Bi mila eta hamabi

Angel Erro
Urtzi Urrutikoetxearen zutabeak leitu baino edan egiten ditudalako izango da agian, pasilloan gora eta behera, egunkaria bitan tolestu eta beraren hitzak ozenki errezitatuz, urrutikotik etxerako jauzi dialektikoren batean ezein ñabardura galtzearen beldur. Agian horregatik, bi asteotan eman dituen abisu ezkutuek ezin izan didate ihesik egin:
 
“Luza daitezela botere borroketan. Independentismoak erronka handiagoak ditu: armak ehorztea, militanteak etxeratzea, zubiak eraikitzea eta batasuna, pertsonena (...) eta herrialdeena. Gero, 2012, Eskozia, Faroe. Iparrera begira” (Berria, 2009ko martxoaren 8a).
 
Ezin uka zutabeak itxiera kriptikoa duela. Ni 2012 horrek intrigatu nau gehien. Hasieran, Eskoziak independentzia lortzeko epea dirudi, baina, nik dakidala, bertako erreferenduma datorren urtean izanen da. Izan ere, balizko arrakasta horren ospakizunak eta –hala izango ahal da– metodoak ere Euskal Herrira hedatuko diren esperantza osoz, hanken giharrak lantzen hasi naiz –oinez irakurtzearena prestaketa fisiko horren partea da– honaino etorriko zaigun kilten, hau da, eskoziar gonaren moda ahalik eta modu duinenez eramateko –euskal independentistok, erakuts egizkidazue zangoak!–
 
Baina 2012 horretan zer da pasatzekoa, orduan? Urrutikoetxeak hurrengo igandean plazaraturiko zutabean argi gehiago bilatu nuen: “Aro berria, eta inongo porrotaz pozteaz haratago, aro berria prestatzea hobe”. Dioenez Gales abertzaletzeko plangintzak ere “aro berria prestatzeko lagun dezake”. Misterio.
 
Aro berri hori zertan datza? 2012an hasiko da? Mundu osora hedatuko da? Herri hautatu bateko independentzia da seinalea? Nafarroako konkistaren bosgarren mendeurrenari erreferentzia egiten dio?
 
Parentesi bat: ikusi dut Nabarralde elkartetik 1512-2012 urtemuga ospatu nahian dabiltzala. Ni kontu handiz ibiliko nintzen, ezer ospatu gabe, ahalegin bizia eginez bostehun urteko porrot nazionala inork gogora ez zezan; dudatan naiz ez ote dugun ordutik aurrera amore eman beharko betiko. Voltairek ere, juduek Lur Agindutik kanpo eman zuten bostehun urteak gogoan, bere Hiztegi Filosofikoan galdetzen du, hainbeste denboraren buruan, lurralde baten gaineko eskubide zilegizkoek ez ote zuten preskribituko. Ixten dut parentesia.
 
Nire aldare partikularrean 2012k berebiziko munta du, hainbestekoa non kutxazain automatikoan zenbaki hori erabiltzen baitut kode sekretutzat, gertukoenek egiazta dezaketenez, nahiz eta beraiek akaso balio sexometrikoei egotziko zieten. Nik, ordea, beste arrazoiagatik aukeratu nuen zenbaki hori. Maia egutegia urte horretantxe amaitzen da: maiek ez zuten 2012tik aurrerako denborarik aurreikusi; ondorengoa, beraz, Aro Berria izanen da, dudarik ez.
 
Krisi honek ekarriko duen, edo 2012rako kalkulatzen den lurraren gainpopulazioak (7.000 milioi lagunekoa); edo Hugo Chavezek –edo Obamak?–, herriaren amoreagatik, urte horretantxe bere burua berrautaketarako aurkezteak; edo Michael Phelps garaile olinpikoak, marihuanaren aferagatik sumindurik, Londreseko Olinpiadetan parte hartu nahi ez izateak... Oraindik ez dakigu zein den mundua goitik behera eraldatuko duen eragile ñimiñoa. Zorionekoak ezjakinak!
 
