Esklabo zoriontsuak

Txoli Mateos
Iñigo Azkona
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Zer da lana? Literatura filosofikoan, soziologikoan, eta teologikoan ere, mendeak dira gizakiaren jardun hori ulertzeko eta kokatzeko ahaleginak egiten direla.

Hala, lana har daiteke Jainkoak agindutako zigor gisa, katolizismo tradizionalak adierazi duen moduan. Arima salbu zegoelako froga modura, kalbinismoak esaten zuen moduan. Gizarte kapitalistan kapitalista ez garenon patu legez, Marxek zioen bezala. Edota, emakumeon autonomiarako ezinbesteko baldintzatzat, feminismoak aldarrikatu duen bezalaxe. Izan ere, zinez luzea da lana ulertzeko gizarte-ikuskeren zerrenda.

Baina ikuskera guztien gainetik, nire ustez, lana zigor gisa ulertzea nagusitu da gure artean. Lan egitera behartuta jaio gara gizaki gehienok, nahi eta nahi ez. Eta jardun horri erants dakiokeen esangura politiko, erlijiozko edota militante ororen gainetik, lana –beharra esaten dugu bizkaieraz– egin beharreko zerbait da; ez da norberak plazerez egindakoa. Edo ez?

Esan gabe doa, lanak eta lanak daude. Lanbide batzuk erosoak dira, edo sormenari leku handiagoa uzten diote, edo oso ondo ordainduta daude... Pentsa liteke ez dutela zigor kutsurik. Ulertzekoa da, neurri batean behintzat, erretiroaren ideiak arrakasta handirik ez izatea horrelako kasuetan. Beste batzuk, ordea... Badirudi, edo nik neuk behintzat beti ikusi dut horrela, lanbide jakin batzuetako langileek irrikan egon beharko luketela erretiroa noiz helduko, lan nekagarri eta malkartsu bat dutelako. Eta orain dela gutxi jabetzen hasita nago ez dela egia. Berdin da nolako lana egiten den, muga batzuen barruan, noski. Jendeak ez du erretiroa hartu nahi. Ezta pentsatu ere. Lanez gainezka, zeharo estresatuta, beti oporren esperoan egon arren... Zer egin etxean? Nola bete egunak? Zer egin bizitzarekin?

Lanak gure bizimodua egituratzen du. Hala, oporrak lanik eza dira. Eta lana dagoelako dute zentzua. Baina lanera joan beharrik ez badago, itxura denez, aisialdiak, eta, ondorioz ere, gure denbora osoak esangura galtzen du. Oporrak luzatzeko trikimailuak asmatuz ibili ohi gara; baina, sakonean, ezgauza gara geure bizimodua lanik gabe irudikatzeko.

Sinetsita nago: gure gizartea zeharkatzen duen mamua ez da lana. Gehienontzat langabezia ere ez da. Erretiroa da, ordea, izua eragiten duena. Honatx ondorioa: esklabo zoriontsu bihurtu gara, eta zenbat eta hurbilago ikusi erretiroa, are eta zoriontsuago, are eta esklaboago.

Azkenak
2025-03-26 | ARGIA
Errefuxiatuak hartzeko Gasteizen eraikitzen hasi diren makrozentro eredua kritikatu dute

Kritika artean abiatu dira Gasteizko Arana klinika zena Nazioarteko Babes Harrera Zentro bilakatzeko obrak. Ez auzokideak, ez errefuxiatuekin lan egiten duten gobernuz kanpoko erakundeak, ez PSEz bestelako alderdi politikoak ez daude ados proiektuarekin: makrozentroen ordez,... [+]


“Lokala eta bertako eragile guztien materiala itzultzea” exijitu dute Donostiako Birundako kideek

Joan den asteko kaleratze "ilegala" salatzeko, manifestaziora deitu dute ostiral arratsalderako.


2025-03-26 | ARGIA
Komunikazio modu onak aztergai izango dituzte Donostian

Nortasuna Sarean jardunaldien 10. edizioa egingo dute asteazken honetan Donostiako San Telmon, KomunikaziONA bideguruatzean izenburupean. Egungo komunikazio joerak aztertu eta "alternatiba osasuntsuagoak" topatzen saiatuko dira. Hainbat hizlari gonbidatu dituzte, euren... [+]


2025-03-26 | Aiaraldea
Eusko Jaurlaritza “prest” Guardian Laudioren erosketan parte hartzeko

Horrela adierazi du Mikel Jauregi Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburuak.


