Debaldeko Festa

  • Hogei ez ezik, hogeita bat urte ere joan dira ETB1en Hitzetik Hortzera abian jarri zenetik. Programaren oraingo zuzendaritzak, adeitasun handiz, urteurrenaren karira antolatutako festara joateko gonbitea egin zidan. Zerri goseak ezkurrera bezala, programarekin hasi nintzeneko garaira egin dit egunotan sarri gogoak, orduan gazte-gaztea ez banintzen ere geroztik ez bainaiz askorik gaztetu.
Joxerra Garzia Hitzetik Hortzeran
Joxerra Garzia, 1990eko hamarkada hasieran Hitzetik Hortzera saioko bideo bat editatzen.Aitor Bayo
Eszena solteak dira, album zaharretako argazki horituen antzekoak: solteegiak kronika bat josteko, nireegiak erabateko egia osatzeko. Sentipen katalogo halako bat, hori besterik ez dira, osatu beharrekoak bezain gezurta ezinak.

Bakardadea ageri da lehen eszenan. Telebistaz deus ere jakin ez, eta programa bat egin beharra: izen bat asmatu, eta izenetik izana landu. Bertsoak grabatzera joan, eta bertsolarien protestak. Grabatutako bertsoak nola josi gau-pasak eginez ikasi. Audio eta bideo txarrean bildutako bertso onak emititzeko borroka egin... Bederatzi programa lotsagarri, horra lehen urteko uzta. Eskerrak hilean behingoa zen programa. Nolanahi ere, hauxe dut denetan eszenarik gustukoena.

Epela izan zen ETBren aldetik apustua, nola baliabidez hala jendez. Hala ere jendeari gustatu, antza, eta orduan bai, bigarren urtetik aurrera talde bat eta baliabide gehiago eman zizkidaten. Alderantziz behar lukeela datorkit burura: sinesten den hartan hasieratik egin behar dela benetan apustu, miraria izan baitzen jendeak programa ziztrin hari babesa ematea.

Itomena dakar bigarren eszenak, jendea dut inguruan nonahi. Nolatan ez zara gure saioa grabatzera etorri? Bertsolaritzaren booma, hala esaten zaio: bertso-saio gehiago egiten dira bazterretan, eta aretoak lepoz gain betetzen dira. Hasieran ozta-ozta moldatzen ginen bederatzi programa osatu ahal izateko behar adina bertso biltzeko, orain larri-larri gabiltza nahi genukeen leku guztietara iristeko.

Nekearen lanbroak estaltzen du hirugarren eszenako paisaia. Hasieran libre sentitzen nintzen, apenas inork egiten zion jaramonik programari. Orain, berriz, dena da eskea, dena da zaintza. Bertso munduaren barrutik, dezakeena eta ez dezakeena eskatzen zaio programari (pedagogia lana, hasiberrien berri ematea...). Kanpoan, berriz, sutan da giroa, eta arduradunek, ez noski zentsura egiteko asmoz, jarriko ditugun bertsoak entzun nahi dituzte emititu baino lehen.

Jauntxokeriarik gordinena islatzen du laugarren eszenak. Sekula ahaztuko ez dudan usaina darion bigarren solairuko bulegoan, asto beltzarenak eta bi esaten dizkit kargudun batek. Besteak beste, profesional ona banintz nik neuk eten behar nuela bertsolari gazteen saioa. Kargudun horren gaineko karguek, berriz, ez zuten, antza, nire bertsioa entzun beharrik erabaki beharrekoak erabakitzeko.

Debaldeko Festa, hala zuen izena ohiko programaz gain eginarazi zidaten zuzeneko programa hark. Hitzetik Hortzerarekin hasi nintzenean baino sei urte eta aste bat zaharrago nintzen, 1994ko apirileko egun hark eragin zidan zahartua bazter utzita.
Duela hogei urteko garaira egindako txangotik bueltan, Hitzetik Hortzerako zuzendariari eskerrak eman dizkiot gonbitearengatik, eta azaldu diot gustura joango nintzatekeela festa benetan debaldekoa balitz. Ofizialki, ordea, profesional txarra izaten jarraitzen dudala nik, eta karguan direla orduko kargudunak. Beraz, susmoa nuela festa ez zitzaidala debalde aterako, eta modu sumarioan epaitu nindutenekin topo ez ezik topa egitea prezio garestiegia zela nire duintasunarentzat.

Azkenak
2024-10-03 | Gedar
24 orduko barauak egingo dituzte aste honetan Euskal Herrian, Palestinarekin elkartasunez

Ostegun arratsaldean hasiko dira baraualdiak, eta bost gune antolatu dituzte ekimenari lotuta: Bilbon, Altsasun, Donostian, Gasteizen eta Iruñean. Larunbat eguerdian, berriz, manifestazio handi bat egingo dute Bilbon, palestinar erresistentziarekin elkartasunez eta... [+]


Marixol Iparragirreren kontrako epaia artxibatu du Auzitegi Nazionalak

Miguel Angel Blanco PPko zinegotzia bahitu eta hiltzearen ardura politikoa egotzi nahi zioten, baina auzia preskribatuta dagoela iritzi dute epaileek.


