Gasteiz tropikala


2013ko maiatzaren 02an
Katixa Agirre
Iñigo Azkona
Ez nau harritzen Hernaniko tabernetako musikak ezta zure ikasleen ihardespenak ere, Juanjo. Beñat Sarasolak 2007an argitaratutako bere lehenengo poema liburuan taxuz finkatu zuen “gure belaunaldiaren” erretratu gazi-gozoa.
 
Gure belaunaldiak ez duela deus balio dio Sarasolak, eta gero jarraitzen du: “Gure gurasoek ulertu egin nahi izan gaituzte, eurek lotutako txirriak erre ditugu, gure alde jarri, gure bandora pasa dira”. Beñat ni baino urte batzuk gazteagoa bada ere, belaunaldi horrekiko nire atxikimendua aitortu beharra daukat, ezinbestean. Duda daukat ordea: ez dakit gurasoak nire bandora pasa ote ziren, edo ni gerturatu ote nintzen beren bandora. Gogoan daukat adibidez, aitak eraman ninduela Hertzainak-ek emandako azken kontzertura, Anoetako belodromoan. Horrekin dena esanda dagoela uste dut.
 
Dena den, La Polla Records-i buruz ari ginen, eta aipamen horrek leku berera eramaten nau, gurasoen bitartez ezagutu bainuen Evaristoren taldea. Etxean diskografia osoa genuen, eta ni zaletu nintzen garaian (90ko hamarkadaren erdialdean izango zen) diskoak plazaratzen jarraitzen bazuten ere (“La Polla” izen hutsarekin artean, “Records” hori epaiketa baten bitartez galdu baitzuten) nik gustorago entzuten nituen estraineko diskoak, Salve eta No somos nada batez ere.
 
Niretzat disko horiek nostalgia objektuak ziren, zentzu posmoderno petoan, baina garai hartan oso lasai bizi nintzen postmodernitatearen berririk izan gabe.
 
La Polla-ren diskoek beste garai bateko sentsazioak eta giroak bizitzeko eta dastatzeko aukera eskaintzen zidaten. Garai eta giro, nola esan, loriatsuago bat: 80ko hamarkadaren hasiera. Gasteizek garai loriatsurik izan badu inoiz, huraxe izan zen. Hertzainak, gaztetxea, langileriaren borroka, punkiak eta junkiak, Andra Mari Zuriaren profanazioa, azken troskoak, Hala Bedi irratiaren sorrera eta Zuloa liburu-dendaren inaugurazioa. Gasteiz hiri tropikala zela sinistera ailegatu ziren batzuk, atera kontuak.
 
Garai hartatik aztarnarik apenas gordetzen ez zuen hiri batean hazitako nerabea nintzen (junkiak hilda, Andra Mari Zuria ondo babestuta metakrilato pantaila baten atzean, eta abar...) eta 80ko hamarkadako mitologia hurbil hori ezinbestekoa zitzaidan konplexuz beterik pasa behar den garai hori gaindituko banuen.
 
* * *
 
Akonplejatuta bizi baikinen, zertan ukatu. Hiriburu artifizialeko biztanleok ez dugu inoiz izan bilbotarrei hain natural ateratzen zaien joera chauvinista hori. Askotan, beste muturrean kokatu izan gara. Neure belaunaldiko nerabeak horren eredu. Mota askotako konplexuak elikatzen genituen garai hartan, baina nire inguruan bereziki lazgarria zen euskalduntasunaren inguruko hura. Nago garai hartan pozik hartuko genituela Eiderrek proposatzen dituen seinale bereizgarriak: hiruki beltza eskumuturrean, edo lauburu bat kopetan, hindu erara. Edozer gauza. Edozer gauza berriz ere “benetako euskaldunen” umiliazioak ez jasatearren. Imajinatu gipuzkoar koadrila bat (Arrasatetik heldu berriak, Gasteizen parranda egiteko, esate baterako) euskaraz, gugana zuzentzerakoan erdarara pasatzen dena. Edo imajinatu behin euskaraz badakizula konturatzen direnean, gurasoak gipuzkoarrak ote dituzun galdetzen dizutela, –barka nazatela gipuzkoarrek, baina konplexu haren ifrentzua Gipuzkoa zen, dudarik gabe–.
 
Oraindik ez daukat argi konplexu hori gainditzea lortu dugun.

