatzaileak (Librezale, Xuxen, Euskalbar) Hitzokei hiztegiaren gordailu automatikoa sortu du Twitter bidez sareratzen diren hitzokei guztiak jasotzeko. Hitz guztiak alfabetikoki sailkatu eta gorde egin ditu hitzokei.tximinia.net orrian. Egun, hogeita hamabost autorek sortutako berrehun eta berrogeita hamabi termino irakur daitezke. Datuok ikusita, jolasak harrera ezin hobea izan duela adierazi digu Gimenok.

Ikusteke daukagu Twitter bidez abiatutako jolas honen amaierako abia zein izango den; auzolanean garatutako proiektuen alderdi interesgarrienetako bat baita hori. Bitartean, gozatu saretik lapurtu ditugun hitz ero hauekin.
Hitzokei zerrenda
http://hitzokei.tximinia.net

EKAINA
: Sarean zerbeza hartzeko sasoia.
HALABA!: Semea espero zenean alaba jaio dela adierazteko erabiltzen den interjekzioa.
BIDEATXURRA: Mozkortutakoan etxera iristeko egiten den bide bihurgunetsua.
TXOSNA: Zapatilek kalimotxo putzuetan egiten duten soinuaren onomatopeia.
BASURA: Basoko errekak dakarrena.
DEMAGOGO: Apusturako irrika duen hizlari tranposoa.
EUSKIZOFRENIA: Bi Euskal Herri esisititzeak, hango biztanleengan sortzen duen gaixotasuna, errealitatearen pertzepzio okerra edo partziala eragiten duena.
HARABA: Kasualitatez bezala aurkitutako Euskal Herriko lurraldea.
FAXISTA: Faxista Fax-ak bidaltzearen poderioz fanatiko bihurtzen dena.
ERTXANTXA: Polizia naiz. Ezeeetz.
PATXILOKETA: Lehendakari berriaren aginduz eskuburdinak jartzen dizkizutenean.
GEZURTERO: Urtebetetze egunero, adina faltsutzen duena.
EURIBOR: Euskal Herriko berdetasun tasa neurtu (eta hobetzeko) erabiltzen den indize hezea.
EUROTU: Sos batzuengatik burua galdu.
EGUNON-EGUNOFF: Goizean eta gauean agurtzeko modua.
MAKURTU: Izozgailuan sartzeko beharra duen hanburgesa.
MARRUBIAK: Oihu ikaragarriak botatzen dituzten emakume ilehoriak.
GI-ZENDU: Kiloak hartu hil arte.
MADARIKATU: Maldizio baten bidez pertsona bat madari bihurtu.
MUDANTZA: Behien koreografia aldakorra.
SORMEN: Gizonezko monja.
EZKUNTZA: Desobedientziarako edukazioa.
USTELA: Ipar Amerikako Estatu Batuetako bandera.
EPOSTA: Txirrindulari batek nahita drogatu dela onartzen duen posta elektronikoa.
TRIPI-TIXA: 1. Akordeoi itxurako pilula 2. Dantza folkloriko aluzinogenoa.
PIXAGURA: Mutil cadiztarra nahi izan.
BARRABILA: Tabernan potrojorran aritzen trebea.
PAZIENTZIA: Muxukalogia.
LISUNA: Derrigorrez “haragiaz” ordaindu beharreko isuna.
ORGASMO: Gogoa gurdi batean jarri eta plazerez ixuritzea.
ANTZUOLA: Olatu honek bustitzen bazaitu, ez duzu seme-alabarik izango sekulan.
ANTIZORGAILUA: Hipotekekin amaituko duen tresna.
ZAKHILA: Viagra hartzeko garaia.

Azkenak
2024-10-18 | ARGIA
Langile bat hil da Lizarran, biltegi batek eztanda egin ondoren

56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.


Beldurra espazio komun gisa

Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]


Puig Antich, Estatuak ez du inoiz barkamena eskatzen

Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]


Sinwarren hilketaren ondoren, gerrak bere horretan jarraitzen du

Yahya Sinwar Hamaseko burua hil ondoren, Ekialde Erdiko gerrak nola jarraituko duen aurrera mintzagai da hilketaren biharamunean. AEBek, Joe Bidenen ahotik, berehala iragarri dute orain su-etenak bidea libre izan dezakeela. Bide beretik jo dute Mendebaldeko hainbat buruzagik... [+]


2024-10-18 | Ahotsa.info
Azken hiru urteetan altueratik erorita Nafarroan 10 langile hil direla salatu dute

LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.


Marcos Maceira, A Mesa pola Normalización Lingüísticaren presidentea
“Oso zaila izango da galiziera leheneratzea PPren hizkuntza politika ez bada zuzentzen”

Galiziako Estatistika Institutuak galizieraren egoeraren inguruko inkestaren azken datuak ezagutarazi ditu. Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez... [+]


Zergatik daude Renfeko trenak inoiz baino grafiti gehiagorekin margotuta?

Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.


2024-10-18 | Hala Bedi
Makroproiektuen aurkako manifestaziora deitu du Gasteizen Araba Bizirik!-ek, urriaren 26rako

“Araba ez dago salgai” eta “Makroproiekturik ez” lelopean egin dute deialdia. Urriaren 26an elkartuko dira 18:00etan “etekin pribatuak bermatzera” bideratuta dagoen eredu energetikoa eta “instituzioek jokatzen duten papera”... [+]


2024-10-18 | Urumeako Kronika
‘Hariak’ zinemaldia erresistentzia istorioen lekuko, azaroaren 7tik 17ra Hernanin

Aurtengoa hirugarren edizioa izango da, eta memoriaren gaia hartuko da ardatz, Kulturarteko Plaza Feministan.


2024-10-18 | Uriola.eus
Bazter Fest ospatuko dute Bilbon azaroaren 9an, protagonistak emakumeak diren hip-hop jaialdia

Azaroaren 9an, emakumeak protagonista diren hip-hop jaialdia ospatuko dute, 17:30etatik aurrera. Jaialdiak urtez urte hip-hop eta rap estiloetan ibilbide ezaguna duten emakume artistak bildu izan ditu.


Xamarrek ‘Orhipean, Gure Herria ezagutzen’ liburuaren edizio berria aurkeztu du

Gaur Donostian Orhipean, Gure Herria ezagutzen liburuaren edizio berria aurkeztu dute. Bertan Izan da egilea Xamar eta berarekin batera Antton Luku, Isabel Isazelaia eta Lander Majuelo.


Eguneraketa berriak daude