“Nola utzi dezakegu politika abokatu eta ekonomialarien esku?”

Pedro Miguel Etxenike
Pedro Miguel EtxenikeAxier Lopez
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Soluziorik ez duena ez bada problema, erantzunik ez duena galdera ote da?


Hara hurrengo Nobel sariduna!


Seigarren errenkarnazioan emango didate! Arraroa, ordea, ez da ni Nobela ez izatea, Asturiasko Printzearen sariduna izatea baizik. Ea zenbat euskaldunek irabazi duten hori!


Politikan ibilbidea egin duten zientzialariak bezain gutxik.


Zientziaz eta teknologiaz hainbeste elikatzen den gizarte batean nola utzi dezakegu politika abokatu eta ekonomialarien esku? Zergatik ez sartu zientzialariak, filosofoak, bertsolariak? Erretzeari uzten badio, Andoni Egaña proposatzen dut kultur sailburutzarako.

Esadazu berriz zientifikoki formatutako gizartea libreagoa eta demokratikoagoa dela.


Zientziaren printzipio orokorrei, jarrerei, eta eraginei buruz zeozertxo jakin behar genuke denek. Horregatik, probokatzeko, handinahi eta kultu-ustekoei beti galdetzen diet zer iritzi duten termodinamikaren bigarren printzipioaz.


Nork kontrolatzen du zientzia?


Inork ez, baina erabiltzeko medioak dauzkatenek erabiltzen dute. Zentzu horretan, XX. mendea zientzia eta teknologiaren garaipena izan da, baina gizateriaren elkartasunaren erabateko porrota.

Bonba atomikoa, ederra garaipena!


Boterera zoro bat iristeko aukerak ez direnez txikiak, normala da zientziaren dualitatearekin jendea beldurtzea. Baina, oro har, zientziak ez du bizitza zoriontsuagoa egingo, bai humanoagoa ordea.


Zientziak mundu honi eman dion abiada humanoa da?!


Esponentzialki aldatu da mundua, eta horixe da dagoena. Telebistak 38 urte pasa zituen 50 milioi pertsonako merkatu batera iristen, Internetek lau, eta Facebook-ak bi. Hori bai, oraindik ere, ikertzaileen kuriositateak dakartza aurrerapenak.


Zertarako nahi dituzu aurrerapenak inork ez badaki zertan ari zareten?


Ados, gure ardura soziala da gure lana zabaltzea, baina nork daki zer ikertzen ari den euskal filologo bat? Einsteinek zioen gisan, gauzak ahal bezain sinple esplikatu behar dira, baina ez sinpleago.


Oso sinple mintzatu zen Hiroshimakoa baino bi hilabete lehenago bonba atomikoa ez zela sekula lehertuko esan zuena...


IBMko lehendakariak, bere garaian, munduan bost ordenagailurentzako merkatua zegoela iragarri zuen; 1977an, Digital-eko buruak ez zuen motiborik ikusten gerora bakoitzak bere ordenagailu pertsonala izan zezan... Etorkizuna ez da lehen zena, beraz zientzian iragarpenik ez!

Seigarren errenkarnazioan Nobela nahi baduzu busti beharko duzu ba...


XXI. mendeko hitz gakoak ekologia eta neurozientzia izango dira.

Azkenak
5.000 ‘erlezain’ lortzeko kanpaina nazionala abiatu du Herri Urratsek

Otsailaren 28an Hendaian eman dio hasiera kanpainari Herri Urratsek. Euskararen transmisioa bermatzen duen Seaska babestea da helburua.


8 urteko ume bati biluzik argazkiak egiteagatik ikertzen ari dira gizon bat Ortuellan

Gizonak ustez Ortuellako Jendea futbol taldean zuen posizioa baliatu zuen umeari argazkiak egiteko. Ertzaintzak ikerketa abiatu du eta aurretik antzerako salaketak zituela jaso dute.


