Zaharra berri, asmatu arte

Iñaki Antiguedad
Dani Blanco
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Gurean izan den azken (?) gertakari entzutetsutik abiatuko naiz, hango Auzitegi Konstituzionalak hemengo kontsulta-legea ezerezean utzi zuenekoa. Zaharra berri. Beti pentsatu dut hango justizia estatu-arrazoiak duela politizatuta; kasuak nonahi. Baina Konstituzionalaren epai hori ez nuke politizazio horren adibide jarriko. Izan ere, konstituzioa blindatzea helburu duen epaitegiak horixe egin du, garbi utziz lehendik ere garbi zegoena, egungo markoan erabaki-subjektu bakarra dela; badakigu zein. Markoa aldatzea posiblea dela ekarri du epaiak gogora, beti ere markoak berak eskainitako bidetik joanda, eta Gorte Nagusiekin egiten dugu topo. Hemeroteka argibide. Bere horretan ixten da gaurko markoaren zirkulua. Azken 30 urteetan izan da horrela eta beste horrenbestean izan daiteke, hori gainditzerik izan ezean. Lehendakariak gidatu duen planari behintzat jende askoren begietan erabakitzeko-eskubidea ezin gauzatzeko benetako horma zein non den agertu arazi izana errekonozitu behar zaio. Beste gauza da helburu hori zutenentz.

Horma hor, sinetsi ote lezake planaren aldekoren batek euskal jendartea erabaki-subjektua izatea gaurko markotik etorri daitekeela? Grabitate-legea asmatu zuenak zioena gogoan: “Arazo bat ezin da gainditu bera sortu duen pentsaera beretik”. Eta markoa arazoa dugu, hori gainditzen asmatu arte, subjektuen talka emankorrean, pentsaera propiotik abiatuta, traba guztiak bazter uzteko konpromisoaz. Zaharra berri hau ere. Horretarako baldintzak sortze bidean badira argitu beharrekoak, arbolek basoa ezkutatu ez dezaten.

Ekimena politikoa ala juridikoa? Erabaki-subjektua sortzeko bidea politikoa da guztiz. Hori garbi izanda ez dut aparteko arazorik ikusten juridikoki horra-hara joateko, Estrasburgora bada ere, baina beti juridikoa politikoaren menpeko. Gainera, eskubideen urraketa salatzeko bada, erabakitzekoaz gain beste hainbat datozkit burura salatzekoak, bertatik bertara.

Hemen ala han? Markoa aldatzeko giltza hemen forjatu behar da, atea han bada ere. Ekimen politikoa hemen eta hemendik sustatu behar da, ekinez. Lehendakariak udako jardunaldi batean enpresari berritzaileei esana gogoan: “Lozorrotik atera, ekintzaileak izan”. Badu berak ere non eta zeri ekin, berritzailea izateko.

Erabakitzeko eskubidea ala kontsultatua izatekoa? Lehenengoak bigarrena derrigortzen du, bigarrenak, ostera, ez lehena. Ez ditzatela parean jarri. Demokrazia ulertzeko modua. Lehendakariak udako ikastaro batean zioen ez duela: “Anestesiatuta dagoen demokraziarik nahi” eta “euskal gizarteak erabakietan gehiago parte hartu behar” duela. Itxura batean ez zen ikastaroan matrikulatu. Ez al daki zenbat anestesista dituen Lakuan? Ez dadin engainatu, markoa aldatu gabe ere hamaika aukera du parte-hartzea bideratzeko, honetaz edo hartaz, txikitik handira, bide batez subjektu politikoa gizenduz. Lakuako subjektu askoren erabakiak indargabetzeko beldur ote?

Erabakitzeko eskubidea da koska, baina horren beharra espektro abertzalearen logikatik atera eta jendartean zabaldu behar da. Izan ere, jendeak erabaki-guneak hurbil izan eta sentitzea funtsezkoa da, ez bakarrik demokrazia parte-hartzailea sendotzeko; baita gaurko globalizazioak dakarzkigun arazoei, ekonomikoei kasu, hobeto aurre egiteko ere.

Tira, urriaren 25ekoa egoera desblokeatzeko omen zen; egun horretan baina blokeoak bere horretan iraungo du, argiagoa iraun ere. Markoa aldatu beharra daukagunok horretarako baldintzak sortu behar ditugu. Eta mantendu. Lizarra-Garaziko hutsuneak gogoan. Testuak kontestua behar duelako.

Azkenak
Olatz Salvador
Konfort gunea

Olatz Salvador
Noiz: martxoaren 15ean.
Non: Deustuko jaietan.

