“Nola utzi dezakegu politika abokatu eta ekonomialarien esku?”

Pedro Miguel Etxenike
Pedro Miguel EtxenikeAxier Lopez
Soluziorik ez duena ez bada problema, erantzunik ez duena galdera ote da?


Hara hurrengo Nobel sariduna!


Seigarren errenkarnazioan emango didate! Arraroa, ordea, ez da ni Nobela ez izatea, Asturiasko Printzearen sariduna izatea baizik. Ea zenbat euskaldunek irabazi duten hori!


Politikan ibilbidea egin duten zientzialariak bezain gutxik.


Zientziaz eta teknologiaz hainbeste elikatzen den gizarte batean nola utzi dezakegu politika abokatu eta ekonomialarien esku? Zergatik ez sartu zientzialariak, filosofoak, bertsolariak? Erretzeari uzten badio, Andoni Egaña proposatzen dut kultur sailburutzarako.

Esadazu berriz zientifikoki formatutako gizartea libreagoa eta demokratikoagoa dela.


Zientziaren printzipio orokorrei, jarrerei, eta eraginei buruz zeozertxo jakin behar genuke denek. Horregatik, probokatzeko, handinahi eta kultu-ustekoei beti galdetzen diet zer iritzi duten termodinamikaren bigarren printzipioaz.


Nork kontrolatzen du zientzia?


Inork ez, baina erabiltzeko medioak dauzkatenek erabiltzen dute. Zentzu horretan, XX. mendea zientzia eta teknologiaren garaipena izan da, baina gizateriaren elkartasunaren erabateko porrota.

Bonba atomikoa, ederra garaipena!


Boterera zoro bat iristeko aukerak ez direnez txikiak, normala da zientziaren dualitatearekin jendea beldurtzea. Baina, oro har, zientziak ez du bizitza zoriontsuagoa egingo, bai humanoagoa ordea.


Zientziak mundu honi eman dion abiada humanoa da?!


Esponentzialki aldatu da mundua, eta horixe da dagoena. Telebistak 38 urte pasa zituen 50 milioi pertsonako merkatu batera iristen, Internetek lau, eta Facebook-ak bi. Hori bai, oraindik ere, ikertzaileen kuriositateak dakartza aurrerapenak.


Zertarako nahi dituzu aurrerapenak inork ez badaki zertan ari zareten?


Ados, gure ardura soziala da gure lana zabaltzea, baina nork daki zer ikertzen ari den euskal filologo bat? Einsteinek zioen gisan, gauzak ahal bezain sinple esplikatu behar dira, baina ez sinpleago.


Oso sinple mintzatu zen Hiroshimakoa baino bi hilabete lehenago bonba atomikoa ez zela sekula lehertuko esan zuena...


IBMko lehendakariak, bere garaian, munduan bost ordenagailurentzako merkatua zegoela iragarri zuen; 1977an, Digital-eko buruak ez zuen motiborik ikusten gerora bakoitzak bere ordenagailu pertsonala izan zezan... Etorkizuna ez da lehen zena, beraz zientzian iragarpenik ez!

Seigarren errenkarnazioan Nobela nahi baduzu busti beharko duzu ba...


XXI. mendeko hitz gakoak ekologia eta neurozientzia izango dira.

Azkenak
2024-12-02 | ARGIA
ARGIA Durangoko Azokan: zer, noiz eta non?

Jakoba Errekondo eta Garbiñe Larrea han izango dira, baita Haziak liburuko egileak ere. Superbotereak hezkuntza liburua, Abentura erraldoia komikia... eta, jakina, Inor ez da ilegala-ren postutxoa ere ipiniko du ARGIAk. Aurtengo beste nobedadea: denda fisikoa Andra Mari... [+]


Tomate hazien bildumagileak eta bioaniztasunaren zaintza logikak

Bukatu da (bukatzen ari da) tomatearen sasoia eta unea aprobetxatu nahi nuke uda honetan izandako kezka eta amorruak orriotara ekartzeko.


Armarri-zimitz jaspeztatua
Gonbidatu gabeko turista

2016an ikusi omen zuten lehen aldiz Herrialde Katalanetan. Bi urte geroago, 2018an alegia, Xanti Pagola eta Imanol Zabalegui entomologoek Gipuzkoan azaldu zela jakitera eman zuten. Eta euskaraz izendatu ere bai! Urte batzuk pasa dira eta ez dut esango gure artean ikusteaz ohitu... [+]


2024-12-02 | Jakoba Errekondo
Gintonikaren ezkontza

Bart arratsean izan da. Etxekoak gintonikari zurrupaka. Ni aspaldi dibortziatu nintzen gintonikarekin. Ginak oso gogoko ditut, hortz-haginak ur, baina tonikak ezin edan ditut, gozoegi eta burbuila zakar gehiegi.


Aurkezle eta umoregile bat salatu dute, hainbat emakumeri eraso egiteagatik

"Oñatiarra da, karisma handia du, baita babes soziala ere", seinalatu dute idatzi batean, sare sozialetako kontu berri baten bidez hedatu dena. Leku ugaritako neska gazteak elkartu dira salaketa egiteko. EITBk bertan behera utzi du, kautelaz, pertsona hori ageri... [+]


2024-11-30 | ARGIA
2025ean “larrialdi linguistikotik indarraldirako bideari ekiteko beharra” aldarrikatu du Kontseiluak

Euskalgintzaren Kontseiluak Larrialditik indarraldira adierazpena plazaratu du Euskararen Egunaren atarian. 2025a euskararen normalizazio eta biziberritze prozesua “noranzko egokian jartzeko urtea” izango dela adierazi du. Bide horretan, lehen eginkizuntzat jo dute... [+]


Zergatik Durangora joan abenduaren 7an?

Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]


Iruñerriko hondakinak bilduko dituen Imarkoaineko gunea %33 garestitu da

Iruñerriko Mankomunitateak Imarkoaineko Hondakin Zentroaren proiektuaren aldaketa onartu zuen ostegun honetan eta, horren arabera, azpiegitura 2026ko urtarrilaren 21ean hasiko da lanean.


Tuterako alkateak aurrekontuak aurkeztu ditu talde neonazi baten abestiarekin

Estirpe Imperial da talde neonazia, besteak beste ezagun egin dena erabiltzen dituen letra faxista eta arrazistengatik.


2024-11-29 | Axier Lopez
EAJ, PSE eta PPk mendietako gurutze katolikoak babestu nahi dituzte “euskal kultura eta ohituren parte” direlako

Gipuzkoako Batzar Nagusietako Kultura Batzordeak, EAJ, PSE eta PPren aldeko botoekin, azaroaren 22ko bilkuran erabaki du Eusko Jaurlaritzari eskatzea azter ditzala “euskal kulturan hain esanguratsuak diren” gurutzeak eta haien inguruko “ohiturak”... [+]


Eguneraketa berriak daude