2025-03-03 | Leire Artola Arin
ANALISIA
Karbonoa ez da neutroa

Agintari gutxik aitortzen dute publikoki, disimulurik eta konplexurik gabe, multinazional kutsatzaileen alde daudela. Nahiago izaten dute enpresa horien aurpegi berdea babestu, “planetaren alde” lan egiten ari direla harro azpimarratu, eta kutsadura eta marroiz... [+]


PKK-k su-etena deklaratu du, buruzagiaren agindua onartuta

Abdullah Öcalan buruzagiak PKKri otsailaren 27an eskatu zion armak uzteko. Taldeak egin duen adierazpenean babes osoa agertu dio buruzagiari eta Öcalanek eskatutakoa betetzeko konpromisoa adierazi du.


Istilu handiak Grezian, 57 lagun hil ziren tren istripuaren bigarren urteurrenean

Poliziaren eta manifestarien arteko talkek atxilotu eta zauritu ugari utzi dituzte ostiralean herrialdeko hiri nagusietan. Herritarrek gertatukoaren erantzuleak zigortzea eskatu diote gobernuari, ez baita oraindik istripuaren inguruko epaiketarik ireki. Greba orokorra deitu... [+]


Frantziak eta Erresuma Batuak Ukrainarako su-eten plan bat aurkeztuko diete AEBei, Trump Zelenskiri oldartu ostean Etxe Zurian

Hala iragarri du Keir Starmer Erresuma Batuko lehen ministroak Londresen eginiko goi bileran. Etxe Zurian Trumpek Zelenskiren aurka egin ostean, izandako eztabaidaren aurrean, Europako buruzagiek babesa adierazi diote Ukrainako presidenteari.


Elizako sexu abusuen biktimei kalte-ordaina emango die Iruñeko Artzapezpikutzak, “laster”

Elizak 23 kasu ditu onarturik Nafarroa Garaian. Haiek "ekonomikoki, psikologikoki eta espiritualki laguntzeko" konpromisoa adierazi du Iruñeko artzapezpikuak.


Nafarroako armarri historikoaren erabilera debekatu du Castejoneko alkateak

Karbankulu pomelatua "garai batean gure bizilagun Francisco Casanova hil zutenen ideiak babesten dituztenek erabilitako ikurra" dela, adierazi du  Noelia Guerra UPNko Castejoneko alkateak, eta sinbolo "ez ofizialak" udalaren espazioetan erabiltzea... [+]


Larhunen dabilen otsoaren presentziaren “ondorio larriak” salatu ditu ELB sindikatuak

Mendizale batek asteburuan ikusi du animalia Lapurdiko Azkaine herrian, eta otsoa dela baieztatu du Pirinio Atlantikoetako Prefeturak. ELB lurraldean "harraparien presentziaren kontra" agertu da.


Pagolarren gainean eolikoak jartzearen aurkako aldarria, plazara

Elkarretaratzea egin zuen Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak atzo Laudioko Lamuza plazan, Mugagabe Trail Lasterketaren testuinguruan. 


2025-03-03 | Ahotsa.info
Iruinkokoa, Iruñeko iñauteri euskaldunen bersignifikazioaren aurka

Martxoaren 2an igandea Iruinkokoak berriz ere Iruñeko karrikak hartu ditu.


Erabat doan izango da Hondarribian euskara ikastea

EH Bilduk sustatuta, Hondarribiako udalak euskara sustatzeko diru-laguntzetan aldaketak egin eta laguntza-lerro berri bat sortu du. Horri esker, erabat doakoak izango dira euskalduntze ikastaroak, besteak beste.


Martxoak 3tik 49 urte
“1976ko Gasteizko greben mugimendua eskola politikoa izan zen”

Martxoak 3ko sarraskiaren 49. urteurrena beteko da astelehenean. Grebetan eta asanblada irekietan oinarritutako hilabetetako borroka gero eta eraginkorragoa zenez, odoletan itotzea erabaki zuten garaiko botereek, Trantsizioaren hastapenetan. Martxoak 3 elkartea orduan... [+]


Memoria bala bat da buruan

1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]


Eguneraketa berriak daude