Ikasturte osorako kantu bero eta mestizoak

  • Esne Beltza ::Made in Euskal Herria

    Gaztelupeko Hotsak

    iraupena ::53´41´´

    prezioa ::15.95€

Arraroa da Xabier Solanok denbora luzean proiekturik ez abiaraztea, eta salbuespenik egon ez dadin hemen dator berriro. Fermin Muguruzarekin egindako azken biraren aurretik sortu zen ideia eta biraren erdian hasi ziren kantuak eta ideiak sortzen. Etzakit, The Solanos eta beste hainbat talderen sortzaileak melodia eta lelo itsaskorrei eutsi die, baina mila batailatan ibilitako musikari eskarmentudunekin –Joxe Ripiau, Baldin Bada, Ttak, Mal de Ojo…– doinu beroetan murgildu da erabat: raggamuffina, ska, soula, folka, musika arabiarra, rocka, popa eta beste. Euskara, gaztelania, italiera, japoniera eta beste erabili dituzte Jon Garmendia Txuria-k, Maialen Lujanbiok eta Jon Maiak idatzitako testu eder eta metaforikoak plazaratzeko. Beroak bai, baina udarako kantuak baino gehiago dira hauek, aizu!
Xabier Solano - Esne Beltza
«Doinu beroak apur bat galduta daude Euskal Herrian»

“Bizitzak ez du askatasunik ematen, baina askatasunak bizitza ematen du”.


Bizitza lerro batetik doa, baina benetan bizi ahal izateko, askatasun gehiago behar dugu, lerro horretatik tarteka ateratzea.

Gogoratzen. Nostalgia ona da ala hobe da iragana alde batera uztea?


Iragana museo bat bezalakoa da. Ona da gogoratzea eta museo hori bisitatzea, baina ez bertan bizitzea.

Diskoari Made in Euskal Herria jarri diozue, baina munduko kolore asko ditu…


Egia da. Hala ere, oinarria euskaldunek egindakoa da, nahiz eta hizkuntza eta kolore asko dituen. Are gehiago, logoa kataluniar batek egin zigun eta hark proposatu zigun izen hau.

Zer aurkitzen duzu Txuria-ren hitzetan?


Batzuetan nik ematen dizkiot gaiak edo ideiak, beste batzuetan berak asmatzen ditu. Asko gustatzen zaizkit bere idatziak. Hitz horiei bide eta zentzu asko har dakizkioke eta hori oso ona da. Nahiz eta zenbaitetan hitz zuzenak ere ondo dauden.

Raggamuffina, ska, soula… dira nagusi lan honetan. Zure proiektu gehienetan doinu beroen alde egin duzu. Zer ematen dizute?


Gehien mugiarazten nauen musika da, eta nire ustez Euskal Herrian apur bat galduta dago.

Sartzen zaizkizu “boltsikoan bete ez dituzun desioak”?


Inoiz gertatu zait norbait galdu eta berari emateko neukana ez eman izana. Orduan gogoratzen duzu zenbat daukazun berari emateko.

Zein da Esne Beltza izenaren jatorria?


Fermin Muguruzak proposatu zigun biran geundela. Kontraste hori: txuriak musika beltza egiten. Gainera, diskoaren bukaeran abesti tradizional bat sartu dugu etxez etxe banatzen zen esne beltz edo deklaratu gabeko horren gainean.

“Amesten dudana da nirea”, “zapaltzen dugun lurra gara”. Amets egin daiteke hankak lurrean izanda?


Nahiz eta gure herria asko maite zapaldu ere egiten dugu. Are gehiago, askotan gutxietsi egiten dugu daukaguna eta urrunekoa miretsi.

