‘Ontza bat txokolate’ dastatzeko gogoz
Sentimenduak eta iritziak nahas-mahas ditut Aitzol Aramaio zinegilearen Un poco de chocolate filmaz idaztean. Baliteke, filmaren jatorrizko lan literarioak (SPrako tranbia) utzi zizkidan arrasto nahasiek filmari buruzko sentipen antzekoak eragin izana. Egiari zor, liburuak ez ninduen liluratu –ez dut gustatu ez zitzaidala esan nahi–, haatik, ez zen izango liburuaren eskasiaz, nire eskasiaz baizik. Iritziak iritzi, gustuak gustu, betiere.
Filmaren izena ez da SPrako tranbia, ezta Kirmen Uribe idazleak filma euskaraz balitz izenda zezakeen Ontza bat txokolate ere. Kirmen Uriberi ondo ulertzera, eta egia bada, jatorrizko hizkuntzatik –poesia denean behintzat– beste hizkuntzara itzultze jardunbidean beste obra bat sortzen dela, kasuon, euskarazkoa eta gaztelaniazkoa, bi liburu dira. Eta, izan ere, SPrako tranbia literatura poetikoa da.
Aitzol Aramaiok euskarazko edo gaztelaniazko liburuan oinarritu al du filma? Edo bietan? Berbak eta itaunak. Nik ez dut erdarazko bertsioa irakurri edonola ere.
Dena dela, aitor dut, Aitzol Aramaiok nik buruan nuen istorioaren egitura lausoa (bir)eraikitzen eta argitzen lagundu dit. Demagun, Un poco de chocolate euskarazko istorioan oinarritua dela. Nik irakurri nuena istorio surrealistek ehundutako istorioa zen. Neronek oso-osorik hauteman ez nuen mundu surrealista hura, errealitatera ekarri du Aramaiok. Alegia, Unai Elorriagak eraiki zuen istorioa surrealistagoa zen Aramaiok zeluloidean eskaini diguna baino. Edo nik hauteman ahal izan dudana baino. Areago Aitzolen filmaren hezurdura Elorriagaren eleberriaren hezurdura baino aiseago barneratu dut. Beharbada, irakurle motza naizen aldetik, eta txokolatea horren gustukoa izaki, filmarekin gehiago gozatu dut liburuarekin baino.
Un poco de chocolate dastatzen hasi eta lehen sekuentziek apur bat aztoratu ninduten. Marcos pertsonaia herriko plazara iristean kameraren –Marcosen begirada– dardarizoa desegokia begitandu zitzaidan. Badakit Marcos noraezean zebilela munduan, baina hasierako mugimendu dudazkoek zinez aztoratu ninduten.
Filmaren eszenografia gustatu zait, zinez gustatu ere. Pertsonaia nagusiek sentipen desberdinak sorrarazi dizkidate alabaina. Hector Alterioren eta Julieta Serranoren interpretazioak egokiak atzeman ditut. Beren eskarmentua eta talentua neurri-neurrikoak dira Lucasen eta Mariaren larruan sartzeko. SPrako tranbia edo Un poco de chocolate asmatu zirenerako pertsonaia hauen baitan zeuden bi aktore puska hauek, ia inork berauetan sartzen lagundu edo zuzendu beharrik gabe. Nolabait esanda hau ere.
Ezin gauza bera esan Daniel Brühl (Marcos) eta Barbara Goenagaren (Roma) rolei buruz, lehenaren kasuan bereziki. Zuzendari zailduago baten eskarmentua eta gidaritza hartu dut faltan euren interpretazioetan. Bon, nire sentipenak besterik ez dira. Euskal zinema amiñi bat ezagututa Aitzolen lana oso duina iruditu zait. Ea hurrengoan Ontza bat txokolate dastatzeko parada dugun! Ummmm...
PPrekin eta EH Bildurekin negoziazioetan porrot egin ondoren etorri da Ahal Dugurekin adostutako akordioa. Indar politiko honek aitortu duenez, maximalismoak atzean utzi eta errealitateari heldu diote, errenta baxueneko herritarren aldeko akordioa lortuta.
“Posta publikoa eta kalitatezkoa. Eskubideen aldeko Hitzarmen eta Akordio baten alde” aldarrikapenarekin, LAB, ESK eta ELA sindikatuek lan-baldintzak eta posta-zerbitzu publikoaren kalitatea defendatzeko mobilizazioa egin zuten atzo, hilak 12, Bilboko Eliptika Plazan.
