Sistemaren krisiaz
Sevillatik irten eta 14 urterekin Durangora etorri ei zen gizona, 1958an, halaxe diotso emakume euskaldunari. Elkar ezagutzen ez badute ere, berriketan natural hasi dira, adinekoek ez dute norbere baitan biltzeko enpeinu posmodernorik, pentsatu duzu.
Gizonak, grazia andaluzaren arrastoarekin: “Dirua daukanak dirua irabazi behar du, bestela pobreek eta langileek ez dute jatekorik izango”. Emakumeak gusturago dirudi bere klase soziala txalotzen entzun ostean, eta ausartu da: “Norbaitek horrela ikusiko ez balu, eros dezala lokala, makinaria, eta ea errekuperatzen duen inbertiturikoa”. Erantsi du euren aitak bazekiela zer zen enpresa gobernatzea. Jaiotzak eman dizkio jantzi dotoreak, kapela, eta bizi-jarrera tentea, ondorioztatu duzu.
Berritsua da gizona: “1958an, trenetik Durangon jaisteaz batera zu zertara zatoz?, galdetu zidan batek. Zertara etorriko naiz ba, erantzun nion, lan egitera!”. Langilearena egin nahi du langile ohiak, eta gaiari buelta larregi ematen hasi zaio, bizi guztiko estigma gainetik astindu guran bezala: “Eurak” lanerako etorri zirela, gezurretan aritzeko ez, lapurretan egiteko ez, alferkeriatan ibiltzeko ez.
“Gaur horixe falta da, beharra egiteko gogoa” adostu dute. Nagikeria norberaren eta komunitatearen kontrako krimena dela argitu ostean, gizonak are morroiago: “Gaur langileek eskatu baino ez dute egiten. Zenbat irabaziko dut?, galdetzen du gazteak. Zenbat lan egingo duzu? esan beharko zaio”.
Adoretuta, emakumeak gaurko usteltze moralaren sakonaz: “Gaur egun, zenbat lapurreta! Ez dakit hau modernismoa den, baina txarrera goaz. Hobera ez, behintzat”. “Lehen pobreagoak ginen, baina lapurrak ez” erantzun du langile ohiak bere estigma historikoa eskualdatu guran. Goibel baina andaluzieraz segitu du: “Zer ote da 20 urte barru. Nire ilobak gaur ondo bizi dira, baina bihar-etzi…”.
Kapelari eskuarekin bultzakadatxoa eman eta, mimoz kolokatu bitartean, sententziatu du emakumeak: “Karramarroaren antzera, atzeraka”.
Bizi dugun krisi sistemikoaren aurrean, batzuek kapela elegantea dute jokoan, bestetzuek zapata zaharrak. Itzela da aldea, pentsatu duzu. Eta hori ez dago gogor lan egitearen baitan.
EAEko haurren %6,4ak eta Nafarroakoen %10,2ak ikusmen pobrezia du. Visión y Vida elkarte espaniarrak egin du estatuko azterketa. Txostenaren arabera, ikusteko arazoak dituzten haurren eragozpen larriena da ez duela minik egiten, eta familiek, baliabide ekonomikorik ez... [+]
Urtea bete da Hamasen urriaren 7ko erasoak gertatu zirenetik. Ordutik, Israelek Gaza suntsitu du eta guda inguruko herrialdeetara zabaltzen ari da pixkana. Urtebete honetako gertaera nagusiei errepasoa emango diegu kronologia honetan.
Memoria osoa ekimenak salatu du biolentziaren biktima izan direnen arteko desberdintasunak bultzatzen ari direla hainbat instituzio, eta norabide hori zuzentzeko deia egin du. Ekimenak estatuen biolentziaren hamabost biktima elkarte biltzen ditu. Urriaren 12an Guardia Zibilak... [+]
Bi T10 pistola elektriko erosiko ditu udalak, baina beste sei erostea eskatu dute poliziek. Arma zurien erabileraren ustezko gorakada hartu dute aitzakiatzat, erabilera justifikatzeko. Gero eta udaltzaingo gehiagotan ari dira taser pistolak eskuratzen; Ertzaintzaren BIZKOR... [+]
Arabako Mendiak Aske elkarteak zorionak eta eskerrak eman nahi dizkio Arabako Foru Aldundiko Natura Ingurunearen Zerbitzuari, Bonelli arranoa gure lurraldean berriro sartzeko Aquila a-Life proiektuarekin lortutako arrakasta dela eta.
Guztiz kontziente gara proiektu honek... [+]
Donostiako Udalak iragan osteguneko udalbatzarrean iragarri zuen moduan, zaborren tasa % 26,5 igoko du, 2025eko urtarriletik aurrera, Hondakinen 7/2022 Legeak horretara behartzen duela argudiatuta. Eguzkik, ordea, salatu du legea kostuei begira aplikatzen duela soilik, eta... [+]
Maria Elena Escudero 56 urteko emakumea azkenean Mendigoiti ikastetxeko bere garbitzaile lanera itzuli behar izan da ostegun honetan, Iruñeko Mendillorri auzoan. Asteazkenean ez joateko esan zioten Zaintzen enpresakoek eta ostegunean berriro baietz, aurkezteko lantokian.
Alzheimerraren inguruan haurrekin naturaltasunez hitz egitea du helburu ‘Arrain bat bezala’ antzezlanak. “Zenbat eta lehenago landu orduan eta gutxiago estigmatizatzen da”, nabarmendu du Ana Maestrojuán zuzendariak.
Lanopor egun batzuk izan nituen joan den astean. Oporrak ziren, baina ordu batzuk dedikatzen dizkiodan afizio bati emanak izan ziren, biltzar batean inbertituak: hotelean lo eta hotel bereko areto batean jardunaldiak goiz eta arratsaldez. Ordu gutxi batzuk geratzen ziren hiria... [+]
Lapurdi zeharkatuko lukeen AHT egitasmoa aitzina doala salatu du ingurumenaren alde dabiltzan elkarteen artean osaturiko CADE kolektiboak. Urriaren 12 eta 13rako jarri du hitzordua, Gironda eskualdean Lurraren Altxamenduak sareak antolaturiko protestari sostengua erakutsiz.
Uri Tzafon 2023ko martxoan sortu zen, ehunka batzuk kide dira, baina milaka jarraitzaile ditu jada eta tinko jarraitzen du bere ideia nagusia saltzen: Libanoko Litani ibaitik hegoalderako lurraldea Galilearen iparraldea da, beraz, "koloniza dezagun".
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak atzera bota du UGT sindikatuak Euskotreneko egonkortze prozesuko euskara eskakizunen aurka egindako eskaera. UGT sindikatuak horren aurka eskaria egin zuen eta epaileak azpimarratu du eskakizunak UGTk berak sinatutako lan-hitzarmenean onetsita... [+]