Argazki mutua

Ana Urkiza
Ana Urkiza
Gurean, oporretako argazkiak, mutikoak atera ditu. Argazki-makina berria dauka, osaba-izebek oparitutakoa, eta tramankulua esperimentuak egiteko erabili du. Gainontzekook, beti bezala, oporrak gozatzeaz arduratu gara eta ez “posteritaterako” geldituko zaizkigun argazkien fondoetan Paris ondo agertzen ote den edo ez.

Baina badira argazki batzuk, fotoetan agertzen ez direnak –edo bai– eta burmuinean, paperean edo ordenagailuko artxiboan baino hobeto iltzatzen direnak eta gordetzen ditugunak. Zirrarak, kasu.

Aurtengo udako fotoetariko bat, preseski, zirrara batek osatzen du, nirean. Eguraldiari dagokionean uda ederra egin du; oporrak edonon eginda ere, gustura gozatzekoa; baina oporraldia hasterakoan bazuen nire barruak hutsune bat. Gobernu berriaren norabide oraindik ezezagunak sortutako halako sentsazio antzua batetik, eta bestetik, egoera horren aurrean, gu guztiongandik ikusten nuen halako “baretasun” ez gomendagarria. Zain gaudela dirudit, bakoitza bere erlategian sartuta, etorriko denerako aterkiak gertu... Eta udan, badakigu, argazki-makina lepotik zintzilikatzen dugunean, arazoak desagertu egiten direla –edo hala dirudi–, “allakuidaus” esanda.

Abuztuaren bukaera aldera, ordea, “Itoiz Suite” entzutera joan nintzen. Juan Carlos Perezek Itoizen abesti ezagunenetakoak orkestrarentzako nola bikainki egokitu dituen ezagutzera eta, bidez batez, gozatzera.

Eta hor hasi nintzen ni, espero gabe, antzokiaren erdian, argazkiak birpasatzen. 80. hamarkadakoak atera nituen, lehenik. Ume nintzenekoak. Nire lehen literatur irakurketak birpasatu nituen gero. Eta aldaketa eta espresatzeko bide berrien egarri zen euskal gizartea etorri zitzaidan burura. Segurtasun sentsazio faltsu baina eder batek harrapatu ninduen, memoria traidoreak baizik eskaintzen ez duena.

Eta musikaren unibertsaltasunaz gozatu nuen. Behin baino gehiagotan defendatu izan dudan bezala, ulertzeko itzulpena behar duten hizkuntzak onartzeko modurik onena, itzulpenik behar ez dutenekin lotzea dela sinetsiz. Hauen artean, errege, musika.

Juan Carlos Perezek, Itoiz desagertu eta 20 urtera, gutxi gora-behera, musikaren unibertsaltasunaren entsegu bikaina aurkeztu digu. Plazakoak ziren kantuak, gureak bakarrik –esan genezake bekatu eginik–, guztionak egin ditu, gu pandemikoa erabiltzera gonbidatuz bertsio sinfonikoari esker. Itoizen lengoaiari eta estetikari eutsiz, dimentsio berri bat erakutsi digu; ez dut esango jasoagoa, derrigorrez, baina bai, ezbairik gabe, unibertsalagoa.

Eta eroso sentitu nintzen. Malko bat baino gehiago erauzi zizkidan eta zirraraz bete, argazki zaharrak orain aldira garraiatu ahal izan nituelako; kolore horiko argazkietako zirrarak, oraindik, bizirik dirauela salatu zidalako. Urtaro edo ikasturte berriari, behin berriro, ilusioz eta indarrez jarduteko arrazoi bat, gutxienez, eskaintzen zidalako.

Ez dut argazkirik behar nor naizen agertzeko, non egon naizen edo zer pentsatzen dudan azaltzeko. Baina zirrarak behar ditut. Zirrarak konpartitzeko. Zirrarak konpartituz onartuko didalako “besteak” ni zer naizen, non nagoen eta nola pentsatzen dudan. Zirrarak konpartitzeko, ordea, lengoaia eta estetika autentikoak ulertuko dituen hizkuntza unibertsala behar dugu.

Udako albuma prestatu beharko banu, paperean mutua den argazki bat aukeratuko nuke: euskal musikari baten partitura eder bat. Eta paperezko edo argazki digitalak ez bezala, sentimenduak eraldatzeko gai diren esperientziak konpartituko nituzke.