Baliteke munduko herritarren %0,05ak estatu independente bat eratzea izatea Aro Berriak, hasiko bada, gutaz itxaron duena. Edo, besterik gabe, zu edo ni bezalako marigorri baten hegal kolpe ezaxolatia, taberna bateko terrazan zerbitzariari kontua eskatzen diogun bitartean.

Azkenak
Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz

NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]


Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran

Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).


Sostengua adierazi diote Marieniako lurren aldeko borrokari hogei kolektibok

Kanboko Marienia eremuan etxebizitzak eraikitzeko proiektua badu Bouygues Immobilier agentziak. "Elkarlanaren bidez" zein "indar harremana" mantenduta, proiektua ezeztatzeko borroka eramateko determinazioa plazaratu dute adierazpen bateratu... [+]


Langile bat hil da Zornotzan, Forest Trafic SL enpresan

Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.


Heldu-lekua eta kortsea

Arrazoi pedagogiko edo metodologikoengatik, historialariok joera dugu iraganeko aldi historikoak zatikatzeko eta epetan banatzeko. Badira den-denok ezagutzen ditugun aro tradizionalak (Historiaurrea, Antzinaroa, Erdia Aroa, Aro Modernoa eta Garaikidea); baina baita horien... [+]


2025-01-02 | Leire Ibar
AEBetako New Orleans eta Las Vegas hirietako gertaerak “eraso terrorista” gisa ikertzen ari dira

Agintariek ez dute baztertu bi gertaerak elkarren arteko loturarik izatea. New Orleansen, kamioneta baten gisari batek jendetzaren aurka egin du hamabost hildako eta 35 zauritu eraginda. Ordu batzuk geroago, Las Vegasen, Trump International Hotelaren parean auto bat lehertu da,... [+]


Real-PSG partiduan begian zauritutako beste pertsona baten kasua berriz irekitzeko agindu du auzitegiak

Donostian 2024ko martxoan jokatutako futbol partiduaren aurretik Ertzaintzak egindako kargetan, Amaya Zabarte zaleaz gain bigarren pertsona bat zauritu zuten, ustez foam pilota batekin begian jota. Orain, kasu hori ere ikertzeko agindu du Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak.


2025-01-02 | Leire Ibar
Nazioarteko Pilota Federazioak Espainiako Federazioak egindako akusazioak gezurtatu ditu

Espainiako Federazioak salatu du ez zaiola parte hartzen utzi iragan asteburuko Nazioarteko Pilota Federazioaren biltzar nagusian, eta hori “bidegabekeria” dela. Biltzar hartan onartu zuten, bozketan, Euskadiko federazioa nazioartekoaren eskubide osoko kide gisa... [+]


Al-Jazeera telebistaren Zisjordaniako egoitza itxi du Palestinako Aginte Nazionalak

"Sedizioa bultzatzen duelako" hartu du Al-Jazeeraren zabalpena eta lana "aldi baterako" debekatzeko erabakia Palestinako Aginte Nazionalak. PAN "Israelekin lerrokatu izana" deitoratu du komunikabideak, argi utzirik "mehatxuen eta intimidazioen... [+]


Europako ekialdea errusiar gasik gabe utzi du Ukrainak, Gazpromekin hautsita

Gazpromekin zuen kontratua ez du berritu Volodymyr Zelenskyren gobernuak eta, asteazken goizean, Europa ekialdea hornitzeko gasaren fluxua eten du errusiar konpainiak.


Eraikiz kolektiboa: “Gizonok matxismoaren aurrean ardurak hartzeko unea iritsi da”

Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.

 


2024-12-31 | Julene Flamarique
24 urteko espetxe-zigorra bete ostean libre da Guillermo Merino durangarra

Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.


2024-12-31 | Leire Ibar
Prezioek gora egingo dute urte berriarekin batera

Urte berriaren hasierarekin, hainbat zerbitzu eta produkturen prezioetan igoerak izango dira. Elikagaietan, energia fakturetan, udal-zergetan eta etxebizitza gastuetan garestitze nabariak atzemango dira.


2024-12-31 | ARGIA
Apirilaren 11n egingo da Aberri Egun bateratua, Euskal Herria Baterak deituta

Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.


Eguneraketa berriak daude