Oporretan ere, zaindu zure osasuna
1. Gidatzekotan, hobe egunez
Gauez, ikusmen-zorroztasunak eta sakontasunaren pertzepzioak behera egiten dute. Luzaroan gidatu behar baduzu, aurretik azterketa oftalmologikoa egitea komenigarria da. 120 kilometro orduko abiaduran zoazela, ikusmen txarrak hamar aldiz handitzen du istripua izateko arriskua.
2. Hoberena, prebentzioa
Osasun agintariek nazioarteko txertaketa planari kasu egitea gomendatzen dute, batez ere lurralde exotikoetara edo garapen bidean daudenetara joatekotan bazaude. Herrialde bakoitzak bere gaixotasun endemikoak ditu. Horietako askorentzat txertoa da neurririk eraginkorrena eta, zenbait kasutan, bakarra.
3. Klase turistaren sindromea
Hegazkinean bidaia luzeak egiten direnean tronbo txikiak sor daitezke zangoetan, denbora luzean geldirik egoteagatik. Horretarako joera nabarmenagoa dute tronbosi-aurrekariak izan dituztenek, antisorgailuak hartzen dituztenek, obesitatea dutenek edo operatu berriek. Asko paseatzea eta arropa estuak –galtzerdiak, esaterako– saihestea gomendatzen da.
4. Elikagaien higienea
Beherakoak izaten dira, normalean, oporrak pikutara joateko arrazoi nagusia, elikagaien eta uraren higiene eskasagatik. Kontrol sanitario eskaseko lekuren batean bagaude, kalean saltzen diren produktuak, muskuiluak, txirlak, janari erdi-gordinak edo arrautza nahiz esne-gaina duten saltsak ez kontsumitzea komeni da.
5. Kontuz urarekin
Zenbait herrialdetan, urak ez ditu betetzen gutxieneko osasungarritasun-baldintzak. Kasu horietan botilako ura edan behar da beti, baina botila gure aurrean ireki dutela ziurtatuz. Izotz puskak ez dakigu zer ur motarekin egin diren, beraz horrelakoekin ere kontu, edari freskagarrien kasuan adibidez.
Turkiaren ekimena babestu dute nazioarteko herrialde ugarik, gehienak arabiarrak edo islamiarrak, baita Hegoafrika, Brasil, Kuba, Errusia, Norvegia eta Vietnamek ere, besteren artean.
Kasu Hegoaldeko begirada horri. Lehen-lehenik desmitifikatu larre berde, etxe zuri eta teila gorrien lur ederrekiko miresmen itsua, halako maitasun inkondizionala, hizkerari eta ustezko bizitzeko manerari loturiko fetitxismoa. Utz, Ruper Ordorikari sarri entzun gisan,... [+]
Korrika eta presaka ekarri dute megafonoa. Hau onartezina da. Hau ezin da onartu. Denok batera oihu egin dezagun, ezin dugu honela jarraitu. Zurean ere sartu direla? Bai arrazoi duzu, jo ditzagun txaloak zuretzat. Hurrengo astean hemen batuko gara denok eta aurre egingo diegu,... [+]
Iragarritako heriotza baten kronika. Donostiako Udalak Egiako Kaleko Afari Solidarioak debekatu ditu, «segurtasunaren» aitzakian. Bizpahiru urte dira Egian segurtasuna guztien ahotan dagoela, eta azken hilabeteotan, talde eskuindarren gorakadarekin, egoerak okerrera... [+]
Azken asteetan mobilizazio arrazistak piztu dira Gasteizko Errota eta Donostiako Egia auzoetan, eta biek iragarri dute asteroko deialdiei eusteko asmoa. Haien artean desberdintasunak daude, baita antzekotasun asko ere: sustatzaileak anonimoak izatea, konfrontazioa bilatzea, edo... [+]
Naturopatiaren eta iridiologiaren mundutik iritsi zen Eztizen Agirresarobe Pineda ezkiotarra kosmetika naturalaren mundura: “Hirugarren urtea dut naturopatia eta iridiologia ikasketetan, baina lehenagotik ere egiten nituen ukenduak, kakaoak, eta antzekoak”, azaldu... [+]
Mendirik altuenetako okoilu gordeetan. Ziztu biziz haize hotzak zazpi hilabetez neguztatzen duen zokoan. Udan igotzen dituzten azienda saldoek motzean eusten dioten belaze bazterretako zuhaixken altzoan. Bertan ezin biziraunari eutsi eta basoak ere txil egin eta urrun-urrunera... [+]
Sardina bat... bi sardina... topatu ziren...
Atlantikoan, Mediterraneoan, Indikoan, Pazifikoan… Gauez bada, 25-55 metroko sakoneran; egunez sakonago, 100 metrorainokoan, harrapariengandik babesteko.
Udazken betean gaudela arnas bideei erreparatu beharra daukagu, garai honetan ia gehienok izango baitugu katarroren bat. Hori bakarrik denean gustura, arnasbideetako gaitz larriagoak zeharo gaiztotuta dabilzkigulako azkenaldian. Gure artean aurre zaintza egitea ohitura zabaldua... [+]
WikiProject AI Cleanup proiektuari ekin diote Wikipedian: "Adimen Artifizialaren garbiketa", nolabait esatearren. Wikilari boluntarioak momentuz ingelesez, frantsesez eta alemanez hasi dira adimen artifizialaren bidez sortutako materialak detektatu eta (okerrak... [+]
Hainbat eragile antifaxista eta antirrazistak antolatuta, Lo que no te cuentan de Donosti (LQNTCDD) taldearen kontrako elkarretaratzea antolatu dute, datorren astelehenean 20:00etan, Amarako Easo plazan. Telegram kanal horretatik, leku horretan deitua dute asteroko... [+]
2020an birjabetu zuten espazioa Portugaleten, eta horren harira epaituko dituzte bederatzi pertsona azaroaren 5ean. Ostiral honetan manifestaziora deitu dute, 'Okupazioaren kontrako erasoak gelditu' lelopean.