Txutxupe
Egun ume gutxi ikusten da kaleetan jolasean. Gizartearen arazoetan, ordea, behar ditugu umetan jolasean ondo aritutako helduak. Txutxupe une egokietan eta ozen aldarrikatzen ohitu direnak. Hainbeste txarraposo txorizozale jasan behar izaten da arlo guztietan... Taxuzko zantzuak baino askoz gehiago ikusten da nonahi. Txutxupe hitza umeen hizkeratik gizarte osora eraman beharko genuke, zuzentasun eskearen oihu eta goiburu bihurtuta.
Laster batean kaleratuko den Txirri, Mirri eta Txiribitonen disko berriari Txutxupe izena jarri diogu. Hona izenburua jartzen dion abestiaren hasiera:
Iruzurraren aurrean,
Txutxupe,
ez gara egongo isilik,
Txutxupe,
gezur guztien gainetik,
Txutxupe,
Txutxupe, Txutxupe,
Txutxupe.
Azken boladan gure soziedade politikoan zer ari da gertatzen? Loiolako elkarrizketen jarraipena. ETAk, hamaikagarren aldiz bere bizitzan, sekulako hankasartzea egin zuen Loiolan zuen aukera ez aprobetxatzeagatik. Eta Batasunako ordezkariek ere bai, honi jarraitzeagatik.
Gobernuko ordezkariak konturatu dira euskal jendeak ere horrelaxe hartu duela itxaropenaren azken zapuzketa hori. Eta, kontuan hartuta ETA noraino duten zulatua (hori baino gehiago ere esango nuke nik), erabaki dute (ziur aski erabakita zuten aurretik, alegia B plana izango zen) liskar honetan aukera paregabea dutela: bakearen truke prezio politikorik pagatu ez, kobratu baizik.
Bestela entzuten bada ere, ez dute ezker abertzalea desagertzea nahi, ezinezkoa dela baitakite. Ez dute ETAk jarraitzea nahi. Nahi dute kokapen on bat lortu ETA desagertzen denerako, errenta politiko ona ateratzeko desagerpen horretatik. Eta ezker abertzalea ahulduta geratzea, bide batez abertzaletasun osoa herren utzita, jakinda bestetik hori gertatzen denean, ohiko inertzia txoroengatik, ezker abertzale horrek joera izango duela PSOErekin akordioak lotzeko EAJrekin baino lehenago. Eta, itxuraz, beren asmoak betetzeko aukera guztiak dituzte.
Agian nire irudipenak besterik ez dira. Esan izan dizuet ez dakidala ezer politikaz. Baina honela ikusten dut eta nazkagarria iruditzen zait. Betiko joko maltzurra baitago horretan: jeneralak fitxak mugitzen eta herritarrak bide bazterrean hiltzen.
Txutxupe, Txutxupe eta Txutxupe. Mila aldiz oihukatzeagatik, ez dute aditzen baina. Jakina, hortxe dago kontua. Jolasetarako egokia da Txutxupe hitza. Gu gobernatzen gaituztenek, aldiz, ez dakite jolasa zer den. Beti jokoan ari baitira. Txutxupe, Txutxupe, Txutxupe.
Nahastuta daude. Prezio politikoa kobratzen ari direla uste dute. Baina denok ordaintzen ari gara, baita beraiek ere, bizitza jolasa delako ez jokoa, amaiera jakina baitu. Francoren ondotik eskasa zen Espainiako demokrazia, gero eta eskasago bihurtzen ari da: hogeita hamar urte pasata, monarkiaren kontua ez da planteatu ere egiten, hauteskunde zerrenda irekien kontuaz ez da hitz egiten, prentsa boteretsuen mezuen trasmisio bide besterik ez da... Eta Justizia? Zer da hori? Euskaldunon Egunkariako lagunak hil honetan epaitu behar dituzte. Txutxupe, Txutxupe, Txutxupe.
Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.
Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]
Lantzeko inauteri txikien kalejira ikusle guztien begietara urtero modukoa izan zen. Txatxoak, Zaldiko, Ziripot eta Miel Otxin herriko ostatuko ganbaratik jaitsi eta herritik barna bira egin zuten txistularien laguntzarekin. Askok, ordea, ez zekiten une historiko bat bizitzen... [+]
Errekaldeko Gaztetxearen aurkako huste-agindua heldu da jadanik. Espazioa defendatzera deitu dute bertako kideek.
79. urtean, Vesubio sumendiaren erupzioak errautsez eta arrokaz estali zituen Ponpeia eta Herkulano hiriak eta hango biztanleak. Aurkikuntza arkeologiko ugari egin dira hondakinetan; tartean, 2018an, gorpuzki batzuk aztertu zituzten berriro, eta ikusi zuten gizon baten garuna... [+]
Leporaturikoa ez onarturik, eta sare sozialetako kontuak "lapurtu" zizkiotela erranik, salaketa jarri zuen Arabako campuseko Farmazia Fakultateko irakasleak. Gernikako auzitegiak ondorioztatu du ez dagoela modurik frogatzeko mezu horiek berak idatzitakoak diren ala ez.
Lan baldintzen "prekarietatea" salatzeko kontzentrazioa egin zuten asteartean egunkariaren egoitzaren aurrean. Abenduaren 2tik sindaura greban daude langileak eta mobizlizazioak "areagotzea" erabaki dute orain.
Martxoaren 6an 11:00etan Bilbon eta Iruñean mobilizazioak egingo dituzte sindikatuek, patronalak eta Eusko Jaurlaritza zein Nafarroako Gobernua interpelatzeko, zaintza eskubide kolektiboari dagokionez.
Luxorren, Erregeen Haranetik gertu, hilobi garrantzitsu baten sarrera eta pasabide nagusia aurkitu zituzten 2022an. Orain, alabastrozko objektu batean Tutmosis II.aren kartutxoa topatu dute (irudian). Horrek esan nahi du hilobi hori XVIII. dinastiako faraoiarena... [+]
AEB, 1900eko azaroaren 6a. William McKinley (1843-1901) bigarrenez aukeratu zuten AEBetako presidente. Berriki, Donald Trump ere bigarrenez presidente aukeratu ondoren, McKinleyrekiko miresmen garbia agertu du.
Horregatik, AEBetako mendirik altuenari ofizialki berriro... [+]
Andeetako Altiplanoan, qocha deituriko aintzirak sortzen hasi dira inken antzinako teknikak erabilita, aldaketa klimatikoari eta sikateei aurre egiteko. Ura “erein eta uztatzea” esaten diote: ura lurrean infiltratzen da eta horrek bizia ekartzen dio inguruari. Peruko... [+]
Pantailak Euskarazek eta Hizkuntz Eskubideen Behatokiak aurkeztu dituzte datu "kezkagarriak". Euskaraz eskaini diren estreinaldi kopurua ez dela %1,6ra iritsi ondorioztatu dute. Erakunde publikoei eskatu diete "herritar guztien hizkuntza eskubideak" zinemetan ere... [+]
Euskal Herriko bi muturretatik datoz Itziar (Bilbo, 1982) eta Ekaitz (Erriberri, 2002), sortzen ari den Burujabetzaren Aldeko Mugimenduaren berri ematera. Euskal Herrian diren burujabetza prozesu ugariak arloz arlo bultzatu eta indartu nahi ditu BAMek. Lan horretan hasteko,... [+]