Eskola aliatu bila dabil
- Eskola Hiztun Bila XII. jardunaldia egin berri du Ulibarri programak. EAEko 400dik gora ikastetxek dihardu hizkuntza normalizatzeko programan. Parte-hartzaileek nabarmendu zuten koordinatuta lan egiteak duen garrantzia, gutxienez eskolak berak eta udalak.
Kataluniara atzerritarrak etengabe iristen ari dira. Eskolan katalanaren erabilera kudeatzeko metodoak aldatu behar izan dituzte arrakasta izango badute. Ez dute ordea, hizkuntza isolatuta lantzen, bazterketa soziala eta kulturartekotasuna batu dizkiote hizkuntzari.
Ez da gauza bera Kataluniako errealitatea eta Euskal Herrikoa. Hango etorkin kopurua eta hemengoa ez dira alderagarriak. Alabaina, horrek ez du esan nahi atzerritik datozen haurrak eskolara doazenean, integrazioari dagokionez ezer egitekorik ez dagoenik, euskararen adibidea argia da. Ez alferrik, Irungo (Gipuzkoa) Txingudi ikastolako eta Bizkaiko Mungia Institutuko arduradunek beraien eskoletako kohesio planak azaldu zituzten. Txingudin 2008-2009 ikasturtean ikasleen %6 atzerritarra da eta Mungiako institutuan %20.
Kataluniako kasuari helduz, Dolors Sabater Generalitateko Hezkuntza eta Ingurumen Zerbitzuko teknikariak atzerritar kopuru hori kudeatzeko abian jarritako sistema azaldu zuen (Pla d’entorn izenekoa): aukera berdintasunak, desberdina izateko eskubideak eta hizkuntzaren erabilerak bat egiten dute kulturartekotasunean. Alegia, Kataluniako eskolen erronka ez da bakarra, laukoitza baizik: iritsi berriak integratzea, eskola porrota saihestea, hezkuntza berrikuntza eta katalana erabiltzea. Beste modu batera esanda: Generalitateak aholkulariak ditu hizkuntza gaietarako, kulturartekotasunerako eta bazterketa soziala kudeatzeko. Aholkulariok eskolaz eskola ibiltzen dira lanean, elkarlanean. Sabaterrek zein eredu ez duten nahi adierazi zuen: “Eredu anglosaxoiak aniztasuna errespetatzen du, hainbeste ezen gizartea zatituta dagoen. Frantzia atzerritarrak asimilatzen saiatu da, baina ez du lortu, gizartea zatituta dago. Gu beste zerbait egiten saiatuko gara. Nolabait esateko, etorritakoena errespetatzen saiatuko gara eta ez dezatela etxean gorde”.
Gaztelania/katalana dikotomia apurtu dela dio Sabaterrek. Orain 200dik gora hizkuntza daude Katalunian eta katalana berrindartu egin omen da egoera berri horretan. Alabaina, Sabaterrek, eta baita orain aipatuko dugun Carme Carbonellek ere, mezu bera eman zuten, hots, hizkuntza ezin dela banandu kulturartekotasunetik eta bazterketa sozialetik. Helburua kohesio soziala da.
Remei: 20.000 biztanle, 89 kultura
Vic Bartzelonako udalerria da eta 40.000 inguru biztanle ditu. Erdiak Remei auzoan bizi dira. Duela urte batzuk Marokoko Rif bailarako amazigh kulturakoak –guretzat berbere izenez ezagunagoak– etengabe iristen hasi ziren. Remei auzoko La Sinia eskola gheto bihurtu zen. Carme Carbonell La Sinia eskolako zuzendariak eta beste hainbatek zerbait egiteko premia larria ikusi zuten, eskola hartakoa adibide bat baino ez baitzen. 2008ko datuen arabera 9.075 etorkin daude auzoan, 89 kulturatakoak.
