Apátrida, herririk gabea
I
Lainopean, eguzkitan,ateri edo euritan
ilunaren irrikitan
nabil hamaika alditan.
Arratsaldeko zortzitan
jarria daukagun zitan
ilargiaren argitan
eguna hausten da bitan.
Bertako hainbat begitan,
keinu eta aurpegitan
nabari dut gehiegitan
dabiltzala inbiritan...
Umore ona patrikan
dudala noa bisitan,
ondo asko baitakit han
tristetzen dela sarritan.
II
Goizean goiz jeiki ahala
kotxe barruan noala
lan ordutegi zabala
da arazo printzipala.
Nahiz izan egun pattala,
nahiz izan egun makala,
gogoan daramadala
joaten da berehala...
Zin dagit bere magala
lasaigarria zaidala,
hain delako zerbitzala,
zintzoa eta leiala.
Nahiz jakin zor diodala
noizbait esatea hala,
munduak entzun dezala
bihotzez maite dudala.
III
Gaurkoan ezinegona
duenaren lehen sintoma
da bere ileko goma
norbaitek jarri diona.
Hau usaina dariona!
Channel 5aren aroma,
hain da aroma sakona,
heltzen dela handik hona...
Jantzia duenez gona
nik oparitu niona
eragin du zoriona,
berea eta biona.
Nahiz ta hau ez den Erroma,
nola den nire Madonna,
esan diot: “Jo, ze ona!
Zein guapa zauden amona!”.
IV
Zaharren egoitzako gela
zaharkituaren umela
biok barruan gaudela
bilakatzen da epela.
Berak jarri du mantela,
nik marrubizko pastela
laurogeita hamar kandela
distiratsu dituela.
Opari gisa kapela
moderno bat nahi zuela,
banekien hala zela;
badaki banekiela...
Negarrez hasia dela
zabaldu zaio rimmela,
bere poztasun itzela
hedatu nahian bezela.
V
Baina, pozik dagoenak,
ez dauzka hain urrun penak,
sarritan oroitzapenak
baitira lagun txarrenak...
Luze bizi izan denak
ezin ditu ahaztu denak:
gerrate zibilarenak,
emigrazioarenak...
Caceresetik gehienak
ekarri zintuzten trenak,
geroztik eragozpenak
gainditu dituzuenak...
Eta esaten dit senak
identitate problemak
dituela, kristorenak,
aberririk ez duenak.
VI
Luzatu didan gupida
begiradaren harira
momentuaren distira
momentuan itzali da.
Hitz dardartien segida
iristean belarrira,
amonaren aurpegira
jarri naiz zuzen begira:
“Laster hilko naiz ta, tira,
badaukat azken desira:
ni ez sartu lur azpira,
errautsak hobeak dira!
Bota itzazu mendira
edo itsaso erdira,
horrelako apátrida
hartuko duten tokira.
VII
“Garbi dago hilerriko
lurra ez duzu begiko,
beraz, ehorzteko mito
horrekin ez dut segiko.
Ez itsaso, ez mendiko
nahiak ez ditut ahantziko
ta zure errautsekiko
promesa ez dut hautsiko;
baina, beste hamapiko
urtez zarenez biziko
halako presa handiko
lutorik ez dut jantziko!
Eta ez ahaztu ludiko
bihotz onen aberriko
kide zarenez betiko
ez zarela inoiz hilko”.
VIII
Sentimenduek zirrara
eragitean, taupada
kopuruen gorakada
heltzen da bihotzetara.
Zahartzaroak eztenkada
emana dionez, jada
zerurako galtzadara
luzatu du begirada;
hargatik, besoetara
erakarriz, besarkada
handi batekin ikara
bidali du pikutara...
“Amona, zoaz lotara,
gaurkoa ere pasa da...
Bihar, ohi dugun gisara,
berriz elkartuko gara”.
Doinua: Habanera.
Xenpelar Bertso Eskolak antolatzen duen XX. Zapirain Anaiak lehiaketako sail irabazlea.
Espainiako Sare Elektrikoak jakinarazi berri du ekaineko elektrizitate kontsumoa zein izan zen Espainiako Estatuan: 19.422 gigawat orduko. Hau da, 2004ko datuaren oso antzekoa: orduan 19.384 gigawat izan ziren.
Emakumeen Aurkako Indarkeriaren Bilboko bi Epaitegiek neurri hori onartu dute. Bilboko epaile dekano Aner Uriartek neurria emakumeak babesteko eta ez birbiktimizatzeko helburuarekin hartu dela esan du, baina Bilboko Abokatuen Elkargoak salatu du kolokan jartzen dituela ikertuen... [+]
XIX. eta XX. mendeetan ohikoa zen hiri nagusietako kaleetan ikustea janzkera tradizional ikusgarria zuten emakume batzuk, sendabelarrak saltzen. Ansotarrak ziren, Aragoiko Ansó ibarrekoak. Erakusketa batek haien historia kontatu digu, eta bide batez azalerazi du atzean... [+]
"Migrazio zirkularra" sustatu nahi du PSOEren gobernuak, langile batzuek behin-behineko hainbat lan egiteko migra dezaten Espainiako Estatura, eta gero euren jatorrizko herrialdeetara itzul daitezen.
Ganz MaVag-ek adierazi du ez diola uko egiten etorkizunean tren-enpresa erosteko beste eskaintza bat egiteari. Talde hungariarraren ekintzari esker, Talgok eskaintza berriak entzun ditzake.
Igandean hasiko dira polio txertaketa egiteko su-etenak, goizeko 6:00etan hasi eta 15:00ak arte. Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) eman du operazioaren berri eta bederatzi egunetan hiru esparrutan emango da: iparraldean, zentroan eta hegoaldean.
30 urteko behargina hil da Amezketako (Gipuzkoa) paper fabrikan. Ibarra Argi Lanak enpresak azpikontratatuta zegoen. Elkarretaratzea egin dute ostiralean, 11:00etan, gertatutakoa salatzeko. 2024an hil den 38. langilea dela adierazi du LABek.
Karibeko bi irletan kolonialismoaren loriarako dauden monumentu, iker eta izendapenak ezbaian jartzen hasi dira herritarrak eta gobernua. Lehen pausua eman dute agintariek eta erabaki dute herrialdearen armarritik Cristobal Colonen lehen espedizioaren hiru karabelak kentzea.
ARGIAko erredakzioak aurtengo zortzi hilabeteotan kaleratu diren diskoen artean hiru hautatu ditu, gomendatzeko.
Neska gazteak agertzen dira irudietan eta Telegram bidez zabaltzen dituzte. Irailaren 1ean kanpaina bat abiatuko dute sare sozialen bidez, gobernuak neurriak hartu ditzan.
Iruñeak bat egiten du irailaren 16tik 22ra egingo den Mugikortasunaren Europako Astearekin, mugikortasun iraunkorra eta espazio publiko partekatuari buruzko hausnarketa sustatzeko diseinatutako jardueraz betetako programa batekin. "Konbinatu eta mugitu"... [+]
Duela aste batzuk Suitzak lege federal aitzindaria onartu du (Europako legedietan aitzindaria), LMETA delakoa, Loi fédérale sur l’utilisation de moyens électroniques pour l’exécution des tâches des autorités frantsesez,... [+]
2022an, urteko aurrekontuan onartutakoa baino %20 handiagoa izan zen inbertsio militarra; 2023an, %30 handiagoa. Europako herrialdeen gastu militarra Gerra Hotzaren amaierakoa baino handiagoa da une honetan.
