Haratago

Egoera oso irekia dago martxoko 9. honetan. Zenbaitek egintzat jotzen duen arren PSE-PP ituna, nik ez nuke hazienda jokatuko. Izan daiteke Patxi lehendakari, nola ez, baina zaila du Ajuria Eneara daraman bidea, eta oraindik hilabete falta da gutxienez. Gauza asko gerta daiteke tartean.
 
Patxi bai. Matematikak lehendakaritza eman dio, eta puxtarri horrek doble balio du. Zapatero ahul dago Galizia galdu ondoren eta garaipen bat behar du. Patxirengan agindu erraiek agintzen dute neuronen gainetik, eta herra dio Ibarretxeri: gorputzak eskatzen dio haren tokia hartzea. Ibarretxek bereganatu ditu abertzale mordo baten botoak baina ez da gai gehiengorik biltzeko; aldiz Patxik nahikoa du aurkeztea gehiengoa lortzeko. Edo?
 
Patxi ez. Popularren morroi da, lehendakari agertu delako izan baino lehen. Gobernuan sartzen baditu, besarkada itogarria espero lezake, eta sartuko ez balitu... ze sendotasun izango du 25 eserlekurekin? Krisiaren gogorrena etortzeko dago eta Patxik ez du inoiz aurrekontu bat kudeatu, ez du konfiantzarik ematen. Ezingo du zirt-zart gobernu akordioa lotu, eta Legebiltzarra osatu bitartean indar faktiko guztiak presiotan izango ditu, bakoitza bere aldera. Nahikoa izan daiteke hori amore eman eta lehendakaritzari uko egiteko.
 
Ibarretxe ez. Hau da gauzarik argiena oraintxe, Ibarretxe ez dela berriro lehendakari izango. Azkenean gertatuko balitz ere EAJ eta PSEren arteko konponketaren bat, prezioa izango da ziur Ibarretxeren burua. Patxik, berea zuritzeko behar du gutxienez Ibarretxe ez izatea lehendakari, “frentismoan erori gabe eragin ahal izan dugun aldaketa”.
 
Ona ala txarra?
Sanoa litzateke 30 urte gobernuan daramanak agintea galtzea. Ustela da balizko ordezkariak arerio bat jokoz kanpo utzi izana ordezkaritza lortzeko. Gobernu meheagoa egingo omen du Patxik, zorionez. Zoritxarrez izango da elebakarragoa eta errebantxa soinuan letorke, popularrek akuilatuta. Aldundien indarrak orekatu lezake gobernuaren joera hori, agian horretan datza transbertsalitate posible bakarra. Edozein kasutan, gobernua osatu eta biharamunean berdin argituko du egunak, egon ziur.
 
Haratago. Irakurketa begiluzeago bat komeni da, ordea. Hemen bada tribu bat, hizkuntza baten inguruan eraikia mende luzetako bidean, biziraupenaren bila. Desager daiteke tribu gisa, eta urtu hiritar komunitate batean. Galera handia litzateke hori bere kideontzat, apenas munduarentzat.
 
Hain zuzen, euskaradunon tribuaren biziraupena guretzat bakarrik delako arazo, inteligentzia handia behar dugu ingurukoak gure alde jartzeko edo, gutxienez, kontra ez daitezen jarri. Genero berdintasunaren izenean, edo sexu hautuarenean, gizarteak onartzen ditu diskriminaziozko jokabideak, hain zuzen berdintasunera bidean egiten direlako.
 
Aldiz, hizkuntza normalizazioa arazo bihurtzen ari da. Batzuk horretan interesa dutelako, seguru, baina baita besteok ez dugulako behar bezainbeste asmatu. Bi faktoreen ondorioz bizi du euskarak gizartean aspaldiko girorik eskasena.
 
Datorrena datorrela, orain artekoaren ezberdina izango da. Hona proposamena: baliatu dezagun egoera ezberdin hori hausnartzeko. Pentsa dezagun euskaradunok nola izan gaitezkeen behar bezain temoso gure artekoa trinkotu eta atzera pausurik gabe aritzeko, eta aldi berean behar bezain atsegin ingurukoen konplizitatea lortzeko oinarrizko asmo partekatuen alde.
 
