Kapitalismoa salbatzen

Hara munduko kapitalismo finantzarioa salbatzeko ikuskizun lotsagarria. Amerikako Estatu Batuek, ekonomian eskua sartzearen arerio nagusiak, merkatu librearen defendatzaileak, bankariak porrotean ez itotzeko 700.000 milioi dolar (479.000 milioi euro) jartzea erabaki dute. Estatuak zergadun amerikarrei ezarri die zigorra, hau da, bankariak porrotetik salbatu beharra. Bankari horiek, diru goseak jota, munduko ekonomia eta finantza krisi handiena eragin dute. Estatu liberalak, kapitalismo basatienaren kudeatzaileak, galerak "sozializatu" ditu eta irabaziak "pribatizatu". Kapitalismoa ez dute zulotik atera AEBetan soilik, baita Europan ere. Europako Banku Zentralak urte honetan 462.440 milioi euro sartu ditu Europako bankuetan. Europako gobernuak –tartean espainiarra, frantziarra, EAEkoa eta Nafarroakoa– kapitalismo horren kudeatzaileak dira, horrelako eskusartze basatia onartzen dutelako.

Gobernuok esan dute hartutako irtenbidea ona izan dela, zeren horrela esku hartu izan ez balute ondorioak larriagoak izango zirela munduko finantza sisteman. Ez diezagutela adarrik jo. Hori gezurra da. Krisiaren erantzule benetakoa sistema kapitalista da eta basakeria hori ezkutatzen saiatzen dira bizirik iraun dezan. Europatik, Frantziako presidente Sarkozyk proposatu du "oinarri etikoak dituen kapitalismoa berreraikitzea". Kapitalismo basatia "gizatiartu" nahi dute irabaziak pribatizatzen segitzeko. Harritzekoa da Europako Parlamentuko presidente Poettering-ek esan duena: "Ezin zaizkie bankuei 700.000 milioi eman eta goseaz ahaztu". Harritzekoa da zeren beraiek, Europako Banku Zentrala buru dutela, amerikarren sendagaia darabilte. Irtenbidea ez da kapitalismoa zulotik ateratzea baizik eta beste ekonomia sistema bat eraikitzea; gizartearen eta herrien zerbitzura egongo dena, berdintasuna eta garapen solidarioa bultzatuko dituena. Utopia dela? Hori gabe oihanean segiko dugu.

ASTEKARIA
2008ko urriaren 12a
Azoka
Azkenak
2024-12-19 | Leire Ibar
Ia urtebete daramate soldatarik gabe Bilboko ikastetxe bateko langileek, funts putre batek eraikina erosi ondoren

Scientia funts pribatuak Bilboko San Pedro Apostol eskola erosi, eta langileen eskubideak eta hezkuntzaren kalitatea hondatu dituela salatu dute. Bederatzi hilabete daramate langileek soldatarik gabe, eta Eusko Jaurlaritzaren esku-hartze eza kritikatu dute.


2024-12-19 | Gedar
Europan, pentsiodunen %13k jarraitu behar dute lanean

Erretiroa hartu berri dutenen %4,9k uztartu behar dituzte pentsioa eta lanen bat Espainiako Estatuan. Estonian %55 dira.


2024-12-19 | Axier Lopez
Palestinaren askatasunaren aldeko 10 orduko elkarretaratzea egingo dute Lekeition

Israel entitate sionista Palestinan egiten ari den "genozidio eta sarraski terrorista" salatzeko Lekeitioko hainbat eragilek txandakako hamar orduko elkarretaratzea egingo dute abenduaren 28an.


Ernairen kontrako 290.500 euroko isunak indargabetu ala nabarmen apaltzea onartu dute epaileek

Isunak baliogabetzeko helegitea jarri zuten Ernaiko gazteek eta arrazoi eman die epaileak. Naiz-ek eman du epaiaren berri eta ostegun honetan 10:30ean eginen du prentsaurrekoa Ernaik, zehaztapen guztiak plazaratzeko.


2024-12-19 | Julene Flamarique
TikToken karbono-aztarna Greziako urteko emisioa baino handiagoa da, ikerketa baten arabera

Sare sozialik opakoena da TikTok: ez du bere isurketei buruzko daturik argitaratzen. Gainontzeko sare sozialek baino gehiago kutsatzen du. 2030erako "karbono neutral" bilakatzeko konpromisoa hartu duela esana du.


Denboraren harrizko gurpila Iruñeko katedralean

"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]


Sare sozialak
X utzita, nora joko dugu orain?

“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


Alerta laranjak

Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]


Eguneraketa berriak daude