Itsasoaren alaba koherentea
Zuzendaria: Josu Martinez.
Haize Goikoetxea Ugarte: Itsasoaren alaba.
Haize Goikoetxea Ugarte dugu itsasoaren alaba. Metafora ederra, herri honetako egungo historia irudikatzeko. Ederra bezain gogorra. Bitasunak osatzen du pertsonon izaera. Mikelek eta Izaskunek Haize gorpuztu zuten. Hodei eta Haize. Amak eta aitak. Aita eta itsasoa sinonimoak izaki kasuon.
Dokumentala ikusitakoan adierazgarria –eta argigarria– egin zait Haizeren aitaren (Mikel Goikoetxea, Txapela) jatorria hurbilagotik ezagutzea: aitxittaren eta amamaren familien arteko konponezinak gerra ostean. Mikelen gurasoek, anaiak eta arrebak txikitan pairatu zuten eskasia. Euskal familia bateko seme-alabak erdaraz hezitzea eta bizitzea...
Itsasoaren alaba ausarta da. Ausarta familiaren iragan gogorra ezagutzeko pausoa eman duelako. Gogortasun horretan gogorkeria hurbilagotik ezagutu nahi izan duelako, familiak jasandako gogorkeria hala nola aitak hautatutako gogorkeriaren bidea ezagutzeko adorea izan duelako.
Itsasoaren alabaren aitak ahularen indarkeriaren alde egin zuen. Hitzaren eta ekintzaren sinbiosia estaltzen ei zuen Txapelaren buruak. Ezagutu zutenen hitzetan, Mikel koherentziaren eredua zen, pertsona koherente.
Hurkoa hiltzea –edo erailtzea, berdin dio– eta koherente izatea ba al da? Pertsonen hiltzaile eta askatzaile izan al daiteke aldi berean? Galderak dira. Eta galderek bizi beharreko erantzunak eskatzen dituzte.
Gure herriari ezbeharra pairatzea “egokitu” zaio, baita izateko beharrak alboko herriei ezbeharra pairaraztea “egokitu” ere. Baina behar eta ezbehar horietan ezin dugu pertsona ahaztu, pertsonok osatzen baititugu herriak.
Pertsona eta koherentea bitasun funtsezkoa zait, izan ahal izateko. Itsasoaren alabak hartutako bidea koherentea iruditu zait herri honentzako koherentzia bilatze bidean. Bejondeizula Haize!
[Oharra: Artikulu hau publikatu ondoren sortu genuen Dokumentalen kanala. Bertan dago ikusgai dokumental osoa online]
Erribera, historian, sekula euskalduna izan ote den; horra hor Nafarroan, duela berrogei urtetik hona, hainbestean behin errepikatzen den eztabaida bizantziarra (eztabaida bizantziarra: eztabaida alferrekoa, zeinean alde bakoitzak ezin baitizkio frogatu bere baieztapenak beste... [+]
Etxez aldatzen naizenean, edo, areago, norbait etxetik joaten denean, oroiminak hartzen dizkit burua eta bihotza. Orduan hasten naiz zer gordeko dudan eta zer ez erabakitzen saiatzen. Izan ere, objektu guztiek lotzen gaituzte zerbaitetara, edo norbait ekartzen digute gogora;... [+]
Estatu poliziala kanpora! Abesten dute negar-gasen leherketen artetik. Gaztetxo konprometituak, amatxi militanteak, aurpegi estaliak, edo ez, pailazoak, musikariak, sindikalistak eta politikariak, kaskodun medikuak, laborariak traktore gainean... Landa-eremuan zein hirian,... [+]
Ezaguna da enpresa frantses batzuek (Thales, Airbus, Dassault) aspalditik laguntzen dutela Israel haren ekipamendu militarra osatzen. Disclose elkartearen inkesta baten arabera, berriz, Frantziako Gobernuak berak hornitu dizkio osagai elektronikoak Israeli, Gazako zibilak... [+]
Gauzak ez dira horrela, gauzak horrelaxe daude. Esaldi hori iltzaturik geratu zitzaidan Gorka Urbizuren diskoa osorik eta patxadaz entzun nuenean. Uste nuen aurkikuntza itzela egin nuela identifikazio horrekin, inozentea ni! Gerora ohartu naiz, merchandising-erako leloa izateaz... [+]
Trebiñu, VI. mendea. Eremita talde bat Las Gobas kobazuloetan bizitzen hasi zen, eta historiaurretik okupatutako Laño ibaiaren haitzarte hartan kobazulo berriak hondeatu zituzten. Hurrengo mendean kobazuloetako bat nekropoli modura erabiltzen hasi zen bertako... [+]
Haziak nola egin azaltzen duen jakintza praktikoa eta hazietan datzan ikuspegi politikoa. Biak uztartu dituzte Haziak liburuan Miguel Arribas Kelo-k eta Marc Badal-ek. Hamaika auzi baitaude jokoan hazi bakoitzean: biodibertsitatea vs estandarizazioa, autonomia vs menpekotasun... [+]
Krisi existentzial dezente ditut inguruan. Nerabezaroa/gaztaroa itxurakerian pasa, antzezten helburu zutena pertsona onak (ona izanik justua, ez denari baietz esaten dion lerdoa) izatea, benetako bizitza bat bizitzea zela, are, iraultza egitea, eta, orain, berrogei urteak pasa,... [+]
Gizakiontzat ez da inoiz erraza izan lasai pentsatzeko denbora tarte luzeak hartzea, bizimodua aurrera ateratzearen ardurarekin bizi gara, bai geurea zein geure ondorengoena. Bizitzeko izan dugun aukera honetan, ahalik eta ongien nahi ditugu gauzak egin. Ardura horiengatik,... [+]
Zuzentasun politikoaren etsai amorratua bilakatu da Bruce LaBruce (Southampton, Kanada, 1964) zinemagile gay-a. Filmatzeko sosik gabe, emakume zoro eta punkiekin bizi zela etxetzar batean, lagun horien bizitzak dokumentatzen abiatu zen. Antzera dihardu egun: aurrekonturik gabe,... [+]
Boga Boga festibala antolatu dute Donostian, eta jaialdiaren bezperatan, EHUko Uda Ikastaroen barnean, bi eguneko jardunaldiak egin dituzte Dabadaba aretoan, Egia auzoan. Hainbat musikari ez ezik, zenbait makrofestibalen antolatzaileak bertaratu dira hizlari gisa, baita... [+]
Zer da herri bat? Galdera horrek oso erantzun desberdinak izan ditzake alderdi materialari edo inmaterialari begiratuz gero: eraikin zein etxeei, edo komunitateari zein elkarbizitza arautzeko moduari. Baina herriek ingurumenari eta lanari estuki loturiko iragan bat dute, eta... [+]