Herriko EH Bilduko zinegotzi eta legebiltzarkide den Ander Goikoetxeak egindako galdera parlamentario bati Jaurlaritzak emandako erantzunaren bidez jaso informazioa hau. Bi haize sorgailu ezartzeko asmoa dago eta Cluster Hernani izeneko proiektu zabalago baten barruan kokatzen... [+]
Hezkuntza bi arazo handik zeharkatzen dutela adierazi dute IAk: "ideia erreakzionarioen" gorakadak eta "ikasleen egoeraren okertzeak". Mobilizazioaren deialdia hedatzeko, goizean errepide mozketak egin dituzte Donostian, Iruñean eta Gasteizen. Bilbon, Euskal... [+]
Atapuercako aztarnategian hominido zahar baten aurpegi-hezur zatiak aurkitu dituzte. Homo affinis erectus bezala sailkatu dute giza-espezieen artean, eta gure arbasoek Afrikatik kanpora egindako lehen migrazioei buruzko teoriak irauli ditzake, adituen arabera.
Gasteizko 1 zenbakiko Auzitegi Kontentzioso-Administratiboak emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Lan poltsan parte hartzeko euskara maila altuenaren baliokide diren 3. eta 4. eskakizunak indargabetu zituen Gasteizko Auzitegiak.
Hainbat eragilek deituta, NATOren aurkako elkarretaratzea egin da Iruñeko Udaletxearen aurrean. Izan ere, gaur, martxoak 12, 39 urte bete dira Hego Euskal Herriak, Espainiar Estatua NATOn sartzeko erreferendumari ezezkoa eman ziola. Askapenako kide batek adierazi du, gaurko... [+]
Azkar! Azkar! Adi egon, ez daukat astirik eta! Ohartarazi behar zaitut, denborak agian ez baitit uzt… Pipipipi-pipipipi! Pipipipi-pipipipi!
Goiz jaiki, eguneratuta egoteko irratia piztu, dutxa hartu, ilea lehortu, orraztu, bizarra kendu edota makillatu, kafea egiten den... [+]
Europako Batzordeak 26.000 milioi euroren inportazioak zergapetuko ditu apirilaren 1etik aurrera, Donald Trumpek altzairuari eta aluminioari ezarritako muga-zergei erantzunez. Enbido-komertzialek jarraitzen badute, Euskal Herrian lehen sektoreak nozituko du gehien norgehiagoka... [+]
Ez da berria, lehen ere ezagutu ditugu horrelako egoerak. Bere garaian hartutako erabakiaren emaitzak okertzen doazenean, zuzentzeko nahiko denbora balego bezala, eta ez da egia.
Hitz politak, itxaropentsuak, euskal gizartean pozik entzuten direnak, bai, baina badut beldurra,... [+]
Azpeitiko Udalak etxebizitza hutsei ezarritako kanona abian jarri berritan –eta Euskadi osora zabal daitekeela jakinda–, etxebizitza horien jabeen eta eskuineko alderdien kexak irakurtzen eta entzuten hasiko gara. Jabetzarako Eskubidearen inguruko mantra horiek... [+]
25 bat eragilek adierazi diete elkartasuna apirilaren 11n Baionako auzitegian epaituko dituzten Intza Gurrutxaga eta Gorka Torre Euskal Herrian Euskaraz taldeko kideei. Egun batzuk lehenago, apirilaren 6an Baionan eginen den manifestazioan parte hartzeko deia ere luzatu dute.
Lurrak guri zuhaitzak eman, eta guk lurrari egurra. Egungo bizimoldea bideraezina dela ikusita, Suitzako Alderdi Berdearen gazte adarrak galdeketara deitu ditu herritarrak, “garapen” ekonomikoa planetaren mugen gainetik jarri ala ez erabakitzeko. Izan ere, mundu... [+]
Asteazken eguerdian berreskuratu du askatasuna astigartarrak, zigorra osorik beteta. Espainiako Auzitegi Nazionalak otsailean inputatu zuen ETAren zuzendaritzako ustezko beste lau kiderekin batera, Gregorio Ordoñezen hilketa leporatuta.
Azora putre funts alokairua igo eta mantentze lanak alde batera utzi ditu, Isaac Lagos eta bere familia etxebizitza uztera behartuz. Kaleratzearen aldeko epai bat jaso berri du maizterrak.