Hurrenkera aleatorioa
Kontua da, gaur egungo iPodetan ausazko segida horixe dela bateria iraunarazteko modurik onena: makinak berak zuk sartu dizkiozun kantuak berak hautatutako ordenean erreproduzi ditzan uztea, zerrendan artista zehatzen bila unero lardaskan aritzeak askoz ere azkarrago ahitzen baitu trastearen hornidura energetikoa. Ausazko segidan erreproduzitzen diren abesti horiek, zoriaren eta probabilitate legeen menpe edo auskalo zein formula matematikoren pean funtzionatzen dutenek, bertute bitxi bat dute: une epifanikoak sortzeko gaitasuna. Ikusi duzue inoiz inor aireportu bateko itxarongelako kristaletik hegazkinei begira negarrez, iPod bateko perfusio hodi zuriek belarrietara morfina musikala tantaz tanta helarazten diotela? Musikaren ahalmen opiazeoa, horratx. Bizi duzun unearen eta patuak belarrietara ekarri dizun kantuaren arteko nahasketak izan ohi du epifaniaren errua.
Hurrenkera ausazkoari naturaz gaindiko gaitasuna atxikitzen diogu batzuetan (ohartu gabe kantu guztiak guk sartu dizkiogula, sugestio hutsa dela dena…), askotan sentitzen dugulako makinak une horretan “behar genuen” kantua –suero musikala– hautatu duela propio guretzat, intuizioz eta sentimenduz hornituriko juke-box inteligente bat balitz bezala hura. Eta zinez, bada horretatik zerbait: makinak eskuarki jakin ohi duelako zenbatetan jauzi eginarazi diogun antipatia diogun kantuari. Horren arabera, geure debilidadeak eta maniak ere kontutan hartzen ditu, bai eta bereziki miresten ditugun kantugileak sarriago erreproduzitu ere, ondorioz. Kubricken 2001, A Space Odyssey filmeko Hal robotaren erabakien menpe egotearen antzeko zerbait. Eta robot honek, sistema binarioaren bitartez sufritzen eta maitatzen ikasi duen makina horrek, gertuago paratzen gaitu mistikaren mundutik, irrati esatari batek baino.
Musika batetik bestera eramateak eta entzulea ere halatsu ibiltzeak, aldagai berri bat eransten dio zori binarioak hautatua izan den kantuari: une horretan gauden lekua. Horrela, euria hasten den unean bertan iPodak guretzat Leonard Cohenen Famous Blue Raincoat hautatzeak, edota Miarritzeko aireportutik etxerako bidea hartzera goazela, mugako kasernatik gertu, Martin Larralde kantua entzuteak, neurriz gain hunkitzen gaitu. Ez dugulako geuk hautatu. Musika entzuteko era berri bat, finean: hurrena zer datorren aiduru jartzen gaituena, jainkoek guretzat hautatu duten ausazko kantu horrekiko adiago, eta baita –iPoda isolamenduarekin lotu zale direnen iritziaren guztiz kontra–, inguru fisikoan txertatzen gaituen guztiarekiko sentikorrago eta harkorrago ere.
Kitzikagarria zait benetan hurrenkera aleatorioaren hautua. Areago: orain hobeto ulertzen dut bingoko bolatxoaren zain (zero, bat), zenbaki baten gose eta egarriz dauden ludopaten abandonua. Batzuetan, zoriak primeran egiten baititu gauzak, bizitza halabeharrak salba diezagukeela uste izateraino.
Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]
Erik Etxartek, Sophie Layusek eta Antton Etxeberrik osatutako lehendakaritzak ordezkatuko du Peio Jorajuria, 2019tik Seaskako lehendakari dena.
Santa Marta komunitateko (El Salvador) ADES Garapen Ekonomiko eta Sozialerako Elkarteko presidentea da Vidalina Morales. “Rol horretatik harago, ingurumen ekintzailea ere banaiz, giza eskubideen defendatzailea eta emakume baserritarra; hainbat urtez borrokan egon diren... [+]
Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]
HTX ROCK jaialdiaren azken-aurreko edizioa izanen da abenduaren 28an, eta Atarrabiako herrian ospatuko den azkenekoa, alegia.
Gabonetako Loteriaren datuak eman berri ditu Espainiako Gobernuaren menpeko Estatuko Loteriak eta Apustuak elkarteak. Horien arabera, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan batez beste 84,33 euro gastatu ditu herritar bakoitzak, eta nafarrek, berriz, 53,38 euro, EiTBn irakur daitekeenez... [+]
Hainbat euskal presok salatu duenez, Zaballako espetxezainek "ezkutuko greba" hasi dute, haien erdiak gaixotasun baja hartuta. "Ezkutuko greba honen bitartez, 'zerbitzuaren gabeziak' salatzea dute helburu, baina benetako greba bati ekin ez, eta preso... [+]
Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]
Ez dut maite aterkia partekatzen ez dakien jendea. Ez dut maite azkarregi ibiltzen den jendea, ni ez naizenean; ez eta polikiegi ibiltzen dena ere (tira, horiek pixka bat bai, baina pixka bat bakarrik). Ez dut maite autobusean pasilloaren aldeko eserlekuan esertzen den jendea... [+]
Ugaztun hitza entzutean, askotan burura etortzen zaizkigun lehen ordezkariak tamaina handienekoak izan ohi dira: hartza, otsoa, oreina… Batzuetan etxekotutako katua edo txakurra dira agertzen lehenak, edo urruneko lehoiak eta elefanteak. Ikusgarritasunak lehia irabazi ohi... [+]
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun azken ilarrak ereiteko garaia orain hasten da. Eta oraintxe jango ditugu urria aldera erein zirenak.
Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.