Munduko energia kontsumoaren igoera eragin dute industriaren, AAren datu-zentroen eta bero boladen areagotzeek 2024an

Energiaren Nazioarteko Agentziak (IEA) astelehenean argitaratutako txostenaren arabera, %2,2 igo da energia eskaria 2024an aurreko urtearekin alderatuta, besteak beste, egiturazko arrazoi hauengatik: beroari aurre egiteko argindar gehiago erabili beharra, industriaren kontsumoa... [+]


2025-03-26 | Sustatu
Prezio “dinamiko” eta puztuen susmoa etxebizitza aurkitzeko atarietan

Espainiako hedabideetan aurkitu dugu albistea, salaketa egin dutela Fotocasa eta Idealista etxebizitza-atarien kontra, prezioak manipulatzen dituztelakoan. Salaketan ez dugu manipulazioaren deskribapen zehatzik aurkitu, baina Ameriketako Estatu Batuetan agertu den salaketa... [+]


“Hezkuntza Sailak bileran guri hitzez esandakoari uko egin zion gero”

Non daude talka handienak eta zenbateraino dago gertu akordioa, EAEko hezkuntza publikoko irakasleentzat? Greba ziklo luzeari amaiera emateko sukalde lanaren eta gakoen inguruan mintzatu gara, STEILASeko bozeramaile Haizea Arbiderekin. “Grebak bertan behera utziko... [+]


Protestak piztu dira Turkian, Istanbulgo alkate eta Erdoganen aurkari nagusia atxilotu ostean

Ekrem Imamoglu Erdoganekein lehiatzekoa da hurrengo presidentetzarako bozetan, CHP Herriaren Alderdi Errepublikanoa alderdiaren hautagaitzara aurkeztu den bakarra baita. Ustelkeria eta "terroristekin kolaboratzea" egotzi diote, eta bere atxiloketaren ostean piztutako... [+]


Hezkuntza publikoko irakasleen astearteko greba egunak %75eko jarraipena izan du, sindikatuen arabera

Astelehen arratsalde-gaueko negoziaketa bilera luzearen ostean aurreakordiorik lortu gabe, EAEko hezkuntza publikoko irakasleak grebara deituak izan dira berriz ere; urtea hasi denetik bosgarren greba eguna izan da asteartekoa. Lanuzteek %75eko jarraipena izan dutela adierazi... [+]


Elkarretaratzeak egin dituzte Euskal Herriko dozenaka hezkuntza zentrotan, Israelek hildako haur palestinarrak oroitarazteko

Gure Haurrak ere Badira ekimenak deituta, Israelek azken egunetan Gazan hildako gehienak haurrak direla salatu dute. Gobernuei eta erakundeei Israelekin harreman oro etetea ere exijitu diete, "genozidio honen aurka argi eta tinko" lerratu daitezen.


Biktima gisa aitortzeko txostenak jaso dituzte Pasaiako segadan eraildakoen eta Rosa Zarraren senideek

Azken astean ezagutarazi moduan, Eusko Jaurlaritzaren Balorazio Batzordeak txosten banatan aitortu ditu estatuaren biktima gisa. Justizia sailburuak ekitaldi pribatu banatan entregatu dizkie dokumentuak.


Koordinakundea eratu dute, Bigarren Mundu Gerran deportatu zituzten euskal herritarrak ezagutarazteko

Deportazioaren Memoriarako Euskal Koordinakundeak aintzat hartu nahi ditu Hego Euskal Herrian jaio eta bizi ziren, eta 1940tik 1945era Bigarren Mundu Gerra zela eta deportazioa pairatu zuten herritarrak. Anton Gandarias Lekuona izango da haren lehendakaria, 1945ean naziek... [+]


Askatu dute kolonoek jipoitu eta militarrek atxilotutako Oscar saridun palestinarra

No other land dokumentalaren zuzendari Hamdan Ballal kolono sionistek jipoitu zuten astelehenean bere herrian, beste hainbat palestinarrekin batera, eta Israelgo militarrek eraman zuten atxilo ondoren. Astarte goizean askatu dute.


ANALISIA
Brandt eta Gorvatxov, non zaudete?

Hitlerren armadak milioika sobietarren heriotza ekarri zuen Bigarren Mundu Gerran Sobiet Batasuna inbaditu zuenean. Gerra amaituta, Iosif Stalinen obsesioa zen Alemania eta Errusia artean babes herrialde-lerro bat osatzea; horra, besteak beste, Varsoviako Itunaren sorrera... [+]


Jaurlaritzaren proposamenak Lehen Mailako Arreta “are gehiago prekarizatzea” ekarriko lukeela adierazi du Espainiako Osasun Ministerioak

EAEn BAMEa (famili medikuen formazioa) lau urtetik hiru urtetara jaistea eskatu du Jaurlaritzak. Osakidetzaren "larritasunaren" erantzukizuna Ministerioari bota dio Jaurlaritzako Osasun sailburu Alberto Martinezek: "Ez digute egiten uzten, eta haiek ez dute ezer... [+]


Eguneraketa berriak daude