Haiek jubilatuko bagenitu!
Bion adinaren kontuak izanen ote du zerikusirik, baina harri eta zur utzi ninduen aldizkari honetako iritzigile batek, Gorka Moreno Marquez soziologia irakasleak, bere “Pentsioen krisia dela eta ez dela” artikuluarekin (2187 zkia., 2009ko ekainaren 7a). “Galdera hauen inguruan hausnartzea ezinbestekoa iruditzen zait. Lehenengo harria botata dago”, amaitzen zuen Gorka Morenok. Ba, horra doa nire bigarren harria –edo lehen zura–.
Irtenbide zirrikitu bat proposatu zuen, progre eta sinpatikoa –light bezain sinpatikoa–, pentsioen krisiarentzako. Baina ez da hori kezkatu ninduena, haren abiapuntua baizik. Hau da, gaurko pentsio sistemari dagokionez, gure iritzigileak benetako arazoa aipaturiko adituen irtenbideetan ikusten zuela, eta ez planteamendu horiei eusteko erabiltzen diren arrazoietan: erran nahi baita, arrazoi horiek zentzudunak izanen bailiran hartzen zituen abiapuntutzat.
Kasualitate hutsez, irakurri berria nintzen artikulu bat, Vincenç Navarrorena (Pompeu Fabra Unibertsitateko Errektore eta Zientzia Politikoetako katedraduna, Bartzelonako Unibertsitateko Ekonomia Aplikatuko katedratiko ohia): “Los errores de Almunia, Fernández Ordóñez y el PPE”. “Almunia, Fernandez Ordoñez eta EPPren erroreak” izenekoa. Ongi maite nauen lagun batek bidali zidan posta elektronikoz, zehaztu gabe, baina, non zegoen argitaraturik. Bila joan eta URL honetan aurkitu dut interesatuentzat: www.rebelion.org/noticia.php?id=85233. Biziki gomendagarria. Hain zuzen ere, ustezko adituen arrazoien falaziak agerian uzten dituelako. Ezjakintzat jotzen du katedratikoak omeneko hainbat aditu.
Adibidez, ez bide dakitelako bizitza-esperantzaren luzapena ez doala bat lan-ahalmeneko urteenarekin: batez bertzeko bizitza-esperantza, funtsean, haur-heriotzaren tasak izugarri murriztu direlako luzatu dela, ez, aldiz, ezta hurrik ere, gaur jaiotzen direnen bizitza-esperantza bertze garaietako haur-adin hil-arriskutsuagoa gainditu genuenona baino askozez luzeagoa izanen delako. Hortaz, batez bertze, lan-gaitasuneko urteak ez dira bizitza-esperantzarenak bezainbertze luzatu, ez horixe!, berdintsu jarraitzen dute lan-mota zabalentzat.
Adibidez, ez bide dakitelako norbanakoaren bizitza-esperantza estu-estu lotuta dagoena klase sozial eta lanbide motekin, halako moldez non konparaezina baita 60 urteko eraikuntza-peoi baten lan-ahalmena unibertsitateko ikerle batenarekin.
Adibidez, ez bide dakitelako pentsio gastuen zamaren bilakaera ezin daitekeela kalkulatu produktibitate hazkundetik at, jakinda preseski askozez hazkorragoa izan dela indize hau pentsioen gastuena baino: hau da, errekurtso gehiago egonen direla, langile proportzio txikiagoa izanik ere, produktibitatea hazten den heinean. Adibidez, adibidez...
Omeneko aditu horiek ezjakintzat hartzen dituenaren plantak egin ditu Navarrok, samur maltzurki egin ere: nahita faltsario eta manipulatzaileak direla zakarki ez errateagatik.
Erretiroa hartu berri dutenen %4,9k uztartu behar dituzte pentsioa eta lanen bat Espainiako Estatuan. Estonian %55 dira.
Urtarrilaren 1etik aurrera pentsioak %0,9 handituko ditu Frantziako Gobernuak, hasiera batean iragarri baino lehenago, 2025eko uztailera arte ez baitzuen asmorik pentsioak igotzeko, 4.000 milioi aurreztea helburu.
Espainiako Estatuan egindako ikerketa baten arabera, erretiro-adina atzeratzeak ondorio kaltegarriak dakartza, ez bakarrik lehenago hiltzeko arriskua duen langilearentzat berarentzat, baita diru-kutxa publikoarentzat ere: 8.564 eurotan baloraturiko galera soziala izango luke... [+]
Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak bertso lehiaketa berezia jarri du martxan: "Bertsopentsiotan". "Ari garela, ari garela, astelehenero kalean" gaiari bertsoak jartzeko urtarrilaren 15a arte (astelehena) dute epea 60 urtetik gorako Euskal Herriko eta... [+]
1080€ Orain ekimenak, prentsaurreko bidez, larunbatean 17:30ean Baluarte plazatik abiatuko den manifestazioan parte hartzeko deia luzatu du. Eta gainera, dei berezia egin nahi izan diete nafar emakumeei, "pentsioetan ematen den genero arrakala ukaezina delako eta... [+]
Nafarroan 51.000 pertsona dira 1.080 eurotik beherako pentsioa dutenak. Horietatik %66 emakumeak dira. Nafarroako Gobernuak ardura har dezala eta gutxieneko pentsioak ziurta ditzala eskatzen ari dira.
Milaka pentsionista atera dira kalera astelehenean, txistulariekin eta konpartsekin batera, Bilboko Aste Nagusiaren oihartzuna aprobetxatuz. Hainbat erreibindikazio egin dituzte, hala nola 1.080 euroko gutxieneko pentsioa.
Espainiako Enpresarien Zirkuluak dio pentsioen sistema publikoak "bost urte barru" kiebra ez jotzeko modua dela 68 eta 72 urte artera luzatzea erretiro adina. AEBetan eta beste zenbait tokitan eskuin muturrak darabilen diskurtso bera erabili du lobby honek.
Erretreten erreformaren kontrako manifestazioetako batean atxilotu zuten mauletarrak Baionako auzitegian deklaratu beharko du, datorren astean. Elkartasuna adierazi du hainbat herritarrek: “Errepresio gorakada azkartzen ari da”.
Erretreten erreformaren aurkako hamalaugarren greba eguna dute gaur Ipar Euskal Herrian. Frantziako Estatuko 250 bat hiritan egin dute manifestaziorako deia sindikatuek.
Zer pentsa ematen du apirilaren 28an egindako salaketek utzitako arrasto txikiak, eta haren segida bakarra izatea istripuen eta langileen heriotzen kate etengabea. Azkoitian, eraikuntzan beste behin ere, oso ohikoa eta beraz saihesgarria den istripuan hil da 62 urteko langilea... [+]
Astelehenean Bilbotik eta Bergaratik abiatu dira, eta asteartean Agurainetik. Ostegunean Gasteizen batuko dira hiru mobilizazioak.
Ekainaren 8an dute erretreta adina 62 urtetik 64ra pasa duen legea ezeztatzeko ondoko aukera. Hain zuzen, Liot talde independenteak legea ezeztatzeko aurkezturiko lege-proposamena bozkatuko dute egun horretan. Ekainaren 6rako finkatu dute hamalaugarren greba eguna sindikatuek.
Erretretarako adina 62 urtetik 64 urtera atzeratzen duen erreforma pasa arren, aurkako mobilizazioek segitzen dute. Ondoko bideetatik dabiltza testu horren kontrakoak: greba eta manifestazioak; Konstituzio Kontseiluaren ezeztapenaren esperantza mehea; gobernuaren parean postura... [+]