Inkesta soziolinguistikoaren zenbaki gorriak
Baina hasi eta berehala konturatu naiz 2008ko inkestak balio konparatibo handirik ez duela 2003ko inkestarekiko. Zaila da bi inkesten artean alderaketa sistematikoa egitea biek galdetegi desberdina izan baitute oinarri. Gainera, 2008ko inkestak ez dio inolako erreferentziarik egin aurrekoari, lehenago Nafarroako egoera soziolinguistikoa behin ere ikertua izan ez bailitzan. Deus ez du erran egoeraren aldaketaren gainean, joeren gainean, euskararen biziberritzea agertzen duten datuez edo egoeraren egonkortasuna salatzen dutenez. Nahita ez zaio eman inkestari inolako erreferentzia diakronikorik? Nahita agertu da euskararen egoera argazki bat bezala, eta ez dinamikoa den prozesu baten une gisa? Ni baiezkoan nago.
Bertzalde, inkestak galdemodu zentzugaberen bat ere badu, euskal hizkuntza komunitatearen errealitatea ez ezagutzetik soilik planteatzen ahal dena. Adibidez, Nafarroatik kanpo jaiotakoen hizkuntza-profila eta erabilera aztertu ditu, bereizi gabe kanpotar hori Tolosakoa edo Quitokoa den.
Dena dela, zenbait datu alderagarri kausitu dugu bost urteren buruan euskararen egoera Nafarroan nola aldatu den ikusteko: 2003tik 2008 bitartean, 15 urtetik gorako nafarren artean euskaraz ongi hitz egiten dutenak %10,5 izatetik %11,9 izatera pasatu dira. 15 eta 24 urte tarteko gazteak hartzen baditugu, ia %20 dira egun euskaraz ongi egiten dutenak. Baikor izateko modukoa dirudi.
Baina, 15 eta 24 urteko gazteen hizkuntza gaitasuna eremuka aztertzen badugu ikus dezakegu 2003an eremu euskalduneko gazteen %86,4k ongi egiten zuela euskaraz eta 2008an, aldiz, %78,3k baino ez. Hau da, bost urtetan 8,1 puntu galdu du eremu euskalduneko gazteen euskararen gaitasunak. Bertze modu batez erratea legoke, Nafarroako eremu euskalduneko 15 eta 24 urteko gazteak bost urtetan 8,1 puntutan erdaldunago dira. Eremu mistoan ere adin tarte horretako gazteen hizkuntza gaitasunak 0,5 egin du behera.
Niri bederen, inkesta horrek intuizio bat zenbaki bihurtu dit, zenbaki gorria.
NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]
Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).
Kanboko Marienia eremuan etxebizitzak eraikitzeko proiektua badu Bouygues Immobilier agentziak. "Elkarlanaren bidez" zein "indar harremana" mantenduta, proiektua ezeztatzeko borroka eramateko determinazioa plazaratu dute adierazpen bateratu... [+]
Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.
Arrazoi pedagogiko edo metodologikoengatik, historialariok joera dugu iraganeko aldi historikoak zatikatzeko eta epetan banatzeko. Badira den-denok ezagutzen ditugun aro tradizionalak (Historiaurrea, Antzinaroa, Erdia Aroa, Aro Modernoa eta Garaikidea); baina baita horien... [+]
Agintariek ez dute baztertu bi gertaerak elkarren arteko loturarik izatea. New Orleansen, kamioneta baten gisari batek jendetzaren aurka egin du hamabost hildako eta 35 zauritu eraginda. Ordu batzuk geroago, Las Vegasen, Trump International Hotelaren parean auto bat lehertu da,... [+]
Donostian 2024ko martxoan jokatutako futbol partiduaren aurretik Ertzaintzak egindako kargetan, Amaya Zabarte zaleaz gain bigarren pertsona bat zauritu zuten, ustez foam pilota batekin begian jota. Orain, kasu hori ere ikertzeko agindu du Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak.
.jpg)
Espainiako Federazioak salatu du ez zaiola parte hartzen utzi iragan asteburuko Nazioarteko Pilota Federazioaren biltzar nagusian, eta hori “bidegabekeria” dela. Biltzar hartan onartu zuten, bozketan, Euskadiko federazioa nazioartekoaren eskubide osoko kide gisa... [+]
"Sedizioa bultzatzen duelako" hartu du Al-Jazeeraren zabalpena eta lana "aldi baterako" debekatzeko erabakia Palestinako Aginte Nazionalak. PAN "Israelekin lerrokatu izana" deitoratu du komunikabideak, argi utzirik "mehatxuen eta intimidazioen... [+]
Gazpromekin zuen kontratua ez du berritu Volodymyr Zelenskyren gobernuak eta, asteazken goizean, Europa ekialdea hornitzeko gasaren fluxua eten du errusiar konpainiak.
Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.
Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.
Urte berriaren hasierarekin, hainbat zerbitzu eta produkturen prezioetan igoerak izango dira. Elikagaietan, energia fakturetan, udal-zergetan eta etxebizitza gastuetan garestitze nabariak atzemango dira.
Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.