Lortu izan da orain baino lehen, lortu dezakegu berriro ere.

Azkenak
1936an kontzentrazio esparru izandako Pequeña Velocidad pabiloia mantendu egingo dute Irunen

Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]


Irakasle baten jazarpena eta ukituak
EHUk baieztatu du hainbat salaketa formal jaso dituela eta genero indarkeriaren aurkako protokoloa aktibatua duela

EHUko Errektoretza Taldeak ARGIAra igorritako oharrean zehaztu duenez, Filologia Hispanikoko irakaslearen aurkako salaketen "berri izan zuen unetik abian da protokoloak zehazten duen prozedura". Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo... [+]


Tabakoaren kea irensten duten haurrek erretzaile aktiboen antzeko arrastoak dituzte DNAn

Erretzailea ez izan arren tabakoaren kea jarraikortasunez irensteak ekar ditzaken osasun arazoak ikertu ditu Bartzelonako Osasun Globaleko Institutuak, eta frogatu du arrasto arriskutsuak uzten dituela haurren DNAn.


2025-02-12 | Hala Bedi
Maren Lazpiur (Ikasle Abertzaleak): “Gizartean gertatzen ari den gorakada erreakzionario horretan, unibertsitatea ez da salbu gelditzen”

Kurtso hasieran, 2024ko irailean EHUko Bizkaiko campusean lan-zuzenbidea irakasten zuen irakasle faxista baten berri eman zuten ikasleek. Beste irakasle bat salatu berri dute, oraingoan EHUko Arabako campusean Farmazia Fakultatean, sare sozialetan mezu eta ideia erreakzionarioak... [+]


Netanyahuk gerrarekin mehatxu egin du larunbatean preso trukea egiten ez bada

"Hamasek gure bahituak larunbat eguerdia baino lehen itzultzen ez baditu, su-etena amaitu egingo da eta armadak gogor borrokatuko du Hamas garaitu arte", adierazi du Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk, talde palestinarrak preso trukea behin-behinean... [+]


2025-02-12 | Euskal Irratiak
Marieniako lurren aldeko militanteen epaiketa, irailaren 9ra gibelatua

Irailaren 9ra gibelatu dute Kanboko kontseiluan gertatu kalapiten harira, hiru auzipetuen epaiketa. 2024eko apirilean Kanboko kontseilu denboran Marienia ez hunki kolektiboko kideek burutu zuten ekintzan, Christian Devèze auzapeza erori zen bultzada batean. Hautetsien... [+]


Adimen artifizialean 200.000 milioi euro inbertitzeko konpromisoa hartu du Europak

Otsailaren 10 eta 11n ehun bat estatuburu elkartu dira Parisen, Adimen Artifizialaren sektoreko ordezkariekin batera, AAri buruzko laugarren gailurraren kari. Abiadura handian garatzen ari den teknologia horri buruzko kezkak eta galderak entzun badira ere, ez zen horientzako... [+]


Yamili Chan Dzul. Emakume, indigena, prekarizatu
“Gure mugimenduak ahultzeko estrategiaren parte da emakumeak hiltzea”

Oinarrizko maia komunitateko U Yich Lu’um [Lurraren fruitu] organizazioko kide da, eta hizkuntza biziberritzea helburu duen Yúnyum erakundekoa. Bestalde, antropologoa da, hezkuntza prozesuen bideratzaile, eta emakumearen eskubideen aldeko aktibista eta militante... [+]


2025-02-12 | Iñaki Barcena
Aroztegiaren silogismoa

Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.

Tesia: Baztango... [+]


Antzinako hegaztien gidaliburua

Poloniar ikerlari talde batek Sevillako Italica aztarnategiko Txorien Etxea aztertu du, eta eraikinaren zoruko mosaikoak erromatar garaiko hegazti-bilduma xeheena dela ondorioztatu du. 

Txorien etxean 33 hegazti daude mosaikoetan xehetasun handiz irudikatuta. Beste... [+]


Despremu deprimituaren ondarea

Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]


2025-02-12 | Edu Zelaieta Anta
Gainbabesaren desbabesa

Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]


Harreman publiko-komunitario-kooperatiboak eraikitzeaz

Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]


Eguneraketa berriak daude