Jakin nahi, konta nahi

David Anaut
Karlos Corbella
Uztailaren 31ko Berria egunkarian Andu Lertxundik honako pasartea ekarri zigun, Senekak Luziliori idatzitako gutunak berrirakurtzen ari zela aurkitutako azpimarra batetik berreskuratuta: “Dena komunikatu nahi dizut. Horixe dut, hain zuzen ere, gogoko: zerbait ikasi orduko, nik bildutako oparia zuri eskaini ahal izatea. Doktrina batek, litekeen goratsuena eta osasungarriena izanda ere, ez ninduke sekula beteko, baldin nik bakarrik ezagutuko banu. Jakituria baldintza batekin eskainiko balitzait, dakidantxoa ez zabaltzeko eta ezkutuan gordetzeko baldintzarekin alegia, uko egingo nioke delako jakituria horri: konpainiarik gabe, ondasun baten jabetza ez da sekula atsegina”.

Ideia horrekin oso lotua ikusten dut nire oso gustuko den esaera zahar bat, idatzi honen izenburuan ageri dena: Jakin nahi, konta nahi. Rosa Sestorainek bildu zuen Leitzan, eta 1990eko Plazaola aldizkarian argitaratu. Ondoren, Mikel Olanok jaso zuen Leitzako hizkeraren inguruan osatutako liburuan.

Gustukoa dudala esan dut, iruditzen baitzait egia handia dela. Esaera zaharra ezagutu baino lehen, makina bat aldiz galdetu izan diot neure buruari zerk bultzatzen gaituen honako hau edo harako hura ikastera edo jakitera. Badira, jakina, eguneroko gure bizimodua aurrera aterako badugu ezinbestean jakin eta ikasi beharko ditugun kontuak. Baina badira, izan ere, nekez atarramentu praktikorik emanen diguten jakintza eta ikasketa ugari, eskuratzeak berak izerdia edo nekea besterik ekarriko ez digutenak askotan. Eta horiek ere jakin nahi izaten ditugu sarritan, hala ere.

Gizakiaren betiereko kuriositate eta jakin-min sonatu hori ote da? Zer da jakitearen jakiteaz gizentzen dena? Gure nortasuna? Gure adimena? Gure egoa? Jakin nahi hori bere horretan, huts-hutsean, ulertu al daiteke?

Bada, uste dut esaera zaharraren bigarren zati horrek erantzunaren zati bat bederen ematen digula. Jakin nahi izaten dugu, ondoren kontatu ahal izateko. Ez da egoera bakarra, dudarik ez dena, askotan kontatu gabeko sekretuaren edo jakintzaren jabe izateak eta ez konpartitzeak ere emanen digulako akaso nolabaiteko poza edo botere sentsazioa. Baina sinetsita nago askotan jakin-minaren eta jakin nahiaren sortzailea, gehienbat, kontatu ahal izate hori dela. Informazioak edo jakintza hutsak, maiz, erre egiten digu. Hurkoari kontatzerakoan ematen diogu zentzua hau edo hura ikasteko eta jakiteko ahaleginari, baita kontatu behar ez geniokeela dakigunean ere agian.

Eta orain, horiek esanda, neure buruari egiten diodan galdera: zertarako ari naiz ni hau dena kontatzen?

Azkenak
Bonus track: non dago saria?

Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]


Argia Sarien kronika
Galga azkartasunari

Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Ikus-entzunezko Argia Saria: EITB Kultura

EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Prentsako Argia Saria: Irutxuloko Hitza

Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Entzunezko Argia Saria: BaDA!bil podcasta

Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Merezimenduzko Argia Saria: Ene Kantak

Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik,  Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.


2025-01-31 | ARGIA
Urteko kanpaina onenaren Argia Saria: Altxa Burua

Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Interneteko Argia Saria: Oroibidea

Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]


2025-01-31 | ARGIA
ARGIAko lantaldearen mezua: Mundu ilunean, ARGIA gehiago

Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:

"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Banatu ditugu euskarazko komunikazioaren 2025eko Argia Sariak

Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]


Calexit, Kaliforniaren independentzia bilatzen duen ekimena

Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.


Estatuaren biktimek Chivite lehendakariari eskatu diote egon dadila euren aitortza ekitaldian otsailaren 13an

Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.


'Arizona' antzezlana
Muturrekoa, muturreraino eramanda

Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.

-------------------------------------------

Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]


Eguneraketa berriak daude