Apátrida, herririk gabea
I
Lainopean, eguzkitan,ateri edo euritan
ilunaren irrikitan
nabil hamaika alditan.
Arratsaldeko zortzitan
jarria daukagun zitan
ilargiaren argitan
eguna hausten da bitan.
Bertako hainbat begitan,
keinu eta aurpegitan
nabari dut gehiegitan
dabiltzala inbiritan...
Umore ona patrikan
dudala noa bisitan,
ondo asko baitakit han
tristetzen dela sarritan.
II
Goizean goiz jeiki ahala
kotxe barruan noala
lan ordutegi zabala
da arazo printzipala.
Nahiz izan egun pattala,
nahiz izan egun makala,
gogoan daramadala
joaten da berehala...
Zin dagit bere magala
lasaigarria zaidala,
hain delako zerbitzala,
zintzoa eta leiala.
Nahiz jakin zor diodala
noizbait esatea hala,
munduak entzun dezala
bihotzez maite dudala.
III
Gaurkoan ezinegona
duenaren lehen sintoma
da bere ileko goma
norbaitek jarri diona.
Hau usaina dariona!
Channel 5aren aroma,
hain da aroma sakona,
heltzen dela handik hona...
Jantzia duenez gona
nik oparitu niona
eragin du zoriona,
berea eta biona.
Nahiz ta hau ez den Erroma,
nola den nire Madonna,
esan diot: “Jo, ze ona!
Zein guapa zauden amona!”.
IV
Zaharren egoitzako gela
zaharkituaren umela
biok barruan gaudela
bilakatzen da epela.
Berak jarri du mantela,
nik marrubizko pastela
laurogeita hamar kandela
distiratsu dituela.
Opari gisa kapela
moderno bat nahi zuela,
banekien hala zela;
badaki banekiela...
Negarrez hasia dela
zabaldu zaio rimmela,
bere poztasun itzela
hedatu nahian bezela.
V
Baina, pozik dagoenak,
ez dauzka hain urrun penak,
sarritan oroitzapenak
baitira lagun txarrenak...
Luze bizi izan denak
ezin ditu ahaztu denak:
gerrate zibilarenak,
emigrazioarenak...
Caceresetik gehienak
ekarri zintuzten trenak,
geroztik eragozpenak
gainditu dituzuenak...
Eta esaten dit senak
identitate problemak
dituela, kristorenak,
aberririk ez duenak.
VI
Luzatu didan gupida
begiradaren harira
momentuaren distira
momentuan itzali da.
Hitz dardartien segida
iristean belarrira,
amonaren aurpegira
jarri naiz zuzen begira:
“Laster hilko naiz ta, tira,
badaukat azken desira:
ni ez sartu lur azpira,
errautsak hobeak dira!
Bota itzazu mendira
edo itsaso erdira,
horrelako apátrida
hartuko duten tokira.
VII
“Garbi dago hilerriko
lurra ez duzu begiko,
beraz, ehorzteko mito
horrekin ez dut segiko.
Ez itsaso, ez mendiko
nahiak ez ditut ahantziko
ta zure errautsekiko
promesa ez dut hautsiko;
baina, beste hamapiko
urtez zarenez biziko
halako presa handiko
lutorik ez dut jantziko!
Eta ez ahaztu ludiko
bihotz onen aberriko
kide zarenez betiko
ez zarela inoiz hilko”.
VIII
Sentimenduek zirrara
eragitean, taupada
kopuruen gorakada
heltzen da bihotzetara.
Zahartzaroak eztenkada
emana dionez, jada
zerurako galtzadara
luzatu du begirada;
hargatik, besoetara
erakarriz, besarkada
handi batekin ikara
bidali du pikutara...
“Amona, zoaz lotara,
gaurkoa ere pasa da...
Bihar, ohi dugun gisara,
berriz elkartuko gara”.
Doinua: Habanera.
Xenpelar Bertso Eskolak antolatzen duen XX. Zapirain Anaiak lehiaketako sail irabazlea.
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten.
Azken dantza hau izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen.
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]
“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]
Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]
Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.
Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]
Lantzeko inauteri txikien kalejira ikusle guztien begietara urtero modukoa izan zen. Txatxoak, Zaldiko, Ziripot eta Miel Otxin herriko ostatuko ganbaratik jaitsi eta herritik barna bira egin zuten txistularien laguntzarekin. Askok, ordea, ez zekiten une historiko bat bizitzen... [+]
Errekaldeko Gaztetxearen aurkako huste-agindua heldu da jadanik. Espazioa defendatzera deitu dute bertako kideek.
79. urtean, Vesubio sumendiaren erupzioak errautsez eta arrokaz estali zituen Ponpeia eta Herkulano hiriak eta hango biztanleak. Aurkikuntza arkeologiko ugari egin dira hondakinetan; tartean, 2018an, gorpuzki batzuk aztertu zituzten berriro, eta ikusi zuten gizon baten garuna... [+]
Leporaturikoa ez onarturik, eta sare sozialetako kontuak "lapurtu" zizkiotela erranik, salaketa jarri zuen Arabako campuseko Farmazia Fakultateko irakasleak. Gernikako auzitegiak ondorioztatu du ez dagoela modurik frogatzeko mezu horiek berak idatzitakoak diren ala ez.
Lan baldintzen "prekarietatea" salatzeko kontzentrazioa egin zuten asteartean egunkariaren egoitzaren aurrean. Abenduaren 2tik sindaura greban daude langileak eta mobizlizazioak "areagotzea" erabaki dute orain.