Azkenak
2025-04-03 | El Salto
Luigi Mangionerentzat heriotz zigorra eskatuko du fiskalak, osasun aseguru-etxe bateko buruaren hilketagatik

Heriotza-zigorra eskatzeko argudio gisa, "indarkeria politikoko ekintza" izan zela adierazi du AEBetako Fiskal Nagusiak.


2025-04-03 | Gedar
Israel Premier Tech talde sionista Lizarrako txirrindularitza-lasterketa batetik kanporatzea lortu dute

Palestinarekin Elkartasuna plataformaren ekimenez, txirrindularitzarekin lotura duten 70 bat pertsonak eskatu dute talde sionistak ez dezala txapelketan parte hartu, eta lortu dute.


Espetxera bidali dute Ion Aranburu realzaleari Sorian egindako erasoaren harira atxilotuetako bat

Ion Aranburu koma egoeran eta ZIUan ingresatuta egon zen hainbat astez, erasoaren ondorioz.


Israelgo presondegietako torturak argira ekarri ditu The Independent komunikabideak

Lekukotasunak, autopsia txostenak eta atxiloaldian izenpeturiko adierazpenak bildu ditu The Independent komunikabide britainiarrak. 2023ko urriaren 7az geroztik 70 palestinarrek dute bizia galdu Israelgo presondegietan. Palestinar presoen alde dabilen Addameer elkartearen... [+]


Kutxa Banku Fundazioa ez da ados agertu Arriolaren adierazpenekin: “Euskara ez da oztopo”

Kutxa Banku Fundazioak adierazi du Kutxabankeko presidentearen adierazpenek ez dutela fundazioaren pentsamoldea islatzen, "Hizkuntza aniztasuna beti da aberastasun iturri, nekez izan daiteke oztopo", argudiatu dute.


Lineal A idazkunik luzeena

Lineal A duela 4.800-4.500 urte erabilitako idazkera minoikoa da. Berriki, Kretako Knossos jauregi ezagunean, bolizko objektu berezi bat aurkitu dute, ziurrenik zeremonia-zetro gisa erabiliko zutena. Objektuak bi idazkun ditu; bata, kirtenean, laburragoa da eta aurkitutako... [+]


Gizonak frontera, emakumeak zubira

Londres, 1944. Dorothy izeneko emakume bati argazkiak atera zizkioten Waterloo zubian soldatze lanak egiten ari zela. Dorothyri buruz izena beste daturik ez daukagu, baina duela hamar urte arte hori ere ez genekien. Argazki sorta 2015ean topatu zuen Christine Wall... [+]


Resako aztarnategia Andosillan
Ebroko muga zaharraren lorratzetan

Nafarroako Erriberako Andosilla herrian, sorpresa ugari ematen ari den indusketa arkeologikoa egiten ari dira Aranzadiko arkeologoak eta herritar boluntario taldeak. Resako aztarnategian orain arte oso ezezaguna zaigun Goi Erdi Aroko gizarteak hobeto ulertzeko aztarnak aurkitu... [+]


Pippi Kaltzaluzek 80 urte bete ditu, beti bezain iraultzaile

Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]


Trans Pertsonen Lehen Mailako Arretako Zerbitzuak jarriko ditu abian Osakidetzak

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako trans pertsonei zuzendutako protokolo asistentziala eguneratzea da helburua. Lehen Mailako Arretako Taldeak (LMAT), trans pertsonentzako Lehen Mailako Arretako Zerbitzu berriak (tLMAZ) eta Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dagoen Genero... [+]


Osakidetzako datuen kontraesanak: itxaron-zerrendak behera, herritarren kexak gora?

Jaurlaritzak ziurtatu du itxaron-zerrendak bi hilabetetik behera jaitsi direla azken hiruhilekoan. Manu Lezertua EAEko arartekoak, berriz, beste datu bat nabarmendu du herritarren kexei buruzko urteko txostenean: Osakidetzari dagozkion kexak %70 igo dira, eta batez ere... [+]


“Neutrotzat aurkezten dena, egiaz, ideologia nagusiaren konplizea da”

Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]


Unibertsitate pribatuak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak

Ugaritu diren “txiringito pribatuei” muga jartzeko asmoz, unibertsitate berriak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak. Euskal Herrian polemika artean jaio zen azken unibertsitate pribatuak adibidez, Gasteizko Euneizek, gaur gaurkoz ez ditu... [+]


Segurtasuna, etorkinak eta beldurra

Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.

Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]


Eguneraketa berriak daude