Dolareak

Jose Inazio Basterretxea
Jose Inazio Basterretxea, EHUko irakaslea
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Orainean dago giltza, jakina da hori. Bai eta 1.643. urteko Gero, bi partetan partitua eta berezia delako liburuarena ere. Zeren bizitzea baita irakurtzea. Behinolakoa berpiztea. Une batean ekoitzia, beste batean gozatzea… sagardoa bezala.

Horrexegatik joango naiz Axularren irakurketara, Ur. Atseginez gainera.

Euskara-ikasleen errekonozimendu-jaia antolatu dute Bilboko euskaltegi batzuek ekainean, badakizu. Hasi eta buka, hor mamituko da Axularren maratoia, Geroren irakurketa kateatua, non stop estilokoa.

Galdetzen badidazu zergatik egingo den esker oneko festa hori, esango dizut ezen, ehunka ordu ematen dituztelako ikasle horiek gure hizkuntza ikasten, ahalegin ikaragarria egiten dutelako Juanjo, zu eta hirurok bezain euskaldunak izateko.

Askotariko ospakizunen artean, Axularren irakurketa planteatu da aurten, iragana ezkontzeko orainarekin; nafarraren diskurtso joria, Bilboko euskaldun berriaren dardara ahularekin. Ekialdea, Mendebala ere badelako.

Laurehun lagun gonbidatu dituzte antolatzaileek, Geroren orrialde bana irakurtzeko. Arriaga antzokian da zita. Berun eta pike goriz, hogeita hamazazpian nazionalek Bilbo hartu zuten egun berean. Sinbolikoa, oso.

Kontra-erreformaren izenean idatzitako liburua da Gero. Hala izango da, hala nahi bada. Oro har, ez zukeen kalterik ekarriko irakurketa desakralizatzeak. Salatu ohi zaion erlijio eta moral zaharkituaz gainera, liburu horretan balio etiko eta literario interesgarririk aurkitu al dezake gaur egungo begiak?

* * *

Bi partetan partitua ez, baizik hainbatetan zatitua da Euskal Herria. Sutsu dihardu lehendakariak azken aste eta egunotan, Euskal Autonomia Erkidegoaren geroko geroari buruz.

2.010eko data jomuga hartuta, sei hilabete, berrehunen bat egun eman ditu Ibarretxek Espainiako presidentearekiko elkarrizketa prestatzen. Maiatzeko ilbetearekin etorri da horien bien arteko zita. Giro-aldaketa egotzi ohi zaio ilargi beteari…

Idatziz eskuratu dio lehendakariak Zapaterori planaren zirriborro eguneratua. Izkribu horretan, azkenaurreko puntu batean, euskarari buruz hitz egiten du lehendakariak. Euskararen geroaz.

Ez du zarata eta hots handirik harrotu euskararen geroak ibilbide-orriaren jira-buelta eztabaidatsuan. Adostasun politikoa, kontsulta, organoa eta erreferendum direlako hitzek bai sortu dutela benetako harrabotsa etxe guztietan. Ez euskarak.

Bitartean, Iruñeak eta Parisek ekarri dute opari zurbil askoa, sagar ustel ozpindua. Euskara bai, baina ez delako politika horiekin.
Eta hori guztia, zer dela-eta? Beharbada, Atxagak dioenaren haritik, euskaldunok ez dugulako presio-erakunderik adosten gure artean. Dolareak falta zaizkigu.

* * *

Berrogei urtez egin zaigu zaharrago maiatza, Maiatz hura. Debekaturik, debekatzea… ez zen lelo makala. Baina, Axularren Geroko kanabera alferrak bezala, fruitu ikusgarririk gabe, barne-hutsik geratzen ari da udaberri lastodun hura.

Ez du barkatzen denboraren liz-paperak. Sagarrondoen lore zuri-gorriak ahaztu zaizkigu eta adokin-zatiak salgai jarrita, negozio bihurtu dute hirurogeita zortziko maiatza, Maiatz hura.

Diru zikin bihurtu dute iraultzaren hondartza. Eta galburuak, erregai. Horra gure gizarte aurreratuaren alkimia horditua. Baina, badaezpada, alkohola kendu berri diote ardoari. Ez osasunaren alde, edo zaporea indartzeko esperantzarekin; ezpada ze polizia-kontroletan positibo ez emateko.

Udaberriko alkimiak.

ASTEKARIA
2008ko maiatzaren 25
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
#2
Arkaitz Zarraga Azumendi
#3
Ane Ablanedo Larrion
#4
Haizea Isasa
Azoka
Azkenak
Gizakunde
Badator, esnatu da

Gizakunde (Inauteriak)
Noiz: otsailaren 15ean.
Non: Arizkun eta Erratzun. plazan.

------------------------------------------------

Amaitu dira inauteriak, sutan erre ditugu gaiztoak, gaizkiak, sardinak eta panpinak. Baina xomorroak esnatu dira eta badator... [+]


Kontzertuak, hitzaldiak, antzerkiak, dantzak, bertso-saioak... M8ko ekitaldi kulturalen bilduma

Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]


Bizi testamentua: aurretiazko borondateen agiriaren gakoak

Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.


2025-03-07 | Uriola.eus
Iker Egiraun, Etxebarrieta Memoria Elkartea
“Bizi dugun testuingurua urteetan emandako borroken ondorioa dela sinbolizatu nahi dugu”

Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.


2025-03-07 | Aiaraldea
Ferosca I zentral eolikoaren kontrako alegazioak zabaldu ditu Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak

Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.


2025-03-07 | Euskal Irratiak
Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak bere 90 urteak ospatuko ditu

"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]


“Topaketa antiinperialistak” egingo ditu Askapenak martxoaren 15 eta 16an Bilbon

Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]


Legebiltzarrak 1936ko biktimen legea aldatu du, Erorien Monumentua birmoldatzeko

33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]


Bi eskumen berri bere gain hartu ditu Jaurlaritzak: atzerritarren lan-baimena eta meteorologia-zerbitzua

2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten. 


Duplak egin du aurtengo Herri Urratseko abestia

Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen. 


2025-03-06 | Haizea Isasa
Kasu, ez gitxu lo!

“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.

Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]


Eskuin muturrarekin lotura duen alemaniar batek egin zuen Manheim hiriko auto harrapaketa, ez etorkin batek

Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]


2025-03-06 | Mara Altuna Díaz
Mary Kim Laragan-Uranga, AEB-etako euskalduna eta AEK-ko ikaslea
“Euskara ikasten dut AEBetara emigratu zuten nire aitona-amonen ahalegina eta sustraiak ohoratzeko”

“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]


Feminismo antimilitarista: ezinbesteko borroka Martxoaren 8an eta beti

Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]


Manu Ayerdiren kontrako auzia behin betiko artxibatu dute, instrukzioa epez kanpo luzatu zelako

Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]


Eguneraketa berriak daude