Ez ahaztu, ez barkatu

  • Maiatzaren 7an hasi ziren, Argentinako Santa Fe probintzian, azken diktadura militarrean (1976-1983) gizateriaren aurka egindako krimenak epaitzen. Berrogei bat pertsona daude auziperatuta –gehienak militar eta polizia ohiak– bahiketak, oinazeak, hilketak eta hildakoen seme-alaben lapurretak leporatuta. Lekukoen eta akusazioaren abokatuen kontrako mehatxuak ugaldu egin dira azken asteotan.
Iazko martxoaren 24ko manifestazioa, Kolpearen urteurrenaren karietara egindako protestetan.
Diktadura bukatutakoan genoziden kontrako epaiketei hasiera eman bazieten ere, Alfonsín presidenteak onetsitako Barkamen Legeek (Puntu eta amaiera legea eta Beharrezko obedientzia legea) oztopatu egin zuten militarrek merezitako zigorra jasotzea. Baina 2005ean, aipatutakoak bertan behera lagatzearekin batera, epaiketak berreskuratu zituzten, eta auzi berriak zabaldu. Historikoa izan zen, 2006ko irailaren 20an, La Plata hirian, Miguel Etchecolatz polizia-buru ohiari ezarritako hil arteko espetxe zigorra; batez ere, epaileek hark egindakoak genozidiotzat jo zutelako. Hala ere, epaiketan zehar epaimahaiaren nahiz lekukoen kontrako mehatxuak izan ziren: epaia irakurri zuten egunean bertan, lekuko nagusi Julio López desagerrarazi zuten (Argia, 2070. zenbakia). Estatuaren estolderiek bizirik diraute antza.
 
Pasa den martxoaren 24an, Kolpearen 33. urteurrenaren karietara egindako protestetan, Santa Feko hainbat lekutan deitutako ekitaldietara joan zirenek honako graffitiak aurkitu zituzten: “Beste martxoaren 24 baten alde” eta “Kartzela diputatu montonero terroristentzat”. Ondoko egunetan, desagerrarazien seme-alabak batzen dituen HIJOS elkarteko abokatua Lucila Puyolen bulegoan “ERP naiz” eta “ERP akabatu” leloak ere agertu ziren. Lucilaren gurasoak Herriaren Armada Iraultzailearen (ERP) militanteak izan ziren. Hain zuzen, diktadura garaietako militarren alde dihardutenek behin eta berriro esan dute militarrak ez ezik, gerrillariak ere epaitu behar direla, horiek behartu baitzituzten militarrak “aberriaren aldeko eta subertsio marxistaren kontrako gerran” parte hartzera.
 
Camilo Cagni kazetaria eta HIJOSeko partaidea da. Haren aburuz, “mehatxuek epaiketak bertan behera uztea dute helburu”. Momentuz, zabalik diren auziak zazpi izan arren, espetxean ez dago militar presorik. “Mehatxu asko izan dira Santa Fen; ezin dugu ahaztu hiria militar ohiez beteta dagoela. Egoera horrela, argi dago errudunak nortzuk diren asmatzea”. Ez dira, dena dela, mehatxuen atzean egon daitezkeen bakarrak: “Gero eta jarrera atzerakoiagoak hartzen ari diren lur-jauntxoen mende dago Santa Fe. Ez litzateke harritzekoa izango haiek ere sartuta egotea”. Argentinako Terrorismoaren Biktimen Elkarteko buruzagi Cecilia Pandoz –militar ohi baten emaztea– eta haren inguruaz dio Cagnik jarrera erasokorrak hartu dituztela azkenaldian: “Iaz, Corrientes probintziako epaiketak zirela eta, Pandok publikoki mehatxatu zuen Giza Eskubide bulegoa zuzentzen duen Eduardo Luis Duhalde. Lepoa moztuko zion keinua egin zion. Espero dugu, dena den, herriaren borondatea betetzea eta genozidak epaituak eta espetxeratuak izan daitezela”.

Azkenak
2024-12-27 | Julene Flamarique
EuskarAbentura 2025: izena emateko epea zabalik martxoaren 5era arte

EuskarAbentura 2025 espedizioak aukera emango die 127 gazteri zazpi lurraldeak oinez zeharkatzeko kulturan, historian eta paisaietan murgilduta. EuskarAbenturako parte-hartzaileen hautaketa ez da proiektuen kalitatean bakarrik oinarritzen, baita generoa,... [+]


2024-12-27 | Leire Ibar
AEBek eta aliatuek 260.000 milioi dolar eman dizkiote Ukrainari laguntza militarrerako

AEBek eta Mendebaldeko aliatuek guztira 260.000 milioi dolarreko laguntza eman diote Ukrainari, gehienbat armamentuan eta laguntza militarrean, Errusiak 2022an egindako inbasioaren ostean. Nahiz eta laguntza horrek Ukrainaren defentsa indartzea helburu duen, Nazio Batuen... [+]


2024-12-27 | Julene Flamarique
Elkarte memorialistek manifestatzera deitu dute urtarrilaren 18an, Erorien Monumentua eraistea galdegiteko

Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]


2024-12-27 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Myanmarreko gerra zibila, laugarren urtera

Hutsaren hurrengo arreta mediatikoarekin –batez ere Ekialde Hurbileko edo Ukrainako gatazkekin alderatzen badugu; baina Sudangoaren aldean ere bai–, laugarren urtea betetze bidean da Myanmarreko gerra zibila.


2024-12-27 | Leire Ibar
Txanpainaren industriaren arrakastaren oinarrian eskulan esplotatua dago

The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.


2024-12-27 | ARGIA
Gutxienez 5.212 eraso matxista salatu dituzte aurten EAEn, iaz baino %8 gehiago

2024ko azarora bitarte 683 sexu eraso salatu dituzte, iaz baino %16,7 gehiago, Emakunderen arabera. Familia barruko indarkeria salatu duten emakumeen kopurua ere handitu da (975 izan dira), baita bikotekide edo bikotekide ohiek egindakoa ere (3.554).


2024-12-27 | Euskal Irratiak
Benito Lertxundi
“Zuzeneko emanaldietan beharrezko den xarma galtzen ari nintzela sentitzen nuen”

Benito Lertxundi 60 urte iraun duen kantugintza uzten zuela jakinarazi du Durangoko azoka aitzin. 2023an Gernikan grabatu zuen kontzertu baten diskoarekin bururatuko du bere ibilbide handia bezain aberatsa. Bazuen urtea hartua zuela erabakia, ez da erraza izan horren berri... [+]


2024-12-27 | Gedar
Eguberrietan 110 osasun-zentrotan ezarri ditu murrizketak Osakidetzak

Iazko Gabonetan, hamabi ordurainoko itxaronaldiak izan ziren. Urtean 180 egunetan ezartzen ditu nolabaiteko murrizketak Osakidetzak.


Ibai Ripodas: “Balorazio oso positiboa egiten dugu, orain gazteek sortu beharko dituzte presoei elkartasuna helarazteko bide berriak”

Hatortxu Rock jaialdiko 29. edizioa egingo da larunbatean Atarrabian. Sarrerak jada agortuta daude, baina txandak osatzeko laguntza behar da oraindik.


2024-12-27 | ARGIA
“Euskaraz ez dakien pertsona bat” izendatu dute Eitb.eus-eko zuzendari, LABek salatu duenez

"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]


Eguneraketa berriak daude