Bakeroak, bizar egin gabeak eta haserrea lokaleko arduradunek eskatu baino ordu gutxiago eman dizkietelako. Hala egin dugu hizketaldia Iban Rusiñol gitarra jolearekin, pertsonarekin, entseatzeko lekua lortu zain dagoela, une batez Douglas Nightingale, pertsonaia, albo batera utzirik.

Kontatu duzuenez, txantxa gisa sortu zen The Sparteens taldea. Maribel de Iriarte (abeslaria) eta zu telebistan yeye musikari buruzko erreportaje bat ikusten ari zinetela, otu omen zitzaizuen rock musikaren kanta ezagunak estilo hartara itzultzea. Txantxa oso serio hartu duzue, baina.

Nire lagun Paul Lux-i [baxu jotzailea] esaera lapurtuz, “txantxa oso asunto serioa da”. Proiektu osoa deskribatzen du esaldi horrek. Txantxa bat erdibidean utziz gero, ez da barregarri suertatzen. Bukaeraraino joan behar dela pentsatzen dut, nahiz eta ez dakidan gero lortzen dugun edo ez. Yeye estiloa guztiz asumitu, eta ahalik eta hoberen egiten saiatzen gara.

 

Kanta ezagunen yeye bertsioak egiten dituzue, nahiz eta fikzioan, noski, rock talde horiek diren The Sparteensen 60ko hamarkadako yeye kanten rock bertsioak egin dituztenak. Parodia da burura datorkidan hitza.

Saiatzen gara parodia ahalik eta gehien baztertu, eta benetan yeyea egiten. Benetako yeyea egiten. Soinu horrekiko eta harmonizazio horiekiko ahalik eta fidelen jokatzea da asmoa. Ez da parodia. Parodia da abesti orijinalarekiko, noski, baina nik estilo hori serioski egiten dut.

 

Rock mundutik zatoz zu, ordea. Yeye estiloa albo xamarretik pasatuko zitzaizula pentsatzen dut.

Espainiako telebistan ez zegoen besterik. Garai bateko film guzti-guztietan ageri ziren orduko yeye izarrak. Rocío Durcalenak edo Marisolenak ziren denak. Orain ere, ziur aski, film haietako baten irudi bakar bat ikusita, istorio guztia etorriko litzaidake gogora.

Badu nostalgia puntu bat, beraz, taldeak?

Nostalgia ez. Atzean, zintzilik gelditu zaidan zerbait da. Film haietan entzuten nuen musika asko gustatzen zitzaidan, eta asko gustatu izan zait gerora ere. Kostatu egin zait hori ulertu, onartu eta armairutik ateratzea, baina betidanik egin nahi izan dut halako musika, nahiz eta heavy metaletik hasi naizen.

Horregatik. Kanta hauek prestatzeko, lehenago ikerketa franko egin beharko zenuen.

Konponketak nola egin asmatzeko bai, baina kantu batzuk gogoan nituen aspalditik. Los Bravos, Los Brincos, Rocio Durcal... Gero ikerketa erraza izan zen, nik Espainia aldeko taldeak gogoan nituelako, eta Maribelek, berriz, Frantzia aldekoen berri eman zidalako. Hala sortu zen taldea, ni alde bateko taldeez ari nintzaiolako, eta bera, berriz, beste aldekoez. Ezagutzen ez nituen talde mordoa ezagutu nuen.

Eta badago bien arteko zubirik?

Frantzian yeyea lehenago hasi zen, eta soinu sinpleagoa zuen hasieran. Freskoagoa zen. Espainiara beranduago heldu zen estilo hau, eta instrumentazioak eta gainontzeko konponketak aberatsagoak bihurtu ziren. Nik nahiago dut Espainiakoa, egiten ziren konponketak asko gustatzen zaizkit. Baita Italiako yeyea ere. Rita Pavone, esaterako. Oso yeye partikularra da italiarra. Tonino Carotone entzutean hasi nintzen talde horiek ezagutzen.

