Jan osasuntsuago burdinazko zartaginekin
- Ikerketa batek baino gehiagok dio ez genukeela ohiko zartaginez gehiegi fidatu behar, gure osasuna estimuan badugu. Haiekin alderatuta, abantaila ugari eskaintzen dituzte burdinaz egindakoek.
Tefloiaren ezaugarrietako bat itsaskortasun eza da, horregatik erabiltzen da zartaginetan. Beroa oso ondo jasaten duelako ere bai. Wikipediak dio oso konposatu geldoa dela, hau da, nekez erreakzionatzen duela beste batzuekin. Ia batere toxikotasunik ez duela ere esaten du Wikipediak, baina hori oso zalantzazkoa da.
Angel Merino Bilboko Bio-bio dendaren ugazaba da. Produktu naturalak saltzen ditu bertan, koloragarri eta kontserbatzailerik gabekoak, eta halakoak. Tefloirik gabeko zartaginak ere bai. “Tefloia, erabilpenaren erabilpenaz, joan egiten da zartaginetik, eta azkenean berria erosi behar da”, azaldu digu, “baina bitartean geuk jan dugu tefloia, eta ez da inola ere giza-kontsumorako produktu egokia”.
Merinok ez du jakin tefloiaren kalteez argibide zehatzagorik ematen, baina hemerotekak bai: hainbat ikerketaren arabera, 370 graduko tenperatura gaindituz gero tefloiak hamabost gas toxiko askatzen ditu; horietatik bi, minbizi-eragileak. Tenperatura hori ez da erraz lortzen sukalde arrunt batean, baina baxuagoetan ere behatu izan dira ondorioak. Tefloia merkaturatzen duen enpresak berak onartu du 260 gradutan isurtzen diren gasek kalte larriak egin diezazkiotela txori bati. Zenbait ikerlarik diote tenperatura jakin batetik gora tefloiak sukarra, arnasa hartzeko zailtasunak, hotzikarak... eragin ahal dizkiola gizakiari. Fabrikatzaileen aholkuari ez zaio logikarik falta, lotsa bai ordea: su apalarekin prestatzea janaria.
Hona beste aukera bat: tefloirik gabeko zartagina erabiltzea. Ohiko materialen ordez –altzairua edo aluminioa–, burdinez egindakoak dira, eta olio naturalezko estalkia dute, janaria itsastea eragozten duena. Abantaila nabarmena dute ohikoekin alderatuta, osasunari inolako kalterik ez egiteaz gain: iraupena. Ezer arrarorik gertatu ezean, bizitza osorako dira.
Desabantaila batzuk ere badituzte zartaginok. Garbitu ondoren berehala sikatu behar dira, eta ezin da janaririk luzaroan utzi bertan, edo urak burdina oxidatuko du. Ohikoek baino askoz pisu handiagoa daukate gainera. Tortilla egin behar baduzu, ez egin oso handia, edo lanak izango dituzu buelta emateko. Eta noski, dezente garestiagoak dira ohikoak baino: tamaina ertainekoa 45 euro ingurutan dauka salgai Angel Merinok. Tefloidunak hiruzpalau aldiz merkeagoak dira. Zenbat bider aldatu duzu zeurea azken urteotan?
1.075 pertsona artatu ditu Barakaldoko ospitaleko genero-identitateko unitateak, 2016ean unitate hori martxan jarri zenetik. Erdiak baino gehiagok adin-nagusitasuna bete aurretik jaso zuen lehen arreta. Eta, kopuru osoaren herenak hamasei urte baino gutxiago zituen.
OCU kontsumitzaileen Elkarteak hiru arrazoi zehaztu ditu, horien artean kanpoko janaria eta edaria Kobetamendiko esparruan sartzeko debekua, eta eskudirutan edo banku-txartelaren bitartez ordaintzeko ezintasuna. Facuak aurreko urtean egindako salaketan zehazturiko arazoak... [+]
Diskriminazioaren ahotsak txostenak zenbakitan jasotzen ditu 2023an Bizkaiko SOS Arrazakeriaren Informazio eta Salaketa Bulegoan pertsona ugarik agertarazitako esperientziak, eta haietan "arrazoi arrazista eta xenofoboen aurkako indarkeria, eraso eta diskriminazioak”... [+]
Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako... [+]
Zestoako Iraeta auzoan, Urola ibaiaren meandroan daude Amilibia baserria eta bere lurrak. Horiek modu kolektiboan erosteko dirua biltzen ari da Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkartea. 2025 bukaerarako dute hitzartua azken ordainketa, baina erosketa fasean egon arren,... [+]
Larunbatean egingo dute San Martin Harriaren inguruan 600 urte baino gehiago dituen ohitura eta aurten emakume alkateentzako jantzi erronkariarrak prestatu dituzte, orain arte gizonezkoentzako baino ez baitzeuden.
Orgullo Cazurro talde faxistako kide bati kontra egin zion atxilotuak, eta bideo batean jaso zuen hori. Guardia Zibilak atxiki du berriki, eta badirudi "gorroto-delitu bat" egotzi diola.
Donostian, 300 pertsona baino gehiago “pobrezia eta muturreko bazterkeria egoeran” bizi direla salatu dute Kaleko Afari Solidarioak (KAS) eta Hiritarron Harrera Sarea taldeek. “Michelin izarrak dituzten zortzi jatetxe dituen hirian eta Basque Culinary Center... [+]
Angeluko Cyclopotes elkarteak ikusmen-gabeko jendeer parada ematen die bizikletaz ibiltzeko. Tandem club des déficients visuels du zinezko izena elkarteak eta 2004ean sortu zen. Joan den astean Amikuze eta Oztibarren gaindi pasa dute aste osoa, egun guziez ibilbide... [+]
Ostiral goizean ekitaldi politiko bateratua egingo dute Gironan, Herrialde Katalanetan. Puigdemont faltako da, ezin baitu itzuli.
Bere sorterri Ataunen hil da Maximo Aierbe Muxika, 74 urterekin. Euskaldunon Egunkariaren sortu aurreko eta ondoreneko urte malkartsuetako eginahaletan parte hartu zutenek gogoratuko dute proiektu berriaren akziodun bila hainbeste lan egindako gizon hura. Disziplina eta... [+]
Bilboko AZET plataformak pisu turistiko bat okupatu zuen atzo, auzoaren turistifikazioa salatzeko.
20:00etan atera dira lehen datuak, harridura orokorra eraginez: zundaketa guziek lehen kokatzen zuten eskuin muturreko RN hirugarren atera da eta ezkerreko FHB Fronte Herritar Berria garaile. Gehiengoan edota gehiengo osoan ikusten zen RN Batasun Nazionalarentzat zaplaztekoa... [+]