Txingudiko badia Gipuzkoan dagoen padura ingurunearen eredurik onena da. Hezegune berezia, balio ekologiko aintzatetsia duen espazio naturala. Gainera, hegazti mota askotako migrazio-bidean kokatuta egoteak babesleku garrantzitsu bihurtu du. Baina, horretaz guztiaz gain, itsaso, ibai, zibilizazio eta bizitza basatia hain gertu dituen ingurune honek lasaialdirako egiten du gonbita. Eta oso gertu, errepidea eta automobilak ikus badaitezke ere, ezinezkoa da beren hotsa entzutea, sakonegiak baitira ahate eta txorien joan-etorriak, zuhaitzen xuxurlak eta aintziren doinu samurrak.

Hiri eta industria garapenaren ondorioz itsasadarraren padura eremu zabalak desagerrarazi arren, Txingudiko Baliabide Naturalak Babestu eta Antolatzeko Plan Bereziaren aplikazioak hezegune honen eremu handi baten kontserbazioa ahalbidetu du. Eusko Jaurlaritzak onetsitako Plan Bereziaren helburua Txingudiko badia zaindu eta berriztatzea da, eremuan dauden ingurumen balioak eta bertako erabilpen beharrizanak bateratuko dituen eredu baten pean.

Jaitzubiako padura

Hondarribiko aireportura heldu baino lehentxeago, ezkerreko aldean, Amute auzoa dago. Bertatik jarraitu behar da Jaitzubiako paduretara iristeko. Distantzia laburra den arren, arrotzak behin behintzat galdetu egin beharko du, zuzeneko bideari eusteko. Tartean, badaude oinez datozen koadrilak, eta baita bizikletan lasterka abiatzen diren gaztetxoak ere. Baina ingurunea barea da, eta ez dirudi baretasun hori bortxatzeko gai den inor agertuko denik. Automobila mahastiz eta loraz inguratutako Beko Errota jatetxe entzutetsuaren aparkalekuan uztea dirudi egokiena, bertatik padurarantz doan ibilbidea hasteko.

Txango erosoa da, aldapa gutxi eta ingurune atsegina eskaintzen dituena. Bidean, bizpahiru baserri eta hesiz inguratutako txalet gutxi batzuk, sarreran “kontuz txakurrarekin” kartelak dituzten horietakoak. Bat-batean, zingira txiki bat eta beherago hezeguneak, kanaberaz, lokatzez eta hegaztiez zipriztinduak. Mariandreseneko zubia, Atontzolo izeneko gunea, San Joakin padura, Zarautzeneazpi hezegunea, San Joakin aintzira geza, Behatokia… 70,4 hektarea babestuak ditu Jaitzubiako ibarrak. Horietatik 38,1 babes berezikoak dira eta gainerakoak, aldiz, nekazaritzarako babestuak. Babes bereziko guneen berritzea 2003. urtean hasi zen, lurra itsasotik bakartzen zuten euste-hormen zati bat botaz eta padurari XVIII. mendetik lehorturik zeuden 25 hektarea inguru itzuliz.

Ibaitik itsasorainoko trantsizio naturalaren Txingudiko erakusgarri bakarra da Jaitzubia, eta Bidasoako padurak Jaizkibel mendiarekin uztartzen dituen pasabide berdea osatzen du.

Plaiaundi parke ekologikoa

Babes berezi gisa sailkatutako 23,4 hektareako eremua da Plaiaundi parke ekologikoa. Iruneko udalerrira abiatu behar da bertara iritsi ahal izateko. Lapurdirantz N-1eko 478. kilometrotik sarrera zuzena aurkituko du automobilez abiatzea erabakitzen duenak. Parkeko sarreran Txingudiko paduren interpretazio zentroa aurkituko du bisitariak. Han, informazio gune eta beste hainbat baliabide aurkitzeaz gain –besteak beste, gune natural honetan egiten diren ikerketa eta ingurumen hezkuntzako lanak zuzentzen dira–, hegazti, zingira eta landaretza miatu ahal izateko behatoki batekin egingo du topo bisitariak. Gomendagarria da bertatik ingurunea kontu handiz begiratzea, baina are gomendagarriagoa kanpora atera eta pazientziaz bidexkak jarraitu eta ezusteko ezkutalekuetan barneratzea. Isilik eta presa gabe ibiliz gero hamaika aukeraz zipriztinduko da txangoa. Apoarmatuak ager daitezke, ahateak, zisneak edo martin arrantzaleak; satitsuak, lur-saguak, apo lasterkariak edo ur-igelak. Ibilbidearen amaieran Hondarribia ikus daiteke, eta itsasoa. Tartean, ur geza eta gazia nahasten dituen pasabide berdearen mirariak.