 

Nahiko partikularra da zuena ere. Su ta Gar, La Polla, Sex Pistols, Nirvana eta halakoak yeye estiloan entzutea...

Ideia honekin aurrera segitzeko baldintza hori zen; yeyea egitea, baina gure garaiko abesti bortitzen bertsioak eginez. Asmoa zen testua eta musika ahalik eta aldenduen egotea. Horren arabera egiten dugu kanten aukeraketa, nahiz eta bertsionatu dugun Delirium Tremensen Ikusi eta Ikasi ez hain bortitza izan. Eskorbutoren baten bat egitea darabilkigu orain buruan. Los cojones me cortaría [barrabilak moztuko nituzke] eta hori guztia. Punk errepertorio osoa, egia esan, oso yeyea da, eta ez da kasualitatea La Pollak Tengo una chica muy yeye izeneko kanta edukitzea. Akorde berak errespetatuta, soinua aldatuz, oso erraza da punk kanta bat yeye bihurtzea.

Txus abestiaren bertsioa egin duzue. Garai batean Cojon Prieto y Los Guajalotes taldekoek rantxera bihurtu zuten kanta hori bera. Guajaloteak izan daitezke zuen erreferentzietako bat, agian?

Niretzat erreferente argia dira, bai, baina ez nuen haien bertsioa ezagutzen. Uste genuen lehenak ginela kanta horrekin halako ezer egiten, eta eskerrak ez genuen Guajaloteen bertsioa entzun, bestela, agian, beste kanta bat aukeratuko genuelako. Guajaloteak beti izan dira lehenak halako ideiak edukitzen. Rantxerak kantatzea, Tonino Carotone kanta italiarrak abesten aritzea... Toninok diskoa atera zuenean, pentsatu nuen: “Ze ona! Ze kabroia!”. Batzuetan zerbait otu, eta Iruñea inguru horretatik eginda heltzen dira ideia horiek. Lehendakaris Muertos eta jende hori guztia ere han ingurukoa da.

Joan den udazkenetik hona hilero bertsio bat atera duzue orain arte, eta single modura kaleratu. Bakoitza bere kutxan, eta bakoitza bere opariarekin. Kaleratu baino lehenago, ordea, kantaren egileari bidali dizkiozue. Zer erantzun jaso duzue?

Sex Pistolsi eta Kurt Cobaini ez dizkiogu bidali, baina ingurukoei bai, eta orokorrean erantzun oso ona jaso dugu. Ez dugu arazorik izan, eta batzuei asko gustatu zaie bertsioa. Ea hurrengoek nola hartzen duten.

Publikoari begira esfortzu berezia egiten duzue beti parte-hartzea bilatzeko; Twist lehiaketak antolatzen dituzue kontzertuetan, singleen artean lau baba ezkutatu, eta baba aurkitzen dituzten entzuleek hurrengo kantan ahotsak sartzen dituzte...

Twist lehiaketarena proba gisa egin genuen kontzertu batean, gag gisa, baina orain beti egiten dugu, eta kontzertuko nire unerik gogokoena da, jendea parte hartzera bultzatzen duelako. Funtzionatzen du, eta jendea animatu egiten da. Parte-hartzaileei dortsalak banatu, eta kopak banatzen dizkiegu gero irabazleei. Lehia gogorra izaten da batzuetan, Ipar Euskal Herrian, oso ohikoa baita rocka dantzatzea, baita rock akrobatikoa dantzatzea ere. Nibel altua izaten da zenbaitetan.

Bada esaten duenik rockak jada ez duela koskarik egiten. Ez omen du molestatzen. Yeyearen garaia itzuli da agian?

Egia da rock indartsua edulkoratzen hasia dela, aspaldi. Lehen ohituta ez ziren belarriek hobeto asimilatzen dute musika hori orain. Yeyea ere garai bateko rock eta twistaren bertsio edulkoratua da. Eta beraz, yeyearen garaia? Noski! Baina hitz bortitzekin!