Onena baño obea!
- Gaur egun publizitatea leku guztietan dago eta dena da publizitatea. Baina duela 90 urte publizitatea ez zegoen euskararen munduan, ezta euskara publizitatearen munduan ere. Zenbait iragarlek Zeruko Argian iragarkia ipintzeak merezi zuela erabaki zuten arte.
Gerraurreko Zeruko Argian publizitateak ez zuen toki handirik otoitzen misiotako berrien artean. Eta, nola ez, iragarki urriek erlijioarekin zerikusia zuten: Juan Romeu Volta’ren semiak “artillezko eunak” saltzen zituen “erlijiosoentzat”, eta Kintin Ruiz de Gaunaren semeak “luzera aundiko eliz-argizariak”. Baina, tarteka, baziren bestelakoak ere: “Aspaime garatxek” eztula kentzen zuten berehala eta “Libreria Begoña”k euskarazko azken liburuak zituen salgai, biak 30eko hamarkadan.
60ko hamarkadan, iragarleek bazekiten nonbait astekaria baserritar askok irakurtzen zutela. Hala, Funcor (“benetako baserritarrak bear dituzten makiñak”) Fanderia pentsuak (“Ez merkenak, bai onenak!) edo Solo atxurra (“amar gizonek aiña lan egin dezake”) iragarri ziren, besteak beste. Iragarki freskagarriagoak ere baziren, hala nola Coca-Colarena (“Coca-cola sendikoa ¡Oraindik askoz merkeagoa!”) edo Kas etxearena (“Euskal Herriko edari hotzak, munduan zehar ospetsuak”). Eta teknologia berrientzat ere bazen tokia: Iberia hozkailua, ezinezkoa badirudi ere, “onena baño obea” zen eta Pyramid “telebista-ontzia” eros zenezakeen 13.946 pezetatan, “bikaiña... bikaiñetan bada; iduri ta soiñu jatorra; Prantzia’ko telebistarako egokia; konponketak egiteko etxeak ditu gizon ikasiak”.
Euskarak publizitate genero berezia garatzeko aukera ederra esiantzen zuen: bertso-iragarkia. Aurreko orrialdean horietako bat ipini dugu, eta hona beste adibide eder bat: “Edan zazu, Insalus! Gorputza ondo eztagonean / eztago barren girorik, / sendagai ona eskutan dezu; / etzazu galdu denborik! / Bein artzen dunak eztu izaten / berriz uzteko gogorik, / mairako urik ezpaita sortu / Insalus bezelakorik!”. Kanpoko enpresek ere ez zioten uko egin errimari: “Eguberritako txanpaña... Freixenet alajaña!”.
Franco hil ondoren, estetika eta mezu errebindikatiboek saltzeko balio zutela pentsatu zuen zenbaitek –ikus Eroskiren iragarkia, aurreko orrialdean–, eta beste batzuek janzkera ere garai berrietara egokitu behar zela uste zuten: “Auzmendi, gizon jazkiak neurri-neurrian. ‘Txaketaz aldatzeko’ erarik dotoreena”.
Joxerra Garziak esan bezala, aldizkariak berea egin du, urte hauetan guztietan ahalegin handia egin du publizitatea biltzeko. Baina guk ere iragarleak aipatu nahi izan ditugu. Eta goraipatu.
Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]
Kabia gune okupatuaren 19. urteurrena ospatzeko jarduerak egingo dituzte gaurtik domekara bitartean, apirilaren 24tik 26ra. Bi hamarkada betetzear dagoen gune autogestionatu honek hainbat gorabehera izan ditu bere ibilbidean, eta, Udala bultzatzen ari den Hiria Antolatzeko Plan... [+]
24 talde berri iragarri ditu Hatortxu Rock elkartasun jaialdiak. 63 talde iragarri dituzte dagoeneko eta guztira, 100 talde izango dira jaialdiko bost eszenatokietan.
Izaki Gardenak
Noiz: apirilaren 20an.
Non: Iruñeko Gazteluko Plazan.
-----------------------------------------------
Ordu erdia baino ez da falta Iruñeko Gazteluko Plazan kontzertua hasteko; baina erdi hutsik da oraindik, euria ari baitu. Porlanezkoa nahiz ez den,... [+]
Zelenskiri Ukrainako gerra amaitu behar duen bake akordioa "arriskuan" jartzea leporatu ostean, Putini egin dio errieta Trumpek bere sare sozial Truth Socialen. Sergei Lavrov Atzerri Ministroak adierazi du bake akordioa adosteko prest dagoela Errusia. Kievek jakinarazi... [+]
Bizkaian eguneko zentro publikorik ez duen eskualde bakarra da. Elkarretaratzea eginen dute apirilaren 27an, 12:00etan, Sopelako (Bizkaia) Udaletxeko plazan.
2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]
Urduñako 2022-2042 Onura Publikoko Mendia Antolatzeko Planaren parte da ekintza, eta Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailaren babesa eta Bizkaiko Foru Aldundiko Mendi Zerbitzuaren laguntza jaso du.
Alain Esquerrek idatziriko Le silence de Bétharram (Betharramgo isiltasuna) liburuan eman du lekukotza Helene Perlantek, François Bayrouren alabak. 1980ko hamarkadan egon zen ikastetxe katolikoan ikasle eta berrogei urte luzeetan isilik atxiki ditu bertan jasandako... [+]
Urtarrilaren 29an, gaur egungo mundu berekoi honetan ohituta ez gauden zerbait gertatu zen Laudioko Guardian lantegiaren atarian. Zuzendaritzak hango labea itzaltzeko asmoa erakutsi zuen, eta horri aurre egiteko, langileek atea blokeatu zuten pankarten bidez. Baina ez zeuden... [+]
Israelgo IMI Systems enpresarekin Espainiako Barne Ministerioak egindako bala erosketa bertan behera uztea agindu du Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko lehendakariak. PSOEren eta Sumar-en arteko gobernu koalizioan zegoen apurketa arriskua baretu du erabakiak.
Ipar Euskal Herriko ikastolen aldeko bestaren 42. edizioa iraganen da maiatzaren 11n Senperen.
Bilbotik abiatu eta Barakaldoko ITP Aero eta Getxoko Sener enpresen paretik pasako da bizikleta martxa, bi enpresa horiek "ekoizpen militarraz arduratzen direlako", antolatzaileen aburuz. Azken aldian ematen ari den armamentu gastuen hazkundea salatzeko protesta izango... [+]
Aurten 1.500 ardi inguruk zeharkatu dute Kale Nagusia, bost artaldetan banatuta. Idiazabal Gaztaren denboraldi berriaren aurkezpen ofiziala egin da, udaletxean. Garena Jatetxeko Julen Bazek eta Peli Perez de Anuzitak moztu dute gazta.
1997an plazaratu zuen Maddi Oihenartek (Barkoxe, 1956) lehen diska, Lurralde zilarra, Mixel Arotze eta Mixel Etxekoparrekin batera. Txiki-txikia zenetik barrenean dituen paisaiak, isiltasunak eta soinuak partekatzen dizkigu kantuan ari denean. Kantatzean aurreko ahotsen... [+]