Itsas mirotz ulu zara, bardo!
Benito Lertxundi.
Elkar, 2008.
Kantuz kantua dakar bardoak hastapenean, menditik heldu den Joxe Mendiague-ren eleetan: “Kantuz sortu naiz eta, kantuz nahi bizi. Kantuz igortzen ditut, nik penak ihesi. (...) Kantu frango utziko diotet mundian. Kantuz egin dezaten nitaz oroitzian”. Epitafio baterako ele ederrak, ahots zoliaz emanak.
Aire zolia dakar Bakea kantuak ere. Hitzak ere zoliak dira, sendoak: “Hauek denborak! Mundua atzaparretan duten hantuste madarikatuak dituzu bakearen paladinak!”. Minduraz ari duzu itsasoko ulu zolia.
Ilargiaz mintzo da segituan Jon Maiaren berbetan. Mundua ez da dirudiena. Kasu emaiozu edertasunari: ilargiak tranpa egiten du eta zerua izarrez beterik duzu. Liluragarria. Kasu!
Hitzak dator segidan. Oriotarraren eleak dituzu: “Pentsamendu otzanduan egi bila dabilenak arrazoia errausten du”. Kantuzen legez Olatz Zugasti bikotearen laguntzaz ari da bardoa. Kontuz, paroxismora eraman zaitzakete. Ez dago arriskurik gabeko edertasunik. Bizitzea arriskatzea da.
Bizitzea bidaiatzea ere bada: “Geltokiko agurearen antzera, mendeak eta mendeak, zain egon denaren tristura nabari zen herri haretan”. Haretan? Gurean ote Jon? Ez dut nahi Haizeak jotzen zuen herri hartako agure bilakatzea nahi. Ez bilakatzea nahi, ez bilakatu nahi ere. Ez agure tristea bederen.
Ni gatibu hartzeko kantuan eme eleak aurkituko dituzu. Herriaren doinuetan emaniko ele eztiak dituzu Olatz Zugastirenak, emetasunari estekaturiko eztitasuna. Bizitzea maitatzea, arriskatzea, bidaiatzea eta aukeratzea da. Bizitza ihes egitea da. Oharmena ontsa zorrozteko kantua dukezu.
Ihes egitea itzela da. Itzala kantua ere itzela da. Herri honetan epaileek bere itzala ez ezik, ilargia, eguzkia eta egia sar ditzakete kartzelan. Gezurra dirudi: itzala itzalean! Aire herrikoiek Andoni Egañaren hitzak dituzte ekarri.
Partida trixtera Ternuarat. “Adi neure haur xumeak seme alaba maiteak; galtzen baduzue aita, ama alarguna maitia” Epitafioa ederra izan liteke. Ez dago epitafiorik ordea. Itsasoak du bizitzen bardoa. Bizi beharrez bizia du menturatzen, bizi ustean bizi baino nahiago du arriskatzea.
Badoa bardoa Marinel galduaren baladan. Iñaki Azkune-ren hitzek dakarte eta daramate mezulari: “Ekiari txantxangorriak txio, leihoari ilunak adio, malko dario. Mezulari, joan hadi. Hatsa sar balekio!”.
Nik ere nire herriaren mirotz leinua maite dut, arraun orru, bihozkadaren oihu. Estimatzen zaitut marinela. Zaude uhinetan, zaude ene ametsetan, izan zaitez mirotza. Ez zara inoiz bakarrik izango bardo-mirotza. Zure mirotz gogoa nauzu-eta, eta izango! Itsas mirotz ulu zolia zara, zarete Mirotzak!
Eskerrik asko Bardo!
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.
"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]
Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten.
Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen.
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]
“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]
Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]
Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.