Hanka sartze historikoak
Ridley Scottena da, halaber Kingdom of Heaven (2005). Bertan, Jerusalem lautada handi baten erdian ageri da. Baina benetako Jerusalem Sion mendia buru duen malda eta muino multzoan dago eraikia. Horrez gain, okerreko banderak erabili zituzten film horretan. Espainiar kristauek Gaztela eta Leongo zutoihala daramate; baina filma 1178an girotuta dago, eta bi erresumek ez zuten 1230. urtera arte bat egin. Aurkarien artean, aldiz, ilberria duten bandera musulmanak ikus daitezke, eta sinbolo hura XV. mendean hasi ziren erabiltzen. Kingdom of heaven-en garai bertsuan dago kokatuta An-thony Harveyren The Lion in Winter (1968), 1183an hain zuzen. Filmean sifilia aipatzen da, baina gaixotasuna XV. mendean identifikatu zuten, eta XVI.ean bataiatu.
Braveheart (1995) lan ezagunaren anakronismo eta akats historiko guztiak aipatzeko hau bezalako hainbat artikulu beharko genituzke. Pelikularen promozioan zehaztasun historikoa saldu bazuten ere, historiagileek eta historiazaleek akats andana azaleratu zutenean, erantzun publikoa ematera behartu zituzten filmaren arduradunak: gertaera historikoen “interpretazio artistikoa” egin zutela argudiatu zuten. Hauxe da bost oscar jaso zituen lan horren anakronismo nabarmenetakoa: Mel Gibson buru duten eskoziarrek beren kilt edo gonak harro daramatzate gudu-zelaian, baina eskoziarrak mende mordoxka bat geroago hasi ziren jantzi mota hori erabiltzen.
Ziur aski, erloju digitalak daramatzaten erromatarren pelikuletako extrak deigarriagoak, bitxiagoak eta topikoagoak dira. Baina xehetasun horiek txikikeriak dira seriotzat ditugun superprodukzio historikoen hanka sartzeekin alderatuta.
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]
Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]
Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]
Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]
Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]
Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]