Azkenak
Behe Bidasoako eraso faxistak eta Devenir Europeo

Eraso faxistak, xenofoboak edo homofoboak gero eta ugariagoak dira Euskal Herrian ere, eta kezka barreiatu da han-hemenka. Behe Bidasoa da eraso horiek pairatzen dituen eremuetakoa, eta hor, zehazki, eraso edota ekintza gehienak Devenir Europeo (Europaren bilakaera) izeneko... [+]


2025-02-07 | Uriola.eus
Bi gizonek eraso homofobikoa salatu dute Bilbon

Lauzpabost pertsonak osatutako talde batek jo egin zituzten baita irain homofoboak egin ere.


Aktibismoan osasun mentala zaintzeko zenbait tresna

Aktibisten ezinegonak bildu, eta horiek kolektiboki lantzeko gida bat sortu dute zenbait aktibistek. Besteak beste, estresa, beldurra, frustrazioa eta nekea landu dituzte.


2025-02-07 | Euskal Irratiak
Ximun Fuchs
“Euskal irainak baitezpadakoak zaizkigu, elbarritu emozionalak ez gaitezen izan”

Le Tampographe Sardon enpresak salgai ezarria du 24 laidoko zigilu-kutxa. Sarean eskuragarri da. Ximun Fuchs aktoreak du hautaketa lana egin, irainak "lan tresna" baitira beretzat.


Argitaratu gabeko 36ko gerrako bideoak eskura jarri ditu Los Angelesko Unibertsitateak

Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.


2025-02-07 | Gedar
Txantreako Eunate ikastetxeko irakasle erasotzaileak alde egitea lortu dute ikasleek

Iruñerriko IAk azaldu duenez, irakasle horrek ikasleak sexualizatu eta bortxaketak justifikatu zituen. Aurreko ostiralean eserialdi bat egin zuten eta sinadura bilketa bat izan dute martxan, irakaslea botatzeko.


Erorien Monumentuko sinbologia faxista duten elementuak kentzeko eta interpretazio zentroa sortzeko lege proposamena aurkeztu dute

PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.


2025-02-07 | Aiaraldea
Amurrioko Udal Gobernuari entregatu dizkiete Aiaraldea Komunikabidearen dirulaguntza berrezartzearen aldeko 1.700 herritar eta eragileen atxikimenduak

Komunikabideko hainbat langile eta bazkide bertaratu ziren duela astebete Amurrioko Udaleko plenora, dirulaguntza bigarren urtez ezabatu dela salatzeko. Txerra Molinuevo alkateak ez zuen inolako erantzunik eman.


47 urteko gizon batek bere ama hil du Irunen

Atzo eguerdian labanaz eraso zion bere amari Irunen eta Donostiako Ospitalean hil da. Erasotzailea epailearen aurrean deklaratzeko esperoan dago.


Ipar Euskal Herriko lehen indarra izaten segitzen duela ohartarazi du ELBk, botoen %48 jasorik

Otsailaren 6 honetan zenbatu dituzte departamenduko laborantza ganberarako bozak. Biarnoa eta Ipar Euskal Herria biltzen dituen departamenduan lehen indarra izaten segitzen du agroindustriaren sustatzailea den FDSEAk baina indarra galdu du: %54tik %46ra pasa da.


2025eko urtarrila, mundu mailan inoiz erregistratu den urtarrilik beroena

Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen. 


Ehunka emakume hil eta bortxatu dituzte Kongoko Errepublika Demokratikoko espetxe batean

Nazio Batuen Erakundeak adierazi duenez, Goma hiria hartu ondoren hango espetxe batean zeuden ehunka emakume bizirik erre zituzten M23ko matxinoek, eta denak hil. Herrialdearen ipar ekialdean borrokan diharduten talde armatuek sexu indarkeria "arma gisa" erabili dutela... [+]


EITBko Euskara Batzordearen adierazpena

Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]


Euskal Herrian Euskarazek manifestazio nazionala deitu du apirilaren 6rako Baionan

Manifestazioa goizeko 11:30ean izango da, Justizia Jauregian. Mugimenduak euskaldunon eskubideen alde eta auziperatuekiko elkartasunean luzatu du deialdia. Auziperatuek iazko Euskararen Egunean Baionako Justizia Auzitegian "Justizia Euskararentzat" pintaketa egin zuten... [+]


Trumpen Gazarako proposatutako garbiketa etnikoak hautsak harrotu ditu nazioartean eta AEBetan

AEBetako presidentearen Gazako palestinarrak kanporatzeko asmoak aurkako erreakzio ugari eragin ditu nazioarteko nahiz herrialdeko politikan, baita Alderdi Errepublikanoan ere. Gehienek "garbiketa etnikoa" sustatzea egotzi diote, baina Trumpek bere asmoa berresten... [+]


Eguneraketa berriak daude