Transgenikoak eskutik eskura
Diru-papera egiteko kotoia (Gossypium hirsutum) erabiltzen da. Kotoi-zuntza omen da billete santu horiek sortzeko egokiena. Bestengure EBZ horretan, auskalo zenbat patrikari begiratzen dioten, baina kontuak zuritzeko garaian azaltzen dutenaren arabera, merke-zurrean ibili gabe, kotoi gehiena Ameriketako Estatu Batuetatik ekartzen dutela badakigu. The Times egunkarian duela gutxi salaketa bat egin dute bi ikertzailek, Klaus Ammannek eta Oliver Rautengergek. Lehena suitzarra izaki, diru kontuetan kasu egin beharko diogu. Xinple askoa da salaketa: transgenikoentzat munduko legedi zorrotzenetakoa duen Europar Batasunak, bere bostehun milioi herritarrek eskuetan gehien erabiltzen duten gaia transgenikoz egiten du. AEBetan egiten den kotoiaren puska handiena transgenikoa da, %80. Eta gaitz erditik urruti, transgenikoa denaren eta ez denaren uztak nahasian lantzen dira.
Kotoi transgeniko gehientsuenek Bt deritzan genea dute txertatua. Bt hau intsektuen harrak eta beldarrak hiltzeko erabiltzen den Bacillus thuringiensis bakteriotik dator. Zortena zulatzen dion zomorro bat du kotoiak izurrite nagusi eta Bt genea izateak hura atzeratzen du; agidanean toxikoak diren sendabideak urrituz, lurraren kutsadura gutxituz eta eskulan eta tresneria gastuak murriztuz.
Asko uste gabe, makina bat gene arrotz txertatua duen bestelako kotoia ere erosten da bazterretan, eskutik eskura, eskuz esku darabilgun transgeniko honekin.
Agroindustriaren alde doan erabaki garrantzitsua hartu zuen Europako Batzordeak otsailaren 7an: NBT New Breeding Techniques teknikaren bidez genetika moldaturik duten haziak ez ditu transgeniko gisa sailkatuko. Hori horrela, transgenikoei orain arte egindako kontrol, segipen eta... [+]
Herbizida kutsagarria debekatzeko adostasunik ez dute lortu Europako Batzordeko 27 herrialdeek eta ondorioz abenduaren 15ean iraungitzen zen erabileraren baimena luzatu dute, hainbat murrizketekin. Nekazaritzan oso erabili izan den Bayer multinazionalaren produktuak minbizia... [+]
Mundua astindu duen SARS-CoV-2 saguzarren birus baten mutazio natural bat ote da –gizakiak azken hamarkadetan munduko leku askotan ingurumenean eragindako transformazio larriei lotua ziurrenik, alde horretatik ere gizakiak probokatua– ala tartean zientzialariek... [+]
Hazi hauek saltzeko zorroetan eta katalogoetan esaldi hau adierazi beharko dute: "Genetikoki eraldatutako barietatea". Apirilaren 9tik dute hauek saltzeko baimena. 2019an arto transgenikoz 8.000 hektarea erein ziren Nafarroan.
Ingeniaritza agronomoan doktoratua eta Lleidako Unibertsitateko irakaslea da Jose Ramon Olarieta Alberdi, baita Som lo que Sembrem elkarte katalaneko kide ere. Transgenikoen inguruan liburua argitaratu zuen iaz: Transgenikoak, benetan dira seguruak eta beharrezkoak?... [+]
Soja laborantzara bideratutako nekazaritza estentsibo landa batean egin zuen lan Tomasik. Landa gunea fumigatzeko erabiltzen ziren agrotoxikoek eragindako gaixotasunaren ondorioz hil da.
Sinadura bilketari eta herritarren protestei entzungor eginez, Europar Batasunak baimena eman dio Bayerri Monsanto erosteko. Horrela, hazi eta ongarri kimikoen munduko enpresa handiena bilakatuko da.
Laborantza-industrian egin den inoizko akordiorik handiena gelditzeko eskatu diote milioi bat lagunek Europari: Monsanto eta Bayer enpresek indarrak batuko dituzte galarazi ezean. Hazi transgenikoen eta industria farmazeutikoaren arteko lotura 2016tik datorren arren, azken... [+]
Europako Batzordeak iragarri du sakon aztertu nahi duela Bayer konpainiak Monsanto erosteak kalterik egingo ote dion pestiziden eta hazien merkatuari. Bruselak adierazi du fusio-operazioa burutzeak bi arlo horietako munduko enpresarik handiena sortuko lukeela, eta horrek... [+]
Sastraka inbaditzaile bat agertu da Nafarroa, Aragoi eta Kataluniako artasoroetan. Teosintea, teosintle nahuatl hizkuntzan, Zea familiako landarea da, artoaren senidea beraz. Rosa Binimelis (Castelló, 1979) ingurumen zientzietan doktorea da, eta azken urteotan teosinteaz... [+]
2016ko irailean, batez ere aspirinengatik ezagun den Bayer alemaniarrak beste gauza askorengatik ezaguna den Monsanto estatubatuarra erosi zuen, 66.000 milioi dolarren truke. Azken hiru urteetan ematen ari diren hazi industrialen eta nekazaritzako produktu kimikoen alorreko... [+]
Egun erabiltzen diren hazi hibridoak multinazional espezializatuek soilik egin ditzakete, eta horien liderra Monsanto da. Merkatura zabaltzen dituena, berriz, Heinz multinazional boteretsua da. Bide beretik jarraituz gero, elikadura merkatu pribatuen eskuetan bukatuko duela... [+]