Luhusoko kanporaketa: Bide Bihurritik (Joxemari Ostolaza)


2013ko maiatzaren 06an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Abiatu da Iparraldeko Bertsolari Txapelketa. Luhusoko saioan parte hartu zuten sei bertsolariek, lehen agurretik erakutsi zuten belarria, bik ezik, Amets eta Odei, txapelaren bila etorri ez baziren bezala sentitu bainituen. Nire inpresio soila izan liteke. Onartzen dut. Aretoa, beterik zegoen Garaziko Vauban ez bezala. Laurehun bat jende izango ginen sagardotegiko aulkietan jarriak. Oholtzaren gibelean oihal beltz batek laguntzen zuen entzumena, eta kalitate bikainez joan ziren bertsoak airera.

Saioa

Orokorrean, txukuna. Hasierako ofizioak, zortziko handikoak ekarri zuen lehen ezustea: Mixel Xalbadorrek eta Ametsek Etxahunen “Ai zer plazera” kantuko doinuan bota zituzten bereak. Tonu bat altuegi hartu zuen Ametsek eta biek ere, larritasunez kantatu zituzten bertso bakoitzeko hirugarren puntuen bigarren lerroak, laugarren eta zortzigarren silabatan beren ahotsak kokatzeko arazoak izan baitzituzten. Lehen aldia zuten eta ordaindu egin zuten. Dena den, aire egokia da oso bertsotarako.

Jexus Mari Irazuren bertsoa.com webgunean entzutea gomendagarria, Amets hasieratik nola nabarmendu zen ikusteko.

Hamarreko txikian, berriz ere Ametsek Mizel Mateorekin egindakoa bereiziko nuke, lagunarena entzun eta erantzuteko gaitasuna goza dezagun.

Kartzelakoan, Odeik egindako lanaz geratzen naiz, Ametsena, dotorea espero bainuen Xabier Leteren “Haizea dator” doinuan osatua zortzi puntutara ekarriz. Bainan Odeiren saioa izan zen harritu ninduena, hain gaztea izanik, bere mundua sentsibilitate eta xehetasun handi ugariz eta kantaera finez adierazteko gauza izan baitzen. Sinesgarria oso. Finalean ikusi nuen.

Mixelen saioa ere, gustukoa izan nuen. Bere kantaera pausatua, hain propioa, berea, estimatu nuen. Ez dakit zeri zor dion, kantua gozatzeko ahalmenari, ala hitzak, puntuak ekartzeko eragozpenari. Ez dakit, baina entzutea plazer bat da. Bestalde, bere bertsokera, errima estandarretik urrun osatua, estimatu nuen.

Bertsolariak
Amets, Zinedin Zidane. Zerurantz abiatua. Odei, zerura egin nahian hodeietan barna. Ametsengandik gertuena. Karlos Aizpurua, segurua bere almazenaz, txapelketetarako balio duena. Ez ninduen harritu, ez ninduen emozionatu. Patxi Iriartengandik askoz gehiago espero nuen. Ez nuen eroso sentitu azken agurra kantatu arte. Hor askatu zen. Beste saioetan gehiago dela erakutsi izan digu. Ez zuen jakin aukera baliatzen. Eta Mizel Mateo trakets ikusi nuen. Geroztik jakin dut bere aitak istripu bat izan zuela egun berean. Agian, ez zuen bertsotarako gorputzaldi egokienean kantatu.

Epaiak
Nire inguruan, eskarmentu handiko bertsolariak zeuden. Epaileen emaitzak jakin aurretik, denek galdera bera zuten ahotan: nor duzue Odei? Non eduki duzue gordeta? Harriturik zeuden Odeiren saioarekin. Ni ez naiz egokiena Odeiren lana baloratzeko. Gertukoa dut eta emozionalki etxekoa dut. Maiz entzuten da epaitzea zaila dela. Arbitroen lana konplikatua dela. Ez naiz ados. Zaila, edozein lana ongi egitea da. Eta bikain burutzea, gutxi batzuen eremukoa. Beldur naiz, finalaren oholtza ez dela merezi duten bertsolariekin osatuko, eta hori, Txapelketak ordainduko luke garestiegi.

