Salatari-malatari

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Gaitzen eta izurriteen ekinaren gorabeheren berri izateko, landare mota ahulak edo berak direnak jartzen dira. Ilenak, Calendula officinalis, udaberriko baba handiak bezala, Vicia faba var. major, zorriak erakartzen ditu. Bost bat belaunaldi zorri hazten da urtero, lehen biak landare batean hartzen dute ostatu eta hirugarrenetik atzera hegoak garatu eta, sasoi beroeneko turisten gisa, apopilo hartuko dituzten beste landare batzuen bila zabaltzen dira. Aldameneko beste landareetara hedatu aurretik, lehen belaunaldiak hazi dituzten ilenetan edo babetan bertan akabatu ditzakegu.

Mahastien ipularretako mugetan arrosa-landareak maiz ikusiko dituzu. Ardoari aparteko buketa eransteko jartzen direla entzun izan badut ere, mahatsondoari kalte latzak eragiten dizkieten gaitzak bertaratu direla jakiteko dela iruditzen zait. Gorrinak, herdoilak, zurinak, zanbroak eta onddoek sortutako antzeko gaitzek ondo gustukoa dute arrosondoa (Rosa sp.) eta haren egoerak ederki adierazten du mahastiari zer datorkion. Gaitza denean zabaldua izango da baina sintomak lehenago ageriko dira arrosondoan. Behin aztarrenak aterata, mahatsondoak (Vitis vinifera) sendabidean jartzeko, aurrea hartzeko zein tratamendu eginez atzea nola dantzatu badakigu. Gaitzaren erasoa erdipurdikoa bada, bere zantzuak ere hala moduzkoak izango dira arrosondoan, eta mahastiaren atzea tratatu gabe dantzatzeko moduan gara, kategorian. Zenbait tokitan, mahastien aldean urri, sagastietan ere ikusi izan ditut arrosondo salatari-malatari hauek. Gaitzok, onddoak izaki, hezetasuna medio ugaltzen direnez, eta sagardotarako sagarrondoa (Malus x domestica) Euskal Herri hezean lantzen denez, sagastien jiran arrosondoak jartzea ez da burutazio makala.

Azkenak
2025-03-21 | Iñaki Lasa Nuin
Ezegonkortasuna eta desoreka

Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]


2025-03-21 | Axier Lopez
‘Pikoletoak’ ere Euskal Herrian euskaraz

Guardia Zibilaren historia bat - Hemendik alde egiteko arrazoiak izenburupean, datorren astean argitaratuko dugun 305. LARRUN aldizkariaren pasarte batzuk dira ondorengoak, erakunde armatuaren sorrera garaietan girotutakoak.


Rosa Zarra Ertzaintzaren pilotakadak hil zuen

Rosa Zarra Ertzaintzaren pilotakada baten ondorioz hil zela da Eusko Jaurlaritzako Poliziaren Biktimen Balorazio Batzordeak atera duen ondorioa, Berria-k jakinarazi duenez. Orain arte, Ertzaintzak beti egin dio uko bertsio horri, eta Rosa Zarra berak zuen gaixotasunaren ondorioz... [+]


Oier Sanjurjo
“D eredua bultzatzen eta ikastolen nortasuna zabaltzen ahaleginduko naiz”

Nafarroako Ikastolen Elkarteak lehendakari berria du. Oier Sanjurjok hartu dio lekukoa Elena Zabaleta Andresenari.  Beste zazpi kide izanen ditu alboan Sanjurjok.


2025-03-21 | ARGIA
Ertzainen %20ak eta udaltzainen %30ak ez dute euskara-eskakizunik azken deialdian

ELA sindikatuak azaldu duenez, azken Lan Eskaintza Publikoaren oinarrien arabera, Ertzaintzarako eskainitako lanpostuen %20ak eta Udaltzaingoaren %30ak ez daukate euskara-eskakizunik. Gasteizen, adibidez, udaltzain-lanpostuen erdietan, 24tan, ez dago euskara-eskakizunik.


Donostiako Birunda gune autogestionatua “ilegalki” hustu dute

Ustez, lokalaren jabetza eskuratu dutenek bidali dituzte sarrailagileak sarraila aldatzera; Ertzaintzak babestuta aritu dira hori egiten. Birundak epaiketa bat irabazi du duela gutxi.


Inoren Ero Ni + Lisabö
Eta eromenaren lorratzetan dantzatu ginen

Inoren Ero Ni + Lisabö
Noiz: martxoaren 14an.
Non: Gasteizko Jimmy Jazz aretoan.

----------------------------------------------------

Izotz-arriskuaren seinalea autoko pantailatxoan. Urkiola, bere mendilerro eta baso. Kontzertuetara bideko ohiko errituala: Inoren... [+]


2025-03-21 | Euskal Irratiak
Iparraldeko euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea galduko du

Euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea faltan botako du. Uda gabe, Bertsularien lagunak, bertan gelditzen den azken elkarteak, lekuz aldatuko du eta etxea hetsiko dute. Euskararen, euskal kulturaren eta arteen ohantzea izan da Larraldea, urte luzetan Andoni Iturrioz mezenasak... [+]


2025-03-21 | Elhuyar
Autismoak: normaltasuna zabaltzeko aukera bat

Berrogei urte dira Euskal Herrian autismoaren inguruko lehen azterketak eta zerbitzuak hasi zirela. Urte hauetan asko aldatu da autismoaz dakiguna. Uste baino heterogeneoagoa da. Uste baino ohikoagoa. Normalagoa.


Euskal Herriko Filosofia Zaleen Sarea eratzeko prozesua abian da

Txinparta izeneko prozesua Martxoaren 21ean hasiko da eta urte bete iraungo du. "Udaberriaren hasierarekin batera proiektu herritar berri bat" aurkeztu nahi dutela adierazi dute. 


Duero ibaitik gora otsoa berriz ehizatzea onartu du Espainiako Kongresuak

PP, Vox, Junts eta EAJren botoekin Espainiako Kongresuak onartu du otsoa espezie babestuen zerrendatik ateratzea eta, horren ondorioz, berriz ehizatu ahal izango dute Duero ibaitik iparrera.


Eguneraketa berriak daude