Azkenak
Lineal A idazkunik luzeena

Lineal A duela 4.800-4.500 urte erabilitako idazkera minoikoa da. Berriki, Kretako Knossos jauregi ezagunean, bolizko objektu berezi bat aurkitu dute, ziurrenik zeremonia-zetro gisa erabiliko zutena. Objektuak bi idazkun ditu; bata, kirtenean, laburragoa da eta aurkitutako... [+]


Gizonak frontera, emakumeak zubira

Londres, 1944. Dorothy izeneko emakume bati argazkiak atera zizkioten Waterloo zubian soldatze lanak egiten ari zela. Dorothyri buruz izena beste daturik ez daukagu, baina duela hamar urte arte hori ere ez genekien. Argazki sorta 2015ean topatu zuen Christine Wall... [+]


Resako aztarnategia Andosillan
Ebroko muga zaharraren lorratzetan

Nafarroako Erriberako Andosilla herrian, sorpresa ugari ematen ari den indusketa arkeologikoa egiten ari dira Aranzadiko arkeologoak eta herritar boluntario taldeak. Resako aztarnategian orain arte oso ezezaguna zaigun Goi Erdi Aroko gizarteak hobeto ulertzeko aztarnak aurkitu... [+]


Pippi Kaltzaluzek 80 urte bete ditu, beti bezain iraultzaile

Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]


Trans Pertsonen Lehen Mailako Arretako Zerbitzuak jarriko ditu abian Osakidetzak

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako trans pertsonei zuzendutako protokolo asistentziala eguneratzea da helburua. Lehen Mailako Arretako Taldeak (LMAT), trans pertsonentzako Lehen Mailako Arretako Zerbitzu berriak (tLMAZ) eta Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dagoen Genero... [+]


Osakidetzako datuen kontraesanak: itxaron-zerrendak behera, herritarren kexak gora?

Jaurlaritzak ziurtatu du itxaron-zerrendak bi hilabetetik behera jaitsi direla azken hiruhilekoan. Manu Lezertua EAEko arartekoak, berriz, beste datu bat nabarmendu du herritarren kexei buruzko urteko txostenean: Osakidetzari dagozkion kexak %70 igo dira, eta batez ere... [+]


“Neutrotzat aurkezten dena, egiaz, ideologia nagusiaren konplizea da”

Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]


Unibertsitate pribatuak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak

Ugaritu diren “txiringito pribatuei” muga jartzeko asmoz, unibertsitate berriak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak. Euskal Herrian polemika artean jaio zen azken unibertsitate pribatuak adibidez, Gasteizko Euneizek, gaur gaurkoz ez ditu... [+]


2025-04-02 | Cira Crespo
Espainiako bandera

Juan Bautista Bilbao Batxi idazleak barku batean egiten zuen lan, eta bere bidaietako kronikak bidaltzen zituen Euzkadi egunkarira. Horri esker, XX. mende hasierako mundu osoko kronika interesgarriak ditugu, euskaraz. 1915eko ekainean, hain zuzen, Murtzian egin zuen... [+]


Segurtasuna, etorkinak eta beldurra

Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.

Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]


Haurtzaroaren denbora

Haurtzaroaren amaiera eleberri distopikoa idatzi zuen Arthur Clarkek, 1953. urtean: jolasteari utzi dion gizarte baten deskribapena. Eta ez al da bereziki haurtzaroa jolasteko garaia? Jolasteko, harritzeko, ikusmiratzeko eta galdera biziak egiteko unea. Ulertzeko tartea zabalik... [+]


2025-04-02 | Castillo Suárez
Erantzunak

Badira etxebizitzak saltzeko atarietara harpidetuta daudenak, etxe bat erosi nahiko luketelako. Tarteka etxeak ikusteko hitzorduak ere egiten dituzte, eta seguru nago saltzaileak badakiela pertsona horiek ez dutela etxea erosiko, ez bisitan etxeari aurkitzen dizkioten baina... [+]


2025-04-02 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Hirigintza militarra

Berriki zabaldu da Gazako lurralderako Egiptok egindako hirigintza-antolaketa plana. Marrazki batean jaso dira etorkizuneko kale, eraikin eta iruditeria, oraindik metraila eta lehergailuen usaina darion errealitate baten gain. Hirigintza proposamena, beste bonba jaurtiketa bat... [+]


Eguneraketa berriak daude