Azkenak
Frantziak Netanyahurentzako “immunitatea”, Libanorekilako su-etena onartzearen truk

Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa baduela adierazi du Frantziako kanpoko aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]


2024-11-28 | Gedar
Zumaiako Balenciaga ontziolako langileek mobilizazioei ekingo diete, lanpostuen defentsan

Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.


Sindikalismo eraldatzaileaz eta lanaz eztabaidatzeko nazioarteko kongresua Leioan

Ostegun eta ostiral honetan 40 hizlari baino gehiago ariko dira EHUko Leioako campusean Lana eta sindikalismoa XXI. mendean Nazioarteko Lehen Biltzarrean. Lan munduaren eta sindikalismo eraldatzailearen erronkez eta estrategiez eztabaidatuko dute.


2024-11-28 | Irutxuloko Hitza
Mikel Zabalzaren omenezko plaka jarriko du Donostiako udalak larunbatean, Intxaurrondoko kuartelaren aurrean

Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]


Plastiko kutsadura mugatzeko negoziaketen azken fasea abiatu du NBEk

Azaroaren 25ean hasi eta abenduaren 1era arte iraunen du Hego Koreako Busan hirian aitzina doan gailurrak. Petrolio ekoizle diren estatuak eta beraien lobbyak oztopoak jartzen dabiltza, ekoizpenaren mugatzerik ez dutelako nahi.


“Hezkuntzak izan behar du patxadatsua eta geldoa”

Eguneroko abiadura itogarritik atera eta eskola-proiektua amesteko, gogoetatzeko denbora hartzea aldarrikatu dute solaskideek, Superbotereak liburua aurkezteko mahai-inguruan. Patxadatsu aritu dira, hain justu, eraldatzeaz, inpotentziaz, ilusioaz, eskola bakoitzak egin beharreko... [+]


2024-11-27 | Julene Flamarique
"Euskara ez den hizkuntza bat” erabili du Barakaldoko Udalak kanpaina batean

Barakaldoko Udalak euskararen erabilera “umiliagarria” egin duela salatu du Sasiburu euskara elkarteak. Salaketa argitaratu ostean kanpainaren euskarazko bertsioa ezabatu du udalak. Halakorik berriz gerta ez dadin arduradunen barkamen publikoa eta behar diren... [+]


2024-11-27 | Leire Ibar
180 eragile baino gehiagok egin dute bat etxebizitzaren eskubidea bermatzearen aldeko mobilizazioarekin

Abenduaren 14an Bilbon etxebizitzaren negozioaren aurkako mobilizazio nazionala antolatu dute Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatuen Sareak. Ia 200 izan dira auziarekiko elkartasuna adierazi duten eragileak.


2024-11-27 | Julene Flamarique
Gutxienez 2027ra arte atzeratu dituzte berriro ere AHTren obrak EAEn

2024ko otsailean Astigarraga-Hernani tartea amaitu zutenean Abiadura Handiko Trena 2027an prest egongo zela aurreikusten zuen Eusko Jaurlaritzak. Orain Arkautiko lotunearen obren lizitazioari ekin dio Jaurlaritzak; Euskal Trenbide Sarea enpresaren esku utzi du, eta 2027an hasiko... [+]


Erretiroa hartuko du Benito Lertxundik

82 urteko abeslari oriotarrak azken disko bikoitza kaleratu du, Gernikan 2023ko azaroaren 11n eskainitako kontzertuaren zuzenekoa. Eta horrekin bere ibilbideari amaiera eman diola iragarri du.


2024-11-27 | Mikel Zurbano
Trumpkonomia

AEBetako agintaldi berriak ekonomiaren esparruan ekarriko duena zehaztea ez da lan erraza. Estrategia ekonomiko berriaren ardatza liberalismoaren eta kanpo sektorerako protekzionismoaren arteko uztarketa bitxia izango da. AEBetan aldian-aldian halakorik gertatu den arren,... [+]


Teknologia
Hartzea ematea delako

Azken 15 urteetan dugun Internetak hartu duen bilakaera ikusita, duen eredu teknologiko eta negozio ereduari lotuta, gizatasunaren alde txarrenak areagotzeko tresna dela pentsatu dezakegu. Ideia horrekin konforme ez dauden eragileak sortu dira mundu osoan zehar. Honako... [+]


Eguneraketa berriak daude