Viceko Udala, Kataluniako Hezkuntza Saila eta auzoko ikastetxe guztien artean lan egitea erabaki zuten, kohesio soziala lortu nahian. Hiru ikasle mota kontuan hartuta –urritasun kognitibo eta motrizitatekoak zituztenak, egoera sozioekonomiko ahulekoak eta katalana menderatzen ez zutenak– auzoko eskola guztietan zortzi plaza gordetzea erabaki zuten. Horixe planaren abiapuntua. Hezitzaile sozialak, hizkuntza irakasleak, gurasoak... eta azkenean auzoa bera proiektuaren parte egin dira.
Ulibarri programa orain dela dozena bat urte jarri zen abian eta egitasmo eta esperientzia anitz egin dira 400dik gora ikastetxetan. Jardunaldian, esperientzia horietako batzuk azaldu zituzten hainbat udaletako teknikariek, bakarrik batzuetan, ikastetxeetako ordezkariek lagunduta beste batzuetan.
Gernika-Lumoko (Bizkaia) euskara teknikariak Udaleko EBPN (Euskara Biziberritzeko Plan Nagusia) eta ikastetxeetako normalkuntza planak nola uztartzen zituzten azaldu zuen. Bide beretik aritu ziren Irungo Udaleko euskara teknikaria edota Aiaraldeko (Urduña eta Amurrio) euskara teknikariak ere. Elkarrekin egiten dituzten egitasmoak azaldu zituzten.
Buruntzaldea (Gipuzkoa) eskualdean udal eta ikastetxeen arteko koordinazioa nola bideratzen den azaldu zuen Hernaniko Udaleko euskara teknikariak, koordinazioaren zailtasunak eta onurak nabarmenduz.
Udalez gain, beste eragile batzuen arteko elkarlanaz aritu ziren Lekeitioko (Bizkaia) ikastetxeetako ordezkariak AEK euskaltegiko irakaslearekin batera. Lekeitio herri euskaldunera etorritako ikasle atzerritarren hizkuntza-gaitasuna eta integrazio soziala areagotzeko martxan jarri duten programaren berri eman zuten.
Nafarrek ere izan zuten lekua jardunaldian zehar. Atarrabiako nerabeekin euskararen erabilera areagotzeko egiten duten esperientziaren berri eman zuten. Egitasmoan parte hartzen ari dira Udaleko euskara departamentua, herriko euskara elkartea eta ikastetxeak.
Esperientzia horien guztien ardatza koordinazioa izan zen, udalerriko eragileen artean eta, besteak beste, udalaren eta ikastetxeen artean.
Kataluniako San Vicenç dels Horts Udaleko hezkuntza teknikariak, Marcelina Bosc-ek, udalak eta ikastetxeak azken hamar urteotan elkarrekin lanean aritzeko egin duten bidea eta horretarako antolatu duten egitura azaldu zuen. Bartzelona inguruan dagoen herri hau Vic baino txikiagoa da, eta askoz ere erdaldunduagoa. 27.000 biztanle inguru ditu eta etorkin ugari dago, baina gehienak 60-70eko hamarkadan Espainiatik joandakoak, ez etorri berriak, eta eskola askotako jolaslekuan ez omen da hitz bat bera ere entzuten katalanez. Eskola-porrota gainditu eta integrazio eta kohesio soziala bultzatzeko, beti ere katalana izanik komunikazio-hizkuntza, hasi ziren elkarlan horretan eta zailtasun ugari gaindituta, horietako asko udalean bertan –ez baita lan erraza departamentuen arteko koordinazioa–, Generalitateak bultzatu berri dituen Ingurumen Plan horiek (Pla d´entorn) eman omen diete behar zuten estalki formala eta aitortza.
Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.
Milaka eta milaka lagun elkartu dira larunbat bazkalondoan Iruñean, Baztango Aroztegiaren makroproiektuari aurkakotasuna adierazteko eta maiatzean epaituko dituzten zazpi auzipetuen absoluzioa eskatzeko. Bideoz grabatu dugu amaiera ekitaldiko hitzartzea [albistearen... [+]
Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]
Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]
Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]
Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]
Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:
"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]
Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]
Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik, Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.
Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]
Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]
EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]
Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.