Denboralea eta txalupa
Euskaltzaleen artean astindua sentitu da PSEk hitzarmena sinatu duelako PPrekin eta Euskadiko lehendakaritza lortu duelako. Denborale politiko honek abertzaletasunaren txalupa piskana desagertuz joatea lortuko al du?
Euskaltzale-abertzale sentitzen garen gehienok uste dut horrelaxe, hurrenez hurren, dugula gogoa. Euskaltzale aurrenik, ondorioz abertzale. Badira noski euskaltzale izanik abertzale ez direnak, eta abertzale aitortzen diren baina euskaltzaletik ia ezer ez duten ugari.
Laburbilduz, euskaltzale abertzaleok uste dugu euskal kultura lasai, garapen normalizatuan bizi dadin estatu independente baten beharra dugula. Teoria hutsean ez da beharrezkoa. Baina urteetako jardunak ere zerbait irakasten du. Frantzia eta Espainiako estatuetan sakonki erroturik dagoen kultura politikoak ez du beste aukerarik ematen.
Horraino nire uste xumea. Ez nuke inor akabatuko kontrakoa irizten diolako, ezta zaplazteko txiki bat emango ere. Baina funtsik ez duela sinestarazteko, dugun eskarmentuarekin, lan handiak egin beharko lituzkete abertzale ez diren horiek. Ez zait iruditzen, ordea, oraingoz –itxurakeriak kenduta– lanean hasteko asmorik dutenik. Erraturik izango ahal naiz!
* * *
Abertzaletasunak zer ekarri dio herri honi azken ehun urteetan? Inork sinesten baditu Madrildik etortzen diren mezuak, ezer txukunik ez. Bereziki aipagarria da hainbat intelektualek egindako lan eskerga –ondo ordaindua noski, horretarako baitaude Fundazioak, Institutuak eta hainbat hedabide– nazionalismoa berez, era intrinsekoan, gaizto maltzurra den sineskeria zabaltzeko. Zaku berean sartuta diren eta izan diren nazionalismo guztiak. Sozialismo edo liberalismo guztiak ere poltsa berean sartuz gero, maltzurkeriaren erpineraino iritsiko ginatekeela ahaztu egin zaie jakina.
Nik, aldiz, uste dut, oro har, euskal abertzaletasunak mesede handiak ekarri dizkiola gure gizarteari askatasunean bizitzen ikasteko bidean. Akatsak ere izan dituela aitortuta. Geurean, beste hainbatetan bezala, fanatismoa sortzen utzi dugu.
* * *
Gure txalupari zerbait gertatu zaio. Ustez ondo lotuta, baina ez hainbeste? Toletak ustelduta? Euri jasaz babesteko estalperik jarri ez? Edo besterik gabe, gauez etorritako gaizkileak lokarriak askatu al ditu? Itsas handira iritsi aurretik gauza izango al gara berriro azaleratzeko? Agian ez du merezi. Txalupa berriak jarri dituzte salgai, itxura berrizaleagoa dutenak eta itsasoan arin-arin ibiltzen direnak. Erosle berrizaleak sortuko dira nonahi. Guk ere gure merkantzia zaharra berritu beharko dugu eta bildutako zama astunak gainetik kendu. Hortxe dago koska: zein da benetako zama?
Alderdi ez abertzaleen nagusiak gogaitu egin dira gurekin. Gehiegi eman diguten sentsazioa dute. Horixe baitago beren usteen oinarrian: eman egiten dizkigutela hainbat eskubide. Euskaldun abertzaleok, ordea, asezinak garela eta ez ditugula behar bezala eskertzen, exijitzen jarraitzen dugula. Horregatik gehiegikeriak konpontzen hasteko garaia heldu dela. Gauzak beren puntuan kokatzekoa. Horretan PP eta PSE azkar batean jarri dira ados, aurrerazale omen den partiduko ordezkariak eta, aurrerazaleen hitzetan, alderdirik atzerakoienekoak. Alderdi abertzaleak ez bezala. Disimulatu egingo dute ahalik eta gehien, PSEk bereziki, baina adi egon.
“Gezurra esan nuen Getarian, ni baino lehenago zen atarian”. Esaera zaharra.
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]
Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]
Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]
Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]
Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]
Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Duela 40 urte sortu zen Geronimo Uztariz Institutua, Nafarroako Historia beste era batera ikertzeko eta zabaltzeko helburuarekin. Jende anitza bildu du lau hamarkada hauetan, eta gai ugari ikertu ditu denbora horretan. Historialari gazteak ere batu zaizkie. Zahar eta berriaren... [+]
Aspaldi ezagutu genuen gaur gaurkoz Añube taldeko abeslari den Aitor Bedia Hans. Garai berean adiskidetu ginen egun Añube taldeko gitarra jotzaile ohia den Beñat Gonzalezekin. Unibertsitateko garaian izan zen, Debagoienako bi gazteak musika zainetan... [+]