Peter Pan berriak

Txoli Mateos
Txoli MateosJudit Fernandez
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Gorka, 28 urte. Futbolean jolasten du asteburuetan. Partidaren ostean, amari eramaten dizkio kirol jantziak garbitzeko. Ama arduratuta egoten da egun horretan hidratoak jan behar dituelako semeak.

Mikel, 27 urte. Autonomo gisa lan egiten du eta sarritan abiatzen da bidaian. Amak prestatzen dio bidaia-poltsa. Ama, horrez gain, eguraldiaren aurreikuspenak lortzen arduratzen da, arropa egokiak aukeratze aldera.

Ane, 29 urte. Aurten lanpostu bat lortu du unibertsitate-irakasle gisa. Aita egunero-egunero joaten da etxera bientzako bazkaria egitera, osterantzean, “edozein gauza” jaten omen du-eta.

Honatx galdera: noiz amaitzen da gaztaroa?

Esan beharrik ez dago: gazte izatea, ume izatea bezalaxe, garai historiko eta gizarte-testuingurura moldatzen den definizioa da. Orain mende bat, gutxi gorabehera, ez zegoen ez haurtzarorik, ez gaztarorik. Geroago, haurra zaindu beharreko altxor bihurtu zen. Eta gaur egun, gazte izatea, ukaezineko arazo eta gabezia askoren iturri izan arren, egoera pribilegiatu ere bilakatu da. Halaxe da eta aitortu beharra dago. Gobernu-agintariak aukeratzeko gaitasuna duten gazte horiek ez dira gai euren kasa bizitzeko eta egunerokotasunak dakarren arazorik ñimiñoenari ere aurre egiteko. Are gehiago, arlo publikoan –adibidez, militantzia politikoan– hamaika sakrifizio egiteko prest daudenek ez dute prestutasun txikienik ere erakusten arlo pribatuan sortzen diren egoera lazgarrietan laguntzeko. Heroi eta eskuzabal gizartean, zeken eta ezgauza etxean.

Eta, txikle magiko bat bailitzan, luzatzen eta luzatzen doa gaztaroa gure artean. Baina gaztaroa luzatzen den heinean, luzatu ere egiten da gurasoen ardura-garaia, zeren eta ume/gazte bat dagoen lekuan, heldu bat egon behar da haren zerbitzura. Peter Panek ere ez zuen hazi nahi, baina ez zuen inor ere bera zaintzeko; beste ume batzuekin bizi zen eta euren kasa ibiltzen ziren.

Gaurko Peter Pan berriek, ordea, morroi andana behar dute inguruan. Gainera “eskertu ere ez dizute egiten”, kexatzen zen lehengoan, etsita, aita bat. Eta Peter Panen uhartearen ordez, etxebizitza eroso eta guraso ulerkorrak aurkitu dituzte. Ulerkorregiak, agian.

Azkenak
Gasteizko txosnagunea arriskuan dagoela salatu dute, Aldundiak TicketBAI ezartzera derrigortu nahi dituelako

Gasteizko jaiak hasteko aste gutxi falta direla, Gasteizko Txosna Batzordeak urgentziazko prentsaurrekoa eman du, salatzeko Arabako Foru Aldundiak txosnetan TicketBAI ezartzera derrigortu nahi dituela. "Parekatu egin nahi dituzte txosnak eta irabazi ekonomikoa helburu duen... [+]


Munillaren adierazpen homofoboek kritika erauntsia eragin dute berriro

Jose Ignacio Munilla gotzainak enegarren aldiz erakutsi du bere homofobia, homosexualitatea “sendatzeko” terapiak defendatuz. Valentzian irakasle bat harrapatu dute ikasleekin birmoldaketa homosexualeko terapiak egiten, eta Donostiako apezpiku ohia irakasle horren... [+]


2024-07-17 | Gorka Menendez
Zenbateraino izan behar dira txikiak nekazari txikiak?