EHUko Zuzenbide fakultateko ikaslea
“Hasieratik neurri zorrotzak hartu beharrean, ikasleen erantzun irmoaren zain egon da EHU”

Azken egun hauetan, "Faxistak kanpora!" lelopean EHUko Zuzenbide fakultatean eramandako borroka antifaxistaz hitz egin dugu anonimotasuna atxiki nahi izan duen ikasle batekin. Sare sozialetan frankismoa goraipatzen eta mezu xenofobo, matxista eta homofoboak zabaltzen... [+]


2024-10-02 | Leire Ibar
Emakumeenganako diskriminazio sexista %18,5 igo da azken bi urteetan

Honakoa dio Arartekoak argitaratu duen ikerlanak. Jarrera matxisten inguruko azterketak Euskadiko nerabe eta gazteetan jarri du fokua. Diskriminazio gehien gertatzen diren espazioak kalea eta sare sozialak dira.

 

 


Montse Borda. Pinturaren artisaua kobazuloan
“25 urtez astebururo fabrikan ari naiz, baina horrek astegunetan tailerrean egotea ahalbidetzen dit”

Iruñeko Arrosadia auzotik pasatzen naizen aldiro sartzen dut burua Santa Marta kaleko tailerrean. Hor da Montse normalean: potetxoan pintzela sartu, trapu batean ia pintura dena kendu eta pintzela mihisean igurzten, begiztan. Bere espazio-denboran sartu naiz gaur eta... [+]


2024-10-02 | Julene Flamarique
Lan-baldintza “miserableak” salatu zituzten langileak kaleratu ditu The Champions Burgerrek

Iruñerriko Laneko Autodefentsa Sareak The Champions Burger jardunaldian langileek pairatzen dituzten lan-baldintza kaxkarrak salatu zituen aurreko astean The Champions Bugerrek langileak esplotatzen ditu lelopean.


2024-10-02 | Inma Errea Cleix
Ez da sexua

Aldarri eta kanpaina, lege, arau, plan eta aurrekontu, babes-mekanismo eta zigor-makinaria oro gorabehera, etenik gabe jarraitzen dute kasu gogorrek eta jokabide zitalek betetzen albistegiak, tantaka zein zaparradan, eta gizon-desmasiak salatzeko protesta-ekintzek,... [+]


2024-10-02 | Itxaro Borda
Tupperware

Ikasi berri dugu Earl Tupper jaunak Floridako Orlandon, 1947an, sortu zuen mila koloretako ontzi enpresa peko errekara doala, desagertzeko zorian dela, preseski. Badirudi plastikoak konkurrente larriak dituela, adibidez, linean egiten diren salerosketena edo erabilpen bakarreko... [+]


2024-10-02 | Hiruki Larroxa
Gizonen anaidia akabatzeko premia

Gisèle Pélicot-en kasuak bortxaketetatik haratago dagoen arazo bat erakusten du: gizonezkoon konplizitatea indarkeria matxistaren aurrean. Kezkagarria ez da soilik erasoa, baizik eta, gertatutakoa jakinda, egoera ez salatzea erabaki zuten gizonen isiltasuna... [+]


2024-10-02 | Cira Crespo
Euskaldunen eraztuna

Gaur egun, gure munduan eraiki diren hierarkia guztiak mundu mailako kolonizazio prozesu baten emaitza dira. Menderatze-hierarkia global horiek elkarren artean txirikordaturiko beste hierarkia zehatzagoek osatzen dituzte, hau da, klasekoek, etnikoek, estetikoek, eta baita... [+]


2024-10-02 | Jesús Rodríguez
Amerika Kopa eta elefantea gela erdian

Directa-ren ikerketa batetik abiatuta ezagutu dugu iruzurra. Bartzelonan egiten ari den belako Amerika Koparen antolatzaileek argitaratutako audientzia eta bisitari kopuruak faltsuak dira. Gaia garrantzi sozial eta politiko nabarmena izaten ari da, faltsututako datu horiek izan... [+]


2024-10-02 | Moon of Alabama
Gerra hurrengo fasera iritsi da

Irailaren 17ko astean, Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk erabaki zuen Hezbollah-rekin Libanon zuen misil trukea beste maila batera eskalatzea, eta erabateko gerra hastea.


Enarak beti itzultzen dira

Maule, 1892. Zaraitzu ibarreko zortzi emakume espartingile Zuberoako hiriburutik etxera abiatu ziren, baina bidean, Larrainen, elurteak harrapatuta, hotzak hil omen zituen denak. Zortzietatik zazpiren izenak iritsi zaizkigu: Felicia Juanko, Felipce Landa, Dolores Arbe, Justa... [+]


Eguneraketa berriak daude