------------------------------------------------

Martxoak beti du deustuarrontzat kolore berezia; urtero ospatzen ditugu jaiak, San Jose egunaren bueltan. Bi asteburu bete festa, eta urtetik urtera Deustuko... [+]


Ezkabako ihesaldia gogoratzeko, La Fuga mendi-martxa

Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.


Atzera bota dute Zaragoza eta Araba arteko goi tentsioko linearen proiektua

Martxoaren 19an amaitu zen proiektua aurkezteko epea, baina Errioxako PSOEk adierazi du Forestalia enpresak "interesa baztertu" duela. Enpresak bi parke eoliko eraiki nahi zituen Aragoiko lurretan, baina oraindik ez ditu lortu baimenak eta hori dute egitasmoa... [+]


2025-03-28 | ARGIA
200.000 euro lortzeko kanpaina abiatu du Integrazio Batzordeak

Seaska Sarean inklusio egoeran dauden 165 ikasleei laguntza bermatzeko hasi dute kanpaina, antolaketa propioa eratuta. Frantziako Hezkuntza Ministerioaren jarrera salatu dute kanpaina aurkezteko prentsaurrekoan, behar bereziak dituzten haurren inklusiorako baliabide... [+]


2025-03-28 | Irutxuloko Hitza
Metroaren lanetako gainkostua 33,3 milioi eurokoa dela adierazi du Eusko Jaurlaritzak

EH Bilduk galdera sorta bat erregistratu zuen Eusko Legebiltzarrean Donostiako Metroaren igarobideko lanen gainkostua argitzeko. Informazio hori atzo jakinarazi zuen Susana Garcia Chueca Mugikortasun sailburu sozialistak.


AEBn ekoizten ez diren autoei %25eko muga-zergak ezarriko dizkiela iragarri du Trumpek

Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez. 


2025-03-27 | Arabako Alea
Greba mugagabea hasi dute Gasteizko lorezainek

%90eko jarraipen "ia erabatekoa" izan du grebak, sindikatuen arabera. Gasteizko parkeak, lorategiak eta eraztun berdea mantentzen dituzte Enviser azpikontratako 90 langileek.


Borrokak balio du: Israel Premier Tech, ez aurten, ez inoiz

Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]


Biharamunen lantegia
Zer ikertu herritarrek erabakitzen dute

Ikerketa parte-hartzailea eta gogoetatsua bultzatzen du Biharamunen Lantegia kooperatibak, eta zientzia eta ikerketa herriarengana hurbiltzeko lan egiten du. Duela urte eta erditik egoitza Bidarten dauka, eta Institut Curie-rekin elkarlanean Iker Herria ikerketa zentroa sortzeko... [+]


2025-03-27 | ARGIA
Euskal sagardo ekologikoaren bereizgarria, kupeletan jartzeko gertu

Txotx denboraldian eredu ekologikoan ekoiztutako Euskal Sagardoaren eskaintza izango da hainbat sagardotegitan, eta hura bistaratzeko, Jatorri Deiturak eta ENEEK-Ekolurrak kupeletan paratzeko euskarria aurkeztu dute.


2025-03-27 | Kontxita Beitia
Atzo bezain ozen! NATO pikutara soldaduskarik ez

Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]


Etxarri Gaztetxearen aldeko zenbait gaztek Bilboko udaletxeko osoko bilkura eten dute

Amenabar enpresak Bilboko Udalaren eskutik apirilaren 4rako agindu duten desalojoaren kontra azaldu dira bilkuran. Poliziak indarrez kanporatu ditu. Ostiral honetan18.30ean, Errekaldeko Plazatik hasiko den manifestaziora batzeko deia luzatu dute gazteek, baita desalojoaren... [+]


Bruselaren kitak ezkutatzen duena: simulakroak eskolan, “kooperazioa” militarrekin...

Europako Batzordeak aurkeztu duen plana ustezko gerra edo hondamendi baten aurrean “bizirauteko” kit batetik harago doa: hogeita hamar neurri proposatu ditu eskoletan, enpresetan eta herritarren artean militarismoa eta beldurra sustatuko dutenak.


2025-03-27 | ARGIA
proiektuak 10 urte!
Lurrari begiratzen diogunok badugu aldizkari berezi eta berria: Bizi Baratzea Orria

Gaur, martxoak 27, ARGIA komunikabidearen egoitzan aurkeztu dugu Bizi Baratzea Orria, urtaro bakoitzean zabalduko den aldizkari berria. Horrekin batera ospatu dugu ARGIAren Bizi Baratzea proiektuak 10 urte betetzen dituela aurten. Bizi Baratzeako kolaboratzaileak eta ARGIAko... [+]


Eguneraketa berriak daude