Etxean otso

Gotzon Barandiaran
Gotzon BarandiaranIñigo Azkona
Etxean otso eta kanpoan uso denari gaitz iritzi dio euskal tradizioak, bai, baina ez kanpoan uso izateagatik etxean otso izateagatik baino. Etxekoak egurtzen dituenari, etxean lanik egiten ez duenari, etxekoekin orroka aritzen denari, etxekoen esanei entzungor izaten denari, etxekoei gogor egiten dienari egokitu izan zaio kanpoan uso, etxean otso. Etxekoartekoekin krudeltasun osoz jokatu ahala kanpokoekin eztia baino gozoagoa denari. Bestela interpretatu dute Aingeru Epaltzak eta Anjel Lertxundik. Aingeru Epaltzak berripaper honen irailaren 6ko alean, euskarazko prentsak euskarazko kultura ez duela behar beste kritikatzen kritikatu zuen, euskarazko prentsa osatzen duen komunikabide batean.

Anjel Lertxundik arrazoia eman zion euskarazko prentsa ere baden irailaren 9ko data zuen hartan. Epaltzak beste idazle baten errana hartu zuen argudioetarako makulutzat. Atxagak esan ei zuen gaurko bertsolariak musuka aritzen direla entzulearekin. Ez gara gu bertso-afari eta saio libre askotan elkarrekin egon orduan, gu egon garen askotan, entzulea lotsarazi zein haserrarazi egin izan baitituzte bertsolariek entzulea. Euskal prentsak ez dituela gure arteko aferen gaineko eztabaidarik pizten salatu du Epaltzak. Zer esan gura du, euskal prentsak zentsuratu egiten dituela iritziak euskarazko kulturarekiko kritikoak badira?

Kritikotasun ezaren bi adibide aukeratu zituen Epaltzak artikuluan. Bata Korrikan euskal preso politikoen argazkiak ateratzeak euskarazko prentsan kritika gehiago agertu ez izana eta bestea ikastolen mugimenduan dagoen barne krisiari buruz euskarazko prentsan kritika gehiago agertu ez izana. Dakigunarengatik, biak ere, afera erabat politikoak. Dakigunarengatik, bai batari buruz zein besteari buruz, dozena erditik gora artikulurentzako aitzakia izan zirenak. Esango nuke euskarazko kulturgintzan berdin euskalgintzan, urteak daroatzaten eragile askok autokritikan zutabetu direlako lortu dutela bizirautea.

Urteotan guztiotan agintean egon direnek euskarazko kultura jaso, gorde eta zabaltzeko lanean dabiltzan eragile askoren lana lagundu baino oztopatu egin dutenez, eragileok hormatzar hori gainditzeko pertikak eten barik berrasmatu beharrean egon dira eta berrasmatzeko ezinbestekoa izan da aurrekoaren akatsak, gabeziak eta okerrak zuzentzea. Eta gogoeta kolektibo horretan, euskarazko prentsa beti erabili izan da bozgorailutzat. Besterik da, berbarako EITBk, lehen EAJren eta orain PSEren ildoarekin bat ez datorrena isilaraztea. Horretaz ari badira, bat nator Epaltza eta Lertxundirekin. Zer diozue zuek, Egunkaria auziagatik torturatuak izan zinetenok? Kartzelaratuak izateko arriskuan zaudetenok?

Azkenak
2024-08-14 | ARGIA
Israelek preso palestinarrak erabiltzen ditu tunelak eta eraikinak miatzeko

"Gure bizitzak haienak baino garrantzitsuagoak dira", esan dio Israelgo armadako soldadu batek Israelgo komunikabide bati.


2024-08-14 | Kanaldude
EuskarAbentura: gazteen paregabeko espedizioa

Joan den uztailean, hilabete batez, 127 gaztek 400 kilometroko espedizioa oinez egin dute Euskal Herrian gaindi. Abenturazale haiek Jzioquitarrak deitzen dira eta 30 egunez, 27 herri bisitatu eta hainbat euskal eragile ezagutu dituzte. Aurten, EuskarAbenturako helburuak aise... [+]


Ostalaritza patronalak Gipuzkoako txosnei TicketBai ezartzea eskatu dio Aldundiari

EAEko hiru hiriburuetan udako jaiak ospatzearekin batera, etorri dira, berriz ere, ostalaritzako patronalaren kexuak jai herrikoien aurka. Gipuzkoako Ostalaritzaren elkarteak Gipuzkoako Foru Aldundiari eskatu dio Arabakoaren bidea jarraitzeko, eta txosnei eta kale saltzaileei... [+]


Palestinaren alde mobilizatuko dira Bilboko Aste Nagusian

Palestinarekin Elkartasuna ekimenak antolatu du Aste Nagusian Israel borrokatu lelopean. Bilboko Aste Nagusiaren bezperan, ostiralean, 19:00etan, egingo dute mobilizazioa.


Pablo Gonzalez espioitzagatik ikertzen jarraituko du Poloniak

Poloniako Fiskaltza Nazionaleko bozeramaileak adierazi du euskal kazetaria oraindik formalki akusatu ez badute ere, “legearen arabera auzi-ihesean akusatua” izan daitekeela. Gonzalez preso trukean sartzeko erabakia Washingtonetik etorri zen, baina Poloniako zerbitzu... [+]


Juan Luis Goenaga artista zendu da, 74 urterekin

Donostian jaioa, urte mordoxka bat Alkizan eman zituen bizitzen, baserri batean. Inguratzen zuen naturak lilura sortzen zion. Margolari gisa egin da ezagun, nagusiki.


Ibilbide dekolonialak (I)
Donostia: non gogoa, han ezpata


2024-08-14 | Mikel Aramendi
Israel, Iran eta bi elefanteak

Hamasen erasoaren ezohiko muntak, eta Israelgo gerra-kabineteak hari emandako erantzunaren desmasiak zerikusi zuzena dute ondorio geopolitikoen sakonerarekin. Ekialde Ertainean eta nazioarteko aliantzetan aldaketak eragin ditu genozidioak: Israelek zer irabazi eta galdu du?... [+]


Musk amen-omenka, trumpismoa besarkatzen

Munduko bigarren gizonik aberatsena, Elon Musk, gezurrak eta mezu sektarioak hedatzen, propaganda egiten ari zaio Donald Trumpi, inkestek gero eta gehiagotan diotenean Kamala Harris izango dela AEBetako hurrengo presidentea.


Grezian piztutako suteek hildako bat eta 50.000 pertsona ebakuatu baino gehiago eragin dituzte

Gutxienez 10.000 hektarea kiskali dira Atenasetik gertu, eta dozenaka etxe eta enpresa kiskali dira, EFEk jaso duenez. Greziako Gobernuak suteei aurre egiteko laguntza eskatu dio Europar Batasunari.


Hamar gizon atxilotu dituzte asteburuan, emakumeen aurkako indarkeria egotzita

Zortzi pertsona atxilotu dituzte Nafarroan, beste biak, berriz, Gasteizen. Horrez gain, Algortako Portu Zaharreko jaietan gertatutako sexu eraso bat salatzeko elkarretaratzea egin dute, astelehenean.


Arantxa Orbegozo 'Txitxi'
“Niretzako bidaiarik politenak mantso doazenak dira”

Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]


Paquita Bretos Andueza zendu da, mendizale aitzindari eta antifrankista

96 urterekin eman du azken hatsa. Nafarroa Garaian zein Euskal Herri osoan, mendizaletasunaren aitzindarietako bat izan zen, Angel Oloron senarrarekin batera.


2024-08-13 | Euskal Irratiak
Aitor Elexpuru: “Larhunen ez dugu gehiago eraiki dadin nahi, baizik dagoena hobe kudeatua izatea”

Abuztu hasierarekin batera, bero, idorte eta su arriskuak altuak dira mendiguneetan. Arriskuen murrizteko nahian, 2021tik, Lapurdi eta Nafarroako mendigunea osatzen duten hiriek zonbait protokolo eta konbentziotan elkartu dira, mugaz gaindi. Horien artean, “Gure... [+]


Eguneraketa berriak daude