Gaur egungo ezker mugimenduaren zati handi batek, intuitiboki bada ere, eskala txikiko nekazaritza aldarrikatzen du zalantza askorik izan gabe. Hala ere, txikitasunaren aldarrikapen horrek baditu bere kontraesanak: tamaina txikiko ustiategi batek, definizioz, ezingo du elikagai... [+]


Euskaldunak

Eusko Jaurlaritza berriko bozeramaile Maria Ubarretxenak lehenengo elkarrizketa Euskadi Irratiari eman zion. Solasaldian asmoez jardun zuen, kontu orokorrak adierazi zituen, ezinbestean, gobernua martxan jarri berri zegoelako. Adeitsua izan zen tonua kazetari eta eledunaren... [+]


2024-07-17 | Iñaki Barcena
Ekofaxismoa al datorkigu?

Kapitalismoak sortutako krisi ekosoziala ondoez globala ari da eragiten planeta osoan. Baliabide material eta energetikoen "gailurrek", hazkunderako eta metaketarako mugak ezarriz, natura eta gizartearen arteko desorekak ekartzen dituzte. Estraktibismoaren gurpil... [+]


Defendatu behar duguna

Ikasle batek erran zidan, behin, testu bat aztertzen ari ginela: “Pertsonaia eri da: geldi-geldia pentsaketa ari da bere buruan”. Bistan dena, erranaldi horrekin, gaizki adierazi zuen gogoan zuen iruzkina, erran nahi baitzuen pertsonaiaren ezontsa nabari zela haren... [+]


2024-07-17 | David Bou
Agur esaten ikastea

Zerbaiti edo norbaiti agur esatea abandonuarekin, amaierarekin eta, azken batean, dolu-prozesuarekin lotutako ekintza izan ohi da. Seguru noizbait esango zenutela –edo norbaiti entzungo zeniotela– “ez zaizkit agurrak gustatzen” esaldi tipiko eta topikoa... [+]


Bego Ariznabarreta Orbea. Gerrarik ez
“Gure aurrekoek bizitako gerraren traumak eta sintomak ditugu oraindik”

Gurasoak hilik, etxeko ganbara husteari ekin zioten
seme-alabek. Hainbat gauzaren artean, koaderno eta paper sorta, argazkiak eta nahi beste agiri. Bego Ariznabarreta Orbeak aita aspaldi zenduaren gerrako memoria harrigarriak zurian beltz irakurri, eta jabetu zen altxorraz,... [+]


2024-07-17 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Hemengoa

Ordenagailua itxi, txankletak jantzi, eguzki-kremaz laztandu. Nora zoaz oporretan? Oporrak egitea nonbaitera joatea dela normalizatu dugu, deskantsuak distantzia behar duelako, diogu. Eta bidaia egitean, turista bilakatuko gara, izendapen aldaketak deserosotasun bat sortzen... [+]


Materialismo histerikoa
Txatarra

Usainak keinuren bat eskatzen zuen, baina berak egin ez zuenez (ezin zitekeenez beste usainik espero), besteok ere ez. “Ez, ez, ez daude denak. Bizirik dirautenen atalik ez dago, ez dut inor bizirik utzi, adibidez, ezpainik gabe (ikusi dituzue? Horiek perfektuak iruditzen... [+]


Aitor Cevidanes
“Akainak gaitza kutsatzeko denbora behar du, egunean bertan kenduta ez dago arriskurik”

Akainak edo kaparrak batetik, eltxo tigreak bestetik, Euskal Herrian duten presentziaz eta gurean dauden espezieez mintzatu zaigu Aitor Cevidanes ikertzailea. Osasuna eta ingurumena hizpide, dituzten arriskuez, herritarron uste faltsuez eta klima aldaketaren nahiz gizakion... [+]


Gorputz hotsak
“Dragon Boat-arekin gorputzarengan geneukan konfiantza berreskuratzen dugu”

Kirol ugari egin ditu Mercedes Ortega Barrenak (Bilbo, 1967); hala nola atletismoa, paddel surfa eta orain arrauna. Hondarribiko HS2 Surf Center eskolako Dragon Boat taldeko kidea da. Batik bat minbizia duten edo izan duten emakumez osaturiko taldea da. Barrenak nabarmendu du... [+]


Ernest Hemingwayk mendea egin du Euskal Herrian

1923ko sanferminetan ezagutu gintuen, eta urtebete geroago Irati aldera jo zuen atseden bila. Baiona, Garazi, Donostia, Iruñea, Gernika, Bilbo... guztiak izan ditu aipagai bere literatur lanetan. Uztail honetan 100 urte dira Irati ibaia eta inguruko baso eta bazterrak... [+]


